Destructie als Discours: verhalen over schade, schande en schoonheid.

Afl. 04: 
de ontmaskering van een heidens relikwie (Piero Manzoni v.s. Bernard Bazile)

Destructie als Discours: verhalen over schade, schande en schoonheid.
22-02-2023

“Als iemand jouw kunst shit vindt, moet je daar dan schijt aan hebben? Of moet je dan hem/haar juist een poepje laten ruiken. Excuus voor dit flauwe en onzedelijk woordgrapje, maar in essentie is het kunstwerk van deze aflevering dat ook. In 1961 besluit de Italiaanse kunstenaar Piero Manzoni zijn eigen poep in te blikken, te labelen, signeren en verkopen. De toenmalige prijs is afgestemd op de dagwaarde van goud. Oftewel, zijn poep was letterlijk goud waard. En mocht je dit verhaal nog niet vreemd genoeg vinden: In 1989 besluit een Franse kunstenaar Bernard Bazile een van de negentig blikjes onder toeziend oog van publiek te openen..”
Destructie als Discours: De kunstgeschiedenis ligt bedolven onder voorbeelden van kunstenaars die het werk van vakgenoten beschadigen en toe-eigenen. Denk hierbij aan Robert Rauschenberg die een originele Willem de Kooning uitgumt. Alexander Brener die met spuitbus dollartekens schildert over werken van Kazimir Maljevich en Piet Mondriaan. Of de Chapman Brothers die in pastelkleuren regenbogen hebben geschilderd over enkele originele schilderijen door Adolf Hitler. Elke kunstwerk dat men te lijf is gegaan danst op het snijvlak van constructie en destructie. In de Graffiti is een dergelijke actie redelijk gebruikelijk. Maar in de traditionele beeldende kunst is het nog vrij controversieel.
Het fenomeen fascineert me. Omdat het de dialoog over waardering en herwaardering op scherp zet. Elke ‘destructieve toe-eigening’ heeft zo zijn eigen dynamische levensverhaal, met up’s en downs, vallen en opstaan. Bij elke ingreep vraag je je als toeschouwer af: Is het werk nu meer of minder waard? Moeