De Strateeg | BNR

Bij de coronapandemie denk je ongetwijfeld aan mensen die ziek worden, sterfgevallen, overvolle ziekenhuizen en een economie die een flinke tik krijgt. Maar de pandemie heeft ook effecten waar we lang niet altijd bij stilstaan. Zo kan de pandemie in sommige delen van de wereld in het ergste geval le…

In de Koude Oorlog was het misschien wel het grootste wapen dat er was: deterrence, oftewel afschrikking. Met de vele nucleaire wapens ontmoedigden de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie elkaar ervan om een oorlog tegen de ander te starten. Nu is afschrikking weer helemaal terug op de strategische ag…

Door voortmodderen tot kunst te verheffen werd de Europese Unie de voorlopige winnaar van de slag om Europa, die conclusie trekt Rob de Wijk in zijn boek 'De Slag om Europa'. De EU heeft aanvallen van Xi, Poetin, en in het verleden ook Trump, weten af te slaan, maar is Europa in staat om dit vol te …

Met president Obama kwam er een deal, maar zijn opvolger Trump stapte er weer uit. Nu Joe Biden president is wordt er weer gepoogd om de nucleaire deal met Iran nieuw leven in te blazen. De onderhandelingen vinden plaats in een tijd waarin Iran zijn invloed op het Midden-Oosten aanzienlijk heeft wet…

Nelson Mandela benoemde het een kwart eeuw geleden al: onderwijs is één van de belangrijkste wapens van een land. Toch hebben veel Afrikaanse jongeren nog altijd te weinig toegang tot goed onderwijs. Er zijn te weinig leraren en veel jongeren kunnen niet studeren door geringe financiële middelen,…

Boven ons lijkt zich een ruimtevaartwedloop af te spelen. Traditionele grootmachten als de Verenigde Staten en Rusland hebben de afgelopen jaren concurrentie gekregen. Ze wedijveren met China, Israël en India. En dan heb je natuurlijk ook de Elon Musks en Richard Bransons van deze wereld die een le…

Hollandse bloemen, vlees, eieren, zuivel en groenten vinden hun weg over de hele wereld. In 2020, het moeilijke coronajaar, kwam de totale landbouwexport volgens het CBS naar schatting uit op 95,6 miljard euro, een nieuw record. Nederland mag zich hiermee een landbouwgrootmacht noemen. En dat biedt …

We dachten dat het verleden tijd was: praten over wapens. Maar de dreiging van ballistische raketten, hypersone wapens en drones neemt wereldwijd in rap tempo toe.

Door corona is het onderwerp wat naar achtergeschoven. Maar het klimaat en de energietransitie staan wel degelijk op de agendas van de toekomst. Volop wordt er gekeken naar nieuwe energiebronnen en andere middelen om de wereld groener en duurzamer te maken.

De wereld is volop in ontwikkeling. De geopolitieke verhoudingen veranderen en worden complexer. Dit vereist een andere defensieorganisatie. Maar onze Defensie kampt met een structureel tekort aan personeel, zowel kwalitatief als kwantitatief. En dat brengt risicos met zich mee. Technologie biedt hi…

In toenemende mate proberen staten elkaar de pas af te snijden in cyberspace. Als dat lukt, bijvoorbeeld met een grote cyberaanval, kan dat tot serieuze maatschappelijke ontwrichting leiden in het land dat wordt getroffen. De Amerikanen zijn op cybergebied recent een nieuw pad in geslagen: Persisten…

De Nederlandse landmacht is bezig zichzelf ingrijpend en blijvend te veranderen. Steeds meer aandacht en geld is er voor een belangrijke innovatie: robotica en autonome systemen. Die systemen nemen steeds meer werk over dat eerst door mensen werd gedaan. Hoe ver is ons leger hiermee?

