Donderdag 31 maart spreekt de Oekraïense president Volodimir Zelenski de Tweede Kamer toe, live via het scherm. Dit nieuwe type staatsbezoek is de afgelopen weken ontstaan in de oorlog van Vladimir Poetin tegen Oekraïne. Het Europees Parlement had de primeur. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren hoe deze optredens zich hebben ontwikkeld tot een nieuw, wereldwijd fenomeen. Duidelijk is dat de president, een voormalig acteur, veel geleerd heeft van zijn vakgenoot uit Hollywood, Ronald Reagan. In de Bondsdag citeerde hij hem zelfs!
In het Europese mozaïek neemt elk land zijn eigen positie in richting Rusland en Oekraïne. En Zelenski spreekt ze daar een voor een op aan. Zijn optreden in de Bondsdag was een van de bijzonderste. En dat is ook een beetje een waarschuwing voor Vera Bergkamp en Mark Rutte. Want in Duitsland stak na die zitting een storm op. ‘Pijnlijk’ en ‘stijlloos’ waren de meest gebruikte termen. Dat bondskanselier Olaf Scholz alleen maar toekeek en na afloop gewoon wegliep naar zijn kantoor werd een schande gevonden.
Wat maakt het voor Duitse politici en vooral die van de SPD zo moeilijk zich hier een gepaste houding te geven? PG neemt je mee in de geschiedenis van de Ostpolitik waar juist die partij zich als grote erflater van ziet. Grote namen als Willy Brandt en Helmut Schmidt klinken dan, maar juist ook hier weinig bekende mensen als 'Der Onkel', Herbert Wehner. En de rol van Oskar Lafontaine mag hierbij niet ongenoemd blijven.
De CDU had een eigen variant van Ostpolitik. Daarvoor zorgde de baas van Beieren, Franz Josef Strauß. Hij begon een sluwe ondermijning van de DDR door de bijna bankroete SED-machthebbers leningen te verstrekken en zo langzamerhand afhankelijk te maken van de West-Duitse banken en bedrijven. Helmut Kohl zette dit voort in de jaren van Michail Gorbatsjov en Boris Jeltsin bij het helpen van de Russen als dank voor de Wiedervereinigung.
Jaap en PG belichten de bijzondere band van de SPD in de tijd van Gerhard Schröder met Vladimir Poetin en zijn gasbel in Siberië. Die werkt nu onder Scholz fors door en Schröder is bepaald niet de enige binnen die partij die als 'Putinversteher' te boek staat. Een oud-minister van Brandt publiceerde pal voor de inval zelfs nog een boek met veel begrip voor de Russische houding.
Ook Angela Merkel hield vast aan de lijn van haar coalitiepartner SPD. Maar haar relatie met Poetin was - mede aangemoedigd door de andere westerse leiders - toch weer heel anders dan die van Schröder. Essentieel is wat hierbij in 2014 en 2015 gebeurde. In de nieuwe 'Ampel Koalition' zijn het nu de Groenen die zich ondanks hun pacifistische traditie nog het stevigst tonen tegenover Poetin.
Donderdag doet Zelenski's tournee Den Haag aan. Jaap en PG zijn benieuwd hoe hard hij Nederland aanpakt. Was wat hij over Nederland zei afgelopen week in zijn speech op de Europese Top slechts een voorproefje?
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door donaties van luisteraars via Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.
***
Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier
***
Verder luisteren
259 - De omgevallen boekenkast: leestips van PG! (oa over Poetin)
258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China
257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden
256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'
254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken
253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft
252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was
248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland
244 - Frans Timmermans over onder meer Rusland en Oekraïne
188 - De ondergang van de Sovjet-Unie: 1991, het jaar waarin Gorbatsjov in de afgrond staart en Poetin gemeenteambtenaar wordt
21 - Poetins rolmodel Tsaar Nicolaas I
19 - Anne Applebaum: Poetin en de destabilisering van het Westen
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:29:52 – Deel 2
01:16:13 – Einde 
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.