Column Corné van Zeijl | BNR

Opinie | Iedereen verwacht een hogere rente

Column Corné van Zeijl | BNR
24-12-2021

December was centralebankenmaand. Vrijwel iedere centrale bank in de wereld kwam met een bericht naar buiten. En vrijwel allemaal, met uitzondering van die van Turkije, kondigden op een of andere manier een verkrapping aan, vooral om de inflatie te bestrijden. Het effect op de financiële markten is bijzonder, namelijk zo goed als geen. In de opgaande markt sinds maart 2020 werd het ruime monetaire beleid als reden gegeven waarom de obligatierentes zo laag bleven en de aandelenkoersen zo hoog. Maar nu er een omgekeerde situatie is, gebeurt er niets. De belangrijkste vraag voor 2022 is dan ook: blijft dat zo?
Een van de verklaringen waarom dat ruime geldbeleid zo’n positieve impact heeft gehad, is liquiditeit. Als je geld als water over de akkers van de financiële markten strooit, groeien de koersen goed door. En inderdaad, als je een grafiek maakt van de reële groei in de Amerikaanse geldhoeveelheid (M2) en de waardering van de S&P 500, dan lijken het wel tweelingbroertjes.
Een andere verklaring is dat het vooral een kwestie van vraag en aanbod is. Als centrale banken obligaties kopen, gaat de prijs omhoog en de rente omlaag. En bij een lagere rente stappen beleggers eerder over naar aandelen. De wereldwijde rente en de waardering van wereldwijde aandelen zitten met een elastiekje aan elkaar. Goldman Sachs verwacht dat er in 2022 voor het eerst sinds een jaar of tien meer aanbod van dan vraag naar obligaties zal zijn. Logisch: overheden hebben meer nodig en de ECB koopt minder. In een simpel vraag-aanbodmodel zou de rente wel moeten stijgen.
Resteert de vraag: waarom gebeurt er niets? Wellicht is een betere vraag: waarom gebeurt er nóg niets? Afgelopen week kregen we een klein voorproefje. De ECB is met vakantie en koopt geen obligaties op. In principe geeft dat niets. De handel is zo goed als dood, aangezien de meeste beleggers ook met vakantie zijn. Toch zagen we in de Europese obligatiemarkten een opvallend scherpe beweging omhoog. Als je in zo’n rustige week al een dergelijke beweging ziet, kun je je voorstellen wat het met de rente doet als het hele opkoopprogramma permanent verlaagd wordt.
Dat zou moeten leiden tot een hogere rente. Dat lijkt dan ook de meest logische voorspelling voor 2022. Maar daarbij moeten beleggers een paar dingen in hun achterhoofd houden. Allereerst: het is de consensus. Iedereen verwacht een hogere rente. In de afgelopen decennia was dat een jaarlijks terugkerend fenomeen, de aanstaande rentestijging. Maar af en toe komt het wel eens voor dat de consensus uitkomt. Dan krijgt iedereen gelijk. Ik weet alleen niet of iedereen uiteindelijk zo blij met die uitkomst zal zijn.
Over de column van Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij vermogensbeheerder Actiam en belegt ook privé. Reageer via corne.vanzeijl@actiam.nl. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.
See omnystudio.com/listener for privacy information.