Gas en olie zijn onmisbaar om Rusland draaiende te houden. De Russen hebben zich er zelfs bijna volledig van afhankelijk gemaakt. Een risicovol beleid, want dit businessmodel is niet eeuwig houdbaar. Zeker niet nu de landen aan wie de Russen hun gas en olie verkopen, bezig zijn met een energietransi…

Licht gloort aan het eind van de tunnel die corona heet, door de razendsnelle ontwikkeling van werkzame vaccins. Als dit jaar genoeg mensen een prik krijgen, gaan we in 2021 terug naar normaal. Tenminste: in Europa en Amerika. Maar er zijn ook heel wat landen waarvoor het nog niet zo vanzelfsprekend…

Het jaar 2020 was er één om nooit te vergeten. De coronacrisis veranderde de wereld ongekend snel en veel ontwikkelingen zijn nog steeds aan de gang. Trends die er soms al waren, zijn aan het versnellen, geopolitieke verhoudingen zijn niet meer hetzelfde en de manier waarop we reizen, werken en on…

De grondstoffen die we keihard nodig hebben om ons leven te blijven leiden zoals we nu doen, zijn niet oneindig Tegelijkertijd hebben we er steeds meer van nodig: Je smartphone, je auto, high-tech apparaten, ze zijn er allemaal mee gebouwd. In de toekomst worden die stoffen nóg schaarser en gewilde…

Als we het hebben over landen die met elkaar strijden om macht en invloed, dan gaat het bijna altijd over dingen die op onze eigen planeet gebeuren. Maar ook de ruimte is steeds meer het speelveld waar een strijd plaatsvindt. De grootmachten van de Aarde nemen het ook daar tegen elkaar op.

Donald Trump is een president die helemaal niets ziet in het inzetten van zijn militairen in verre landen. Afghanistan, Irak en Syrië; hij zou er liever vandaag dan morgen vertrekken. Het zijn conflicten waar ook Nederland zijn steentje aan heeft bijgedragen en er zijn Nederlandse militairen die er…

Het wordt nog altijd gezien als de machtigste persoon op aarde: De president van de Verenigde Staten. Maar hoe groot is die macht nu echt? Wat zijn andere belangrijke machtsfactoren in Washington D.C.? Wat heeft Donald Trump de afgelopen jaren gedaan om de macht zoveel mogelijk naar zich toe te trek…

Het multilaterale systeem waarbinnen de landen op deze wereld functioneren, is aan het veranderen. In dat systeem werken landen samen, met behulp van instituties als de WHO. Maar staten kiezen er steeds vaker voor om unilateraal (op eigen houtje) te opereren. Het beste voorbeeld zijn de Verenigde St…

China krijgt steeds meer zelfvertrouwen en rolt in toenemende mate met de spierballen. Het nationalisme binnen het land neemt toe. Dat zorgt ervoor dat Amerika en Europa al lang niet meer de twee grootmachten zijn waar iedereen als eerste rekening mee houdt. Het heeft ook gevolgen voor de trans-Atla…

De coronapandemie heeft een gigantische impact op internationale ontwikkelingen en verhoudingen. Leiders grijpen het bijvoorbeeld aan om in hun eigen land autoritaire maatregelen door te drukken. Is daar iets tegen te doen door landen die democratie wél hoog in het vaandel hebben, zoals Nederland, …

Het coronavirus drukt de wereld genadeloos met de neus op de feiten. Niet veel mensen hadden gedacht dat we zó kwetsbaar waren voor een natuurverschijnsel. Dat belooft niet veel goeds voor de toekomst, wanneer klimaatverandering ons eens te meer zou kunnen dwingen om onze levenswijze radicaal aan …

De strijd om wereldhegemonie is tijdens de coronacrisis in alle hevigheid losgebarsten. Dat komt steeds meer tot uiting in een gebied waar al jaren een conflict sluimert, omdat China niet zal rusten voor het de doelen daar heeft bereikt: de Zuid-Chinese Zee. Kan het leiden tot een conflict met Ameri…

