1. Bestaat er een internationale Sociaal Economische Raad? Nee. Er zijn wel veel landen die een SER hebben, maar de Nederlandse is toch wel een beetje een uitzondering. Daar is het overleg tussen bonden, werkgevers, kroonleden en regeringsvertegenwoordigers zo hecht dat grote arbeidsconflicten en stakingen uitzonderlijk zijn. De SER is misschien wel het meest ultieme voorbeeld van polderen.
2. Hoe zijn werkgevers en werknemers internationaal georganiseerd? VNO-NCW is als Nederlandse werkgeversorganisatie lid van de Europese Federatie van Ondernemingen, die uit 34 lidstaten bestaat, dus ook niet-EU-landen. Dan bestaat er ook een wereldwijde organisatie, Uniapac, maar dat is een katholieke club. De vakbeweging maakt deel uit van de International Labour Organization. Prachtige instituten, maar het is voor de bühne, want individuele landen hebben er niets aan.
3. Het internationale bedrijfsleven denkt over mogelijkheden om de bevolkingsgroei in de wereld te beperken. Is dat niet een beetje griezelig? Ja, dat vind ik ook, want het klinkt alsof je wordt ontslagen of de gevangenis ingaat als je teveel kinderen hebt. De discussie over bevolkingsgroei en geboortebeperking is noodzakelijk, maar daarin hoort de burger zelf centraal te staan. Vakbonden, werkgevers, de politiek, de kerk, de medische wereld ze mogen allemaal iets vinden, maar hier wint het respect voor het individu.
4. Ligt er een taak voor de Verenigde Naties om bonden en werkgevers bij elkaar te brengen om een gezamenlijke agenda te ontwikkelen? Sterker nog, zon club bestaat: het VN Departement van Economische en Sociale Zaken. En dat heeft weer een onderafdeling die Bevolkingsdivisie heet. Daar maken kwesties als bevolkingsomvang deel uit van een bredere agenda, zoals de groei van de steden, migratie, duurzaamheid, voedselschaarste en dus ook geboortebeperking. Bij de vaststelling van de millenniumdoelstellingen en klimaatakkoorden spelen zij echt een belangrijke rol.
5. Komt het er dus op neer dat werkgevers en vakbonden alleen maar in hun eigen landen kunnen opereren? Ja, daar komt het op neer. En zelfs dan niet altijd met succes. Kijk maar naar Frankrijk. Dat heeft ook een SER, maar je krijgt de indruk dat er meer wordt gestaakt dan gewerkt. Evenwichtig leven heeft vooral met het volkskarakter te maken, denk ik. Over dat polderen en de vergadercultuur bij ons wordt vaak gegniffeld en gemopperd, maar het werkt wél.
Dank, Rob van Haarlem.
In De Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl
See omnystudio.com/listener for privacy information.