Column Corné van Zeijl | BNR

Opinie | Maastricht ten grave gedragen

Column Corné van Zeijl | BNR
11-11-2022

Ik verwonder mij over de media-aandacht die sommige zaken krijgen. Zo staat de taakstraf van Glennis Grace op de voorpagina, maar lees ik vrijwel niets over het feit dat de Maastrichtcriteria zomaar eventjes worden afgeschaft.
De Europese Commissie heeft een voorstel gedaan om de begrotingsregels te hervormen. Hervormen is ‘Brussel’-taal voor afschaffen. Het is wel duidelijk dat een politiek marketingbureau er een plas over heeft gedaan. De tekst begint met de verhoogde kans op boetes. Dat klinkt streng, maar men zegt niet hoe of wat. De boetes gaan wel naar beneden.
De omschrijving van hoe de nieuwe regels er dan uit moeten zien, is buitengewoon vaag. De eurolanden moeten wel snel akkoord geven, zodat de opvolger van Maastricht per 2024 in kan gaan.
Noem me cynisch, maar dit zijn stuk voor stuk allemaal punten die ongemakkelijk aanvoelen. Typisch gevalletje van wetgeving doordrukken.
Natuurlijk moet er wel wat met de oude regels gebeuren. Niemand hield zich er aan. Frankrijk is in de afgelopen vijftien jaar slechts driemaal onder de 3% tekortnorm gebleven. Wat heb je aan regels als niemand zich er aanhoudt?
Met overigens één uitzondering, Nederland. Bij ons is de schuldenratio gedaald tot onder de 60% en zijn we alleen in crisistijd boven de 3%-tekortnorm uitgekomen. Even ter vergelijking: in Nederland bedroeg het gemiddelde budgettekort 1,4% sinds de introductie van de euro. In Italië is dat gemiddelde 3,5% en in Frankrijk 4,0%.
Giorgia Meloni, de nieuwe president van Italië, neemt gelijk een voorschot. Ze wil belastingen verlagen en €50 mrd uittrekken om de pensioenen te verhogen. De pensioenkosten bedragen in Italië al bijna 16% van de economie. Dat is tweemaal het Oeso-gemiddelde van 8,2%. Deze extreme cijfers zijn blijkbaar geen enkele reden voor Meloni om ze nog extremer te maken en daarmee de tekorten verder te verhogen.
We zullen met de euro moeten dealen. Hij is er nu eenmaal. Terug naar de gulden is geen optie. Maar met deze aanpassing van de regels wordt de basis van de euro alleen maar zwakker en de kans dat het in chaos eindigt groter.
Natuurlijk kun je mopperen over de striktheid van de huidige regels. Vergelijk het met een stoplicht. Soms sta je voor een rood licht en vraag je je af wat het nut is. Maar als we ons er niet aan houden, ontstaat er chaos. Dat geldt ook voor deze simpele regels. De afgelopen vierentwintig jaar hebben we met grote inspanning de diverse crises overleefd. Dat geeft aan dat je de budgetregels strenger moet maken, niet softer.
Over de doden niets dan goeds - dat gaat op niet voor de Maastrichtregels. Maar deze softe opvolger daarvan is waarschijnlijk nog veel slechter.
Over de column van Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij vermogensbeheerder Actiam en belegt ook privé. Reageer via corne.vanzeijl@actiam.nl. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.
See omnystudio.com/listener for privacy information.