Na 10 jaar en 400 afleveringen van Springvossen deze maand een selectie uit het programma archief. Deze week: aflevering 73 uitgezonden op 20 november 2012. Robert van Altena spreekt met vertaler & natuurkundige Hans van den Berg over het door hem vertaalde boek van Galileo Galilei: 'Dialoog over de twee voornaamste wereldsystemen' (Athenæum, Polak & Van Gennep, 2012). Het heeft bijna 400 jaar geduurd maar de Dialogo van Galilei Galilei (1564-1642) bestaat nu in een Nederlandse vertaling dankzij Hans van den Berg en zijn uitgever. Het is een boek waarin wetenschap, geschiedenis, literatuur en zelfs theater in samenkomen. In Dialoog. Over de twee voornaamste wereldsystemen bespreken drie personages; Salviati, Sagredo en Simplicio verspreid over vier dagen de argumenten voor en tegen de ideeën van Claudius Ptolemæus (90-168) en Nicolaus Copernicus (1473-1543) over de inrichting van het heelal. Volgens het systeem van Ptolemaeus bevindt de Aarde zich in rust en draaien de zon en de overige hemellichamen om de Aarde. Volgens het systeem van Copernicus is de zon het centrum van het heelal en draait de Aarde haar dagelijkse ronde om haar as en haar jaarlijkse ronde om de zon. In zijn nog altijd zeer aan te raden boek ‘De mechanisering van het wereldbeeld’ merkt E.J. Dijksterhuis hier over op: ‘Na een stilstand van circa veertien eeuwen zet zich de onwikkeling van de astronomie te Frauenburg [waar Copernicus werkte] voort op het punt, waarop zij te Alexandria was blijven staan.’ In het beschaafde herengesprek van Galileo Galilei wordt er serieus gesproken, gelachen, gespot en behendig gemanoeuvreerd om de regels van de censuur. Er staat veel op het spel. Galilei verkondigt in dit geschrift zijn bevindingen over de theorie van Copernicus. Maar wat bij Copernicus alleen nog theorie is dat kan Galilei ondersteunen met waarneming. Nadat aan het begin van de 17e eeuw in Middelburg de telescooop is uitgevonden verbetert Galilei het instrument zodanig dat hij goede waarnemingen kan doen van bijvoorbeeld de maan. SPRINGVOSSEN redactie + presentatie: Robert van Altena contact: springvossen@gmail.com INSTAGRAM www.instagram.com/springvossen FACEBOOK www.facebook.com/springvossen HOMEPAGE www.amsterdamfm.nl/springvossen Springvossen is een radioprogramma dat ook als podcast is te beluisteren onder AmsterdamFM via o.a. iTunes / Podcasts en Spotify. Afbeelding: 1. Heliocentrische hemelkaart van Copernicus (British Library)