Ben van der Burg

Verdachtmakende kunstmestkopers

Ben van der Burg
01-02-2019

Daarom parkeerde ik mijn auto bij de Intratuin. Met tegenzin stapte ik uit. De Intratuin is een verschrikkelijke winkel, de verzameling Chinese prullaria, de slechte kwaliteit van de plantjes en bovenal de verplichte route. Toch kom ik er regelmatig kunstmest kopen. Ik behoor tot de grootgebruikers.
Angstvallig keek ik over mijn schouder. Bij de kassa mompelde ik zachtjes: het is voor mijn tuin. Het meisje knikte. Ik zag haar denken, midden in de winter zeker. Ze had natuurlijk naar het optreden van de toneelgroep De Verleiders gekeken bij De Wereld Draait Door. Daar had ze gehoord dat het kopen van een zak kunstmest in combinatie met het wonen in een wijk met veelmoslims leidt tot het verkrijgen van een vlaggetje van onze opsporingsdiensten. Een vlaggetje betekende in dit geval: mogelijke terrorismeplannen. Ik voldeed aan één criterium.
Na de uitzending reageerde minister Ollongren direct met de hashtag fact free. De AIVD werkt binnen de grenzen van de wet [gelukkig] en waarborgt onze privacy [nogmaals gelukkig]. De AIVD onderschreef de woorden van de minister en voegde toe dat aanslagplanners zonder tuin die grote hoeveelheden kunstmest kopen, wel kunnen rekenen op aandacht van de AIVD. De NRC gaf een bron het woord over de werkwijze: Desnoods zet de dienst of politie daarvoor een paar mannetjes neer bij tuincentra [...].
Wat nu petabytes data aftappen, tracken en profilen. Een diender met opschrijfboekje en potlood turft. Zo houden we ons land veilig. Bijkomstig voordeel, zo worden we niet gehackt.
Goede kunstenaars raken, prikkelen, verbazen, beroeren,vervoeren en laten ons nadenken. Dat doen ze veelal in een duidelijke kunstcontext. Ze gebruiken daarvoor onder andere hyperbolen. Die ballonnenhondjes van Jeff Koons hadden best wat kleiner, kleurlozer en hariger gekund, maar dan hadden ze minder zeggingskracht gehad.
De mannen van De Verleiders lieten hun kijk op een spionerende overheid, privacy en data-slurpende techbedrijven zien. Ze namen binnenbochten, sneden af, deden de werkelijkheid geweld aan. Ze gebruikten hyperbolen en de kijker. Dat hadden we af kunnen doen als populistische bangmakerij. We namen het echter bloedserieus, want ze zaten aan tafel bij Matthijs. Aan zon tafel moet je informatie feitelijk juist zijn. Maar het zijn kunstenaars, ze trekken met fictie volle zalen. Ze creëerden hun eigen waarheid voor het maximale effect. Dat lukte hun. Kunst in optima forma.

See omnystudio.com/listener for privacy information.