Ben van der Burg

Leve de onzinbaan!

Ben van der Burg
22-06-2018

Na een paar dagen begin ik de menselijke wegwijzer te waarderen. De man geniet van zijn rol. Hij doet niemand kwaad. Zonder dit werk zou hij waarschijnlijk verpieteren in een kamertje van een paar vierkante meter. Nu maakt hij deel uit van de maatschappij. Hij voelt zich nuttig. Ik dacht deze week aan mijn vriend in Tokio toen ik een recensie las van David Graebers boek bullshit jobs. In dit boek verklaart antropoloog en activist Greaber de oorlog aan de onzinbaan. Uit dagblad Trouw: Dat zijn betaalde functies die geen bestaansrecht hebben en bestaan uit zinloze, overbodige of zelfs schadelijke taken.
Greaber noemt vijf categorieën. Eén: de wachters, zoals receptionisten die de hele dag niets om handen hebben, maar daar zitten voor het mooie plaatje. Twee: de bullebakken: bedrijfsjuristen, lobbyisten, telefonisch verkopers - manipulators die de boel naar hun hand proberen te zetten. Drie: de afvinkers, dat zijn de controleurs en de schrijvers van ongelezen rapporten. Vier: de opzichters, die toezien of de door hen gegeven opdracht wordt uitgevoerd. Vijf: de oplapwerkers, mensen die iets maken terwijl het eigenlijk onzinnig is. In zijn boek staat een voorbeeld van een jongeman die het intranet moet verbeteren, omdat mensen weigeren met elkaar te praten.
Dan zit je in je auto. Op weg naar je werk. Denkend in welke categorie je valt. Mijmerend over de zinloosheid van het bestaan. Dat hoeft echter niet. Wat Graeber doet is te makkelijk. Natuurlijk is de wereld anders als morgen de bakker, dokter of brandweerman zijn werk neerlegt en draait de wereld door als de kunstenaar, lobbyist of receptionist stopt. Alleen bestaat onze samenleving uit een complex systeem, waarbij je niet precies weet wat en hoe we elkaar beïnvloeden met onze activiteiten.
Morgen kan de brilante voetballer stoppen. Mijn vriend in Tokio kan thuis gaan zitten. Ik kan mijn mond houden. Alleen: dan heb je niets meer om je over te verwonderen, verbazen of ergeren. Terwijl dat juist zo zinvol kan zijn.
See omnystudio.com/listener for privacy information.