En hij heeft nog gelijk ook. Het Obamisme is zowat vergeten, de liberale democratie begint te vervagen als een oude sepiafoto. Trump en het Trumpisme blijven nog zeker twee, en waarschijnlijk nog zes jaar. Is het Trumpisme een beweging of een bevlieging? Dezelfde vraag kun je stellen over het Hongaarse Orban-isme, het Poolse Kaczinski-isme, het Oostenrijkse Kurtz-isme of het Braziliaanse Bolsanaro-isme. Het antwoord ligt niet in het succes van deze neo-nationalisten, maar in het ontbreken van een liberaal-democratisch antwoord.
De liberaal-democratie heeft simpelweg geen aansprekend verhaal. De oppositie van de Amerikaanse Democraten, geconcentreerd in en om de grote steden, bestaat voornamelijk uit het tekeergaan tegen het Trumpisme. Des te belangrijker is het om nog eens naar de geografische verhoudingen te kijken. De tien grootste Amerikaanse steden omvatten tien duizend vierkante kilometer nauwelijks zoveel als de twee kleinste staatjes, Rhode Island en Delaware bij elkaar. In die tien steden wonen maar 27 miljoen mensen. Silicon Valley, die paradijselijke motor van vernieuwing en vernuft, is even groot als Texel. Op een Amerikaanse bevolking van 320 miljoen en een oppervlakte van 10 miljoen vierkante kilometer stellen die grote steden en het technologische hart van het land nauwelijks iets voor.
Zet dat af tegen het Midden-Westen en het Zuiden, het Republikeinse hartgebied. Net zo groot als Europa, met 190 miljoen inwoners en heel veel Trumpisten. Is dat Trumpisme voor hen een beweging of een bevlieging? Ik denk het laatste, want de beweging is eigenlijk alleen die ene man, Donald Trump. Maar als die inderdaad nog zes jaar blijft zitten, is de bevlieging wel degelijk een beweging geworden.
See omnystudio.com/listener for privacy information.