Het was nogal een onverwacht bericht wat premier Mark Rutte op 14 oktober naar buiten bracht. Hij meldde dat het kabinet oud-premier Jan Peter Balkenende had voorgedragen als minister van Staat en dat de koning met deze benoeming had ingestemd. Het moment waarop dat gebeurde is nogal opmerkelijk, benadrukt PG Kroeger in gesprek met Jaap Jansen.
Deze eretitel komt exact 20 jaar na de misschien wel meest dramatische fase van zijn premierschap. Op 14 oktober 2002 werd immers duidelijk dat het kersverse, eerste kabinet van zijn CDA met LPF en VVD ten dode opgeschreven was. De volgende dag ontplofte die coalitie op de meest pijnlijke en stijlloze wijze tijdens de uitvaartdienst voor de prinsgemaal, Claus von Amsberg. Op 16 oktober moest de premier naar diens weduwe koningin Beatrix om het ontslag van de ministersploeg in te dienen. De benoeming nu, precies 20 jaar later, is dan ook een opvallende timing.
Jaap en PG gaan terug naar die dramatische dagen in oktober 2002 en wat daar allemaal aan voorafging aan taferelen zoals het Binnenhof zelden heeft meegemaakt. Daaruit zijn twee decennia later met enige afstand tot die gebeurtenissen boeiende lessen te trekken. Beter dan destijds, kunnen we nu analyseren hoe het kwam dat de LPF als nieuwe partij plotseling opkwam, zich heel eigenzinnig ontwikkelde en binnen de kortste keren volledig instortte. En is zij eigenlijk wel verdwenen?
Wie dezer dagen óók probeerde te analyseren wat daar gebeurde is de toenmalige PvdA-aanvoerder Ad Melkert. Hoon en verontwaardiging waren zijn deel. Waarom eigenlijk, vraagt PG zich af. Melkerts analyse is namelijk nogal treffend. Hij noteerde enkele interessante analogieën tussen de opkomst en het politieke milieu van Pim Fortuyn en zijn LPF en die van Donald Trump. En eigenlijk onderschreef Melkert nu wat vele vereerders van 'professor Pim' al die jaren zo benadrukten: Fortuyn was zijn tijd ver vooruit.
Als nieuwe minister van Staat voegt Balkenende zich in de lange rij van staatslieden aan wie deze eretitel werd verleend. En daar zit nog een hele voorgeschiedenis aan vast. Zo heeft koning Willem I een hele reeks van zulke ministers bruut ontslagen!
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!
Ook zijn we blij met de advertentie van de Volkskrant. Neem een proefabonnement!
Sponsoring of adverteren kan ook. Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl
***
Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier
***
Verder lezen
LPF verkiezingsprogramma 2002
Claim dat de LPF volgens peilingen de grootste partij bij de verkiezingen van 2002 zou worden is onjuist
Coen Verbraak interviewt Ad Melkert
***
Verder kijken
De erfenis van Pim, 87 dagen ruzie (AVRO 2012)
John Simpson interviewt Pim Fortuyn
***
Verder luisteren
297 - De kwestie-Arib en de Tweede Kamer als prettig gestoorde anarchie
261 - Mariëtte Hamer en de kunst van het voorzitten - een masterclass
213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit
164 - Dries van Agt 90 - Eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger
153 - Het CDA en de tand des tijds
14 - Jan Peter Balkenende & Wopke Hoekstra: een nieuwe agenda voor Nederland en Europa * Paul Tang (PvdA) wil het aandeelhouderskapitalisme temmen
01 - D66 moet linkser, vindt oud-partijleider Jan Terlouw
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:48:20 – Deel 2
01:48:27 – Einde 
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.