Het CDA wendde al de steven in het asielbeleid. Nu moet het CDA ook nog een andere koers gaan varen in het klimaatbeleid, vindt een groot aantal CDA’ers. Ze gaan hierover op het partijcongres van 9 februari aan de bel trekken. Jaap Jansen praat met Marieke van der Werf, in 2011 en 2012 CDA-woordvoerder energie en milieu in de Tweede Kamer.
'Het CDA speelt verstoppertje achter de draagvlakdiscussie. Ik vind dat je daarmee wegloopt voor je verantwoordelijkheid als rentmeester. Je moet het voortouw nemen’, zegt Van der Werf. ‘Het is goed om naar zorgen te luisteren, maar je moet ook met oplossingen komen en een perspectief schilderen: dit is de samenleving waar we naartoe willen. De zorgen die Sybrand Buma opsomt, hebben geen relatie met duurzaamheid en klimaat. Het CDA zegt: het mag niet bij de huishoudens terechtkomen. En de bedrijven mogen het eigenlijk ook niet betalen. Dan betaalt niemand! Zo houden we elkaar in de klem. Het CDA-principe van 'gespreide verantwoordelijkheid' betekent dat we allemaal ons steentje bij moeten dragen. Het CDA-principe van 'sociale rechtvaardigheid' betekent: de sterkste schouders moeten de sterkste lasten dragen. En ook daar zie ik geen visie op bij het huidige CDA.'
Het CDA stond vroeger met één been rechts en één been in het midden. Nu staan beide benen rechts. 'Dat ene been moet terug naar het midden en weg van het populisme.'
Gaat dat onder Sybrand Buma lukken?
Van der Werf: 'Ik hoop het. Als ik hem hoor en als ik hem spreek, dan denk ik: dat moet lukken. Maar zodra er verkiezingsdruk komt, zie ik het weer verdwijnen. Dus ik vrees eigenlijk van niet.'
Dus het CDA moet op zoek naar een nieuwe leider?
'Eh... Om deze onderwerpen echt te omarmen en geloofwaardig uit te dragen, ja. Ik zie het hem niet doen. Dus dan is het antwoord ja.'

**

Toevalligerwijs heeft Pieter Gerrit Kroeger het in deze aflevering ook over het CDA, want die partij krijgt volgende week een nieuwe voorzitter.
PG licht diens voorgangers door, van 'Rooie Piet' Steenkamp tot en met de afscheidnemende Ruth Peetoom. ‘Het voorzitterschap van het CDA is een spijkerbed. Bijna allemaal verdwenen ze voortijdig.'

**

Kernwapens, we hebben er lang niet meer aan gedacht. Ze moeten terug op de agenda, zegt oud NAVO secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer. ‘Toen de muur viel en de Sovjet-Unie ophield te bestaan, zijn wij in Europa met geopolitieke vakantie gegaan. We zijn bij wijze van spreken in de strandstoel gaan zitten en komen daar nu met enige moeite kreunend uit’,
Hij publiceerde deze week met de Adviesraad Internationale Vraagstukken het rapport ‘Kernwapens in een nieuwe geopolitieke wereld – Hoog tijd voor nieuwe wapenbeheersingsinitiatieven’.
Er mag nooit meer een kernwapen tot ontploffing worden gebracht, zegt De Hoop Scheffer, maar ondertussen zijn ze er nog wel. Een duivels dilemma.
In de adviesraad liepen de gemoederen hoog op, geeft De Hoop Scheffer toe. ‘Ik zou het eerlijk gezegd een brevet van onvermogen en armoede hebben gevonden als dat niet zo zijn. Zo van: oh, we gaan over kernwapens rapporteren - twee weken, klaar! De Hoop Scheffer geeft er een klap met de hamer op en dit is het rapport. Nee, dit rapport heeft een lange ontstaansgeschiedenis. Er zijn mensen geweest die af en toe moeite hadden met de lijn. Dat concentreerde zich onder andere op de nucleaire taak voor de F-35.’
Het nieuwe jachtvliegtuig, beter bekend als de Joint Strike Fighter, moet net als zijn voorganger de F-16 een atoomtaak krijgen, vindt De Hoop Scheffer. Een meerderheid van de Tweede Kamer vond in 2013 nog van niet. Onder de tegenstanders van toen: drie van de vier huidige regeringspartijen: CDA, D66 en ChristenUnie. Hier doemt dus een nieuw probleem op voor het kabinet Rutte III en dat had het al niet makkelijk.
De Hoop Scheffer: ‘Als Nederland af zou zien van een nucleaire taak voor de F-35, zou dat desastreus zijn voor de transatlantische relatie en ook voor de NAVO, die gebaseerd is op wederzijdse solidariteit.’
De Amerikaanse president Donald Trump wil het INF-verdrag opzeggen. Dat verdrag zorgde vanaf de jaren ’80 voor een drastische vermindering van kernwapens. ‘Wij zeggen: probeer alsjeblieft alles om dat verdrag overeind te houden. Als dat niet lukt, ontstaat er echt een gevaarlijke situatie in Europa.’

**

Tijdlijn afl. 22:
00:00:00 – Intro door Jaap Jansen
00:03:04 – Marieke van der Werf
00:36:43 – PG Kroeger
01:26:39 – Jaap de Hoop Scheffer
01:56:30 – Uittro
01:57:02 – Einde

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.