Betrouwbare Bronnen

156 – 2020: een historisch jaar voor Europa en EU-voorzitter Angela Merkel

Betrouwbare Bronnen
18-12-2020

“Ik heb ervan genoten”, zei Angela Merkel terugblikkend op het Duitse voorzitterschap van de EU, het afgelopen half jaar. Een periode die in vele opzichten dramatisch was: er gebeurde veel wat niemand had kunnen voorzien. Jaap Jansen en PG Kroeger evalueren daarom dat voorzitterschap, het hele Europese jaar 2020 en hoe de grote lijnen voor 2021 en misschien zelfs wel de decennia daarna zijn getrokken.
Eigenlijk heeft Merkel meteen al haar plannen in de prullenbak moeten gooien. Corona veranderde alles. De Amerikaanse verkiezingen zetten veel langeretermijn-plannen ‘on hold’. De economische klap dwong tot nationale noodprogramma’s en gezamenlijke actie. Vaak improviserend, op de tast.
Wat niemand verwachtte: Merkel kreeg het meteen in juli, bij de start van haar voorzitterschap, flink aan de stok met haar trouwe bondgenoot Mark Rutte. Voordat de vrede getekend was moest nog heel wat water door de Spree vloeien. Waar ook niet op gerekend was: een opstand van de Polen en de Hongaren. Hoe boos hij op Merkel was liet de sluwe Viktor Orbán blijken door ruzie te maken met Mark Rutte.
PG Kroeger analyseert vanuit de binnenwereld van de EVP hoe de strijd binnen die partijfamilie gevoerd werd, hoe Europees fractievoorzitter Manfred Weber en partijvoorzitter Donald Tusk daarbij uitgekiend hun rol wisten te spelen om Merkel maximale bewegingsruimte te geven. Dat leidde ertoe dat Orbán en de Polen uiteindelijk door de knieën gingen. Daarbij speelde nota bene de tiran van Belarus Aleksandr Loekasjenko een belangrijke bijrol, omdat de chaos na zijn ‘herverkiezing’ een groot probleem voor Polen werd.
De Duitse regering van christendemocraten en sociaaldemocraten agendeerde ook nog drie grote, onverwachte initiatieven met een groot ‘geopolitiek’ gewicht voor de komende jaren. Dat zijn het voorstel om vanuit de EU een langetermijn-agenda van samenwerking met Amerika in gang te zetten, meteen bij het aantreden van de nieuwe president Joe Biden. Ten tweede legt Duitsland om diezelfde reden een initiatief op tafel om een ’Iran Deal 2.0’ tot stand te brengen.
En ten derde komen de twee machtigste Franse en Duitse ministers met de voorzet voor een soort Europees ‘Wopke/Wiebes Fonds’, gericht op de meest geavanceerde technologieën en nieuwe industriële sectoren. Het zal voor Nederland van groot belang kunnen zijn om ons Nationaal Groeifonds en dit Frans/Duits initiatief zo creatief mogelijk met elkaar te verbinden.
Het Duitse EU-voorzitterschap heeft laten zien dat Angela Merkel – ook al heeft ze haar vertrek aangekondigd - nog lang niet uitgeregeerd is.
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show.
Als je je nog snel even met een donatie – groot of klein - aanmeldt als ‘vriend van de show’, maak je – net als iedereen die ons in 2020 daarmee verblijdde - kans op een exemplaar van ‘Tand des tijds’, het nieuwe boek van PG Kroeger (beschikbaar gesteld door uitgeverij Prometheus)!
***
Verder luisteren
BB 122 - De EU in de tweede helft van 2020: Voorzitten op z'n Duits
BB 71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' - De EU als het Habsburgse Rijk van onze tijd
BB 63 - Judit Varga, minister van Justitie van Hongarije: lessen uit de geschiedenis
BB 36 - Wopke Hoekstra: EU moet geopolitieke machtsfactor worden ** Drakendoder Margrethe Vestager
BB 24 - Spitzenkandidat Manfred Weber haalt uit naar Rutte
***
Tijdlijn
00:00:00 – Intro
00:05:08 – Deel 1
00:29:06 – Deel 2
01:03:09 – Deel 3
01:27:33 – Uitro
01:28:24 – Einde
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.