Veel ging ineens digitaal tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis, maar ook buiten coronatijd zijn we ongelofelijk afhankelijk van onze digitale infrastructuur. Wat nou als delen daarvan in één klap weg zouden vallen, door een cyberaanval? Dat kan dan tot serieuze maatschappelijke ontwrichting …

Van experts tot politici: niemand denkt dat de wereld na de coronacrisis nog hetzelfde zal zijn. Op het wereldtoneel manifesteert dat zich nu al. De twee supermachten, China en de Verenigde Staten, vechten elkaar openlijk de tent uit. Wie komt daar straks als winnaar uit naar voren en hoe moeten de …

Er worden wereldwijd duizenden miljarden uitgegeven om de gevolgen van de coronapandemie op te vangen. Daardoor dreigen belangrijke waterprojecten voorlopig op de tweede plek te belanden, sommige liggen al stil. Hoe risicovol is dat? Dat en veel meer bespreekt Paul van Liempt in deze aflevering van …

Landen als Rusland en China voeren tijdens de coronacrisis hun desinformatie-campagnes op. Moeten we dat soort praktijken harder aanpakken? En zo ja: hoe zou dat dan moeten? Dat is de vraag in deze aflevering van de Strateeg. Te gast zijn VVD-Europarlementariër Bart Groothuis en strategisch analist…

Autonome (wapen)systemen zijn volop in ontwikkeling, wat gepaard gaat met felle discussies. Het kleine Hengelo behelst een bedrijf dat deze technologie onderzoekt en ontwikkelt: Thales Nederland, dat bijna onmisbaar is geworden voor onze krijgsmacht. Maar dat Thales iets kan ontwikkelen en er geld m…

De coronacrisis verandert ons leven ingrijpend en één van de gevolgen is dat héél veel nu ineens digitaal gaat. Dat zorgt ook voor risicos, want cybercriminelen maken er maar al te graag gebruik van dat wij ons zo massaal online begeven. Maar die dreiging was er natuurlijk al, ook zonder coronav…

Robotica en Autonome Systemen. Systemen die zonder menselijk handelen, beslissingen kunnen nemen. Voorstanders vinden het een belangrijke technologische ontwikkeling, maar het roept ook weerstand op. Het zouden volgens tegenstanders killerrobots zijn, die beslissen over leven en dood. In deze afleve…

Kan je je nog herinneren dat we ons nog maar een paar maanden geleden massaal druk maakten over klimaatverandering? Het lijkt alweer bijna vergeten, door de enorme impact die de coronacrisis momenteel heeft op onze dagelijkse levens. Maar dit is juist een tijd die iets kan laten zien over wat ons te…

De coronacrisis beheerst ons dagelijks leven, iedereen heeft ermee te maken. Wat we niet elke dag aan den lijve ondervinden, is dat er ook iets gaande is wat door het coronavirus in gang is gezet: een oliecrisis van een orde van grootte waar analisten van schrikken. Intussen is hierover ook een mach…

Ons leven staat volledig op zijn kop sinds we te maken hebben met het coronavirus. Grote zorgen hebben we over de zorg, onze gezondheid en de economie, die totaal op slot is gegaan. Maar wat betekent het op de lange termijn? Zorgt deze crisis ervoor dat de wereld nooit meer hetzelfde zal zijn, als h…

Het gaat hele grote gevolgen hebben voor de conflicten van de toekomst: Robotica en autonome systemen. Daar gaat het over in deze eerste serie afleveringen van De Strateeg. Gaan de ontwikkelingen op dit gebied ertoe leiden dat mensen straks in oorlogen helemaal niet meer nodig zijn op het slagveld? …

Robotica en autonome systemen, die zonder menselijk handelen beslissingen kunnen nemen. Het is een technologische ontwikkeling die gepaard gaat met zeer heftige discussies. Tegenstanders zijn bang dat ze uitgroeien tot killer robots, voorstanders vinden het een belangrijke innovatieve vooruitgang. I…