BNR Perestrojkast | BNR

#64: Hollandse zuinigheid in kennis over Rusland

BNR Perestrojkast | BNR
25-09-2020

Rutten en Berlijn hebben de handen ineengeslagen omdat ze samen stellen dat het schort aan Russische kennis in Nederland. 'We denken in dezelfde lijnen', stelt Berlijn.
Meer kennis behoedt ons voor fouten met Rusland die in het verleden zijn gemaakt, zegt hij. 'Je moet een veel intensievere dialoog opbouwen, die veel verder gaat dan alleen op regeringsniveau met elkaar te spreken. Zorg dat je de Russen veel beter leert kennen. Ieder kanaal kan hiervoor worden gebruikt. Hoe scherper ons beeld wordt, des te helder is ons begrip en weten we vooral wat wel en niet moeten doen.'
Rutten maakt zich zorgen om de uitholling van Russische en Oost-Europese kennis in Nederland. Ze noemt de bezuinigingen op Slavische en Russische studies en wijst naar de sluiting van het Neso-kantoor in Moskou, dat Nederlandse onderwijsinstellingen promoot, eind volgend jaar. 'Een kennisambassade met een enorm netwerk.'
In zijn tijd bij Defensie, tijdens de Koude Oorlog, was Berlijn vooral bezig met het oplossen van problemen. Na zijn periode bij Defensie kwam hij erachter dat hij Rusland niet goed genoeg kende en realiseerde zich dat een helder beeld van Rusland essentieel is. De chaotische Jeltsin-periode heeft nog altijd gevolgen voor het huidige Rusland, stelt Berlijn. 'Poetin maakt hiervan gebruik om zijn eigen agenda sterker te maken.'
De Ruslandbrief schetst hoe Nederland de relatie met Moskou moet invullen. Daarin kiest Den Haag voor een tweesporenbeleid: aan de ene kant druk blijven houden op Moskou door sancties en aan de andere kant dialoog en selectieve samenwerking.
Rutten stoort zich in de brief aan twee zaken. Ten eerste vindt ze de toon neerbuigend en negatief. 'Dat werkt contraproductief als je het hebt over meer dialoog.' Ten tweede stelt ze dat in de brief het thema veiligheid voorop staat en pas 'heel laat', en kort, onderwijs aan bod komt. De brief erkent dat Nederland moet investeren in kennis over Rusland via een kennisplatform en publieksdiplomatie, maar, zegt Rutten, de brief wordt hierin niet concreet en onduidelijk is hoe je deze kennis moet stimuleren.
De brief wordt niet concreet voor dit probleem, concluderen Rutten en Berlijn. Houd het niet alleen bij mooie beleidsuitspraken, zegt de voormalig commandant der Strijdkrachten.
Berlijn ziet Rusland niet direct als een dreiging. 'Die zie ik niet zo erg. Natuurlijk moderniseren ze hun strijdkrachten en zie ik dat ze beschikken over wapens die we liever niet zouden willen zien. Dat betekent niet meteen: een dreiging, dus bewapenen omdat er iets verschrikkelijks staat te gebeuren. Als je je opponent beter begrijpt, zul je waarschijnlijk slimmere dingen doen als je het met die handelswijze niet eens bent.'

Host: Floris Akkerman
Gast-co-host en moppentapper: Franka Hummels
Schittert door afwezigheid: Geert Jan Hahn
Joost Bosman
See omnystudio.com/listener for privacy information.