Ben van der Burg

Opinie | Gif zaaien; narigheid oogsten

Ben van der Burg
07-01-2022

Ik gaf Pieter schaatsles. Op zaterdagochtend nam ik hem mee naar de ijsbaan en leerde hem recht op zijn schaatsen staan en zijwaarts af te zetten. Aan het einde van het seizoen renden we in korte broek en blote voeten over het ijs, daarna aten we een onbeperkte hoeveelheid gevulde koeken.
Thuis had hij het lastig, moeder aan de drank, ouders gingen scheiden, vader overleed, school vond hij maar niets. Nu heeft hij geen werk. Hij lust graag een borrel. Dat soort narigheid. Pieter stuurt soms via Messenger een bericht, waarna ik even contact maak. Ik beland vervolgens in een andere werkelijkheid.
'Corona bestaat helemaal niet. Dat is slechts een griepje. De regering wil ons onder de duim houden met een QR-code en lockdowns. Die vaccinaties slaan ook nergens op. De farmaceuten willen gewoon geld verdienen en vaccinaties helpen niet. Er liggen mensen op de IC’s die een boosterprik hebben gehad. Vorig jaar waren we niet gevaccineerd en nu hebben we meer besmettingen. Daarom vaccineer ik me niet. Want ik ben voor vrijheid.'
Ja die social media hè. Door je te vangen in een fuik, radicaliseer je zomaar tot een wappie. Big Tech moet gereguleerd worden, want zelfregulering gaat te langzaam. In Europa zijn we daarmee bezig. Denk aan de wetsvoorstellen Digital Service Act en Digital Market Act. Daarmee hopen we grondrechten van gebruikers op digitale diensten te beschermen en marktmacht onder controle te houden. Dat is echter één kant van het verhaal.
In een lezenswaardig artikel in de Atlantic schrijft Charlie Warzel dat het te eenvoudig is Big Tech de schuld te geven van trollen, samenzwering, desinformatie of filterbubbels. Hij noemt Big Tech de aanbod kant. We moeten daarentegen ook kijken naar de vraagkant: de mensen. En dan vooral ellendigen en achterblijvers die geen weerstand kunnen bieden tegen de dopamine fabrieken. Ik parafraseer. Social media onthult de geestelijke gesteldheid in een land. We moeten ons afvragen hoe onze gebroken politiek mensen ertoe aanzet om op zoek te gaan naar gemakkelijke, samenzweerderige antwoorden.
Deze week lag Forum voor Democratie onder vuur. Een 29-jarige Max was met een brandende fakkel naar het huis van D-66 leider Kaag gegaan. Collega politici spraken daar schande van. Ze legden een verband tussen 'het gif' dat Forum 'zaait' en de bedreigingen die ontstaan.
Ik dacht door de 29-jarige Max, aan de 28-jarige Pieter. Door allerlei omstandigheden behoort hij tot de zogenaamde verlorenen van onze samenleving. Pieter schijnt (nog) geen gekke dingen te doen en dat blijft zo, als we af en toe naar hem luisteren, een berichtje achterlaten of een likie geven.
See omnystudio.com/listener for privacy information.