Een van die blunders vertroebelde voor geruime tijd de relatie met de Verenigde Staten. In 1985 nodigde hij president Reagan uit voor een herdenking van de Tweede Wereldoorlog op een militaire begraafplaats in Bitburg, waar tweeduizend Duitse soldaten liggen. Wat hij verzweeg was dat daar 49 SS'ers bij waren. Toen de Amerikaanse media daar achter kwamen, ontstond een enorme rel. De beroemde Auschwitz-overlevende, auteur en Nobelprijswinnaar Elie Wiesel smeekte Reagan, in een beroemd geworden toespraakje recht in het gezicht, om het bezoek af te zeggen. Meneer de president, dit is niet uw plaats, zei hij. Reagan ging toch, omdat hij vond dat hij dat tegen een bondgenoot niet kon maken, al was hij misleid.
Veel dramatischer was het spel dat hij speelde in de opmaat naar de Balkanoorlog. In december 1991 besloot Kohl Kroatië te erkennen, de oude bondgenoot uit de Nazitijd. De EU, Amerika, Rusland en de VN waren fel tegen. Kohl dreigde vervolgens dat hij dat desnoods alleen zou doen, waardoor de Europese landen op de top van Maastricht, kort daarop, door de knieën gingen. In Servië, dat in de Tweede Wereldoorlog als bondgenoot van de Sovjet-Unie fel tegen de Duitsers had gevochten, sloeg de vlam in de pan.
Was de Balkanoorlog niet uitgebroken als Kohl het Kroatische breekijzer niet had gebruikt? Natuurlijk wel, want het Servisch-Kroatisch-Bosnisch-Kosovaarse conflict woedde al decennia. Maar de vraag is of de oorlog beheersbaarder was geweest, of gemakkelijker op te lossen. Ik vermoed van wel. Dat Helmut Kohl zo koppig volhardde met een fout beleid was onvergefelijk. Dat de toen nog maar twaalf EU-leden zich door hem lieten intimideren, is en blijft onbegrijpelijk.
See omnystudio.com/listener for privacy information.