Betrouwbare Bronnen

14 - Jan Peter Balkenende & Wopke Hoekstra: een nieuwe agenda voor Nederland en Europa * Paul Tang (PvdA) wil het aandeelhouderskapitalisme temmen

Betrouwbare Bronnen
30-11-2018

In Betrouwbare Bronnen aflevering 14:
Oud minister-president Jan Peter Balkenende blikt terug op zijn tijd als premier en daarvoor als sociaaleconomisch en financieel medewerker van het nu 40-jarige Wetenschappelijk Instituut voor het CDA. Dat doet hij onder leiding van historicus Pieter Gerrit Kroeger met minister van Financiën in het kabinet Rutte-III Wopke Hoekstra in een gesprek dat op 24 november plaatsvond in Amersfoort op de Dag van de Christendemocratie.
Bij verschijning van deze Betrouwbare Bronnen zit Hoekstra met premier Rutte bij de G20 in Buenos Aires. Balkenende vertelt hoe hij in 2009 Nederland bij de G20 in Londen binnenkletste: ‘George W. Bush zegt: Hey, Jan Peter! En ik zeg gelijk: hey George! Die entree naar de G20 was het mooiste moment in mijn premierschap.’
Balkenende ontwikkelde bij het W.I. een nieuwe agenda voor het CDA, waaruit bijvoorbeeld het nieuwe zorgstelsel voortkwam. In dit gesprek bespreekt hij met Hoekstra een nieuwe agenda voor het CDA. Eigenlijk: een nieuwe agenda voor Europa. Want we kunnen het als Nederland niet meer alleen. Hoekstra noteert alvast waar hij moet gaan bij-plussen in zijn begroting: onder andere meer geld voor klimaat en voor defensie.
Hoekstra: ‘De kunst is: met behoud van individuele vrijheid en gelijkwaardigheid te zorgen voor cohesie in de samenleving.’
Balkenende: ‘De laatste tien jaar ging Europa van incident naar incident. Dat is niet aanlokkelijk. We moeten een nieuwe visie ontwikkelen op Europese integratie.’
Jaap Jansen praat daarna met PvdA-Europarlementariër Paul Tang, die een boek schreef om weer greep te krijgen op de grote bedrijven die gedreven worden door angelsaksisch aandeelhouderskapitalisme. Europa moet weer terug naar het Rijnlands economisch model, zegt Tang.
Volgens Tang heeft de Europese Commissie (waar zijn lijsttrekker Frans Timmermans in zit) de beloften van vijf jaar geleden onvoldoende waargemaakt. Europa is nog steeds een economische grootmaacht, maar een politieke dwerg. Tang was niet blij met de strenge begrotingspolitiek van Jeroen Dijsselbloem (Betrouwbare Bronnen afl. 2): ‘Ik ben veel meer van investeringen.’ Met die visie sluit hij aan op Coen Teulings (afl. 2) en Bas Jacobs (afl. 4).
Tang wil dat de Europese Commissie de Italiaanse regering meer ruimte geeft voor een ‘sociale begroting’: ‘Ik heb er een hekel aan als landen elkaar de les lezen.’
Hij begrijpt dat de Britten achter de slogan ‘Take Back Control’ aanliepen: ‘Het zou ook mijn leus kunnen zijn. Take back control, maar dan via Europa.’

Boeken, genoemd in afl. 14:
Evert Jan van Asselt e.a. - Uit Politieke Overtuiging, 40 jaar Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (uitg. CDA)
Jürgen Osterhammel - Die Verwandlung der Welt, Eine Geschichte des 19. Jahrhunderts (uitg. Beck C.H.)
Hans Rosling – Feitenkennis (uitg. Spectrum)
Daron Acemoglu & James Robinson - Why Nations Fail (uitg. Currency)
Paul Tang – Dijk van Europa (uitg. Atlas Contact)

Tijdlijn afl. 14:
00.00.00 Intro door Jaap Jansen
00.04.08 PG Kroeger praat met JP Balkenende en Wopke Hoekstra
00.55.36 Jaap Jansen praat met Paul Tang
02.00.59 Uittro
02.01.53 Einde 
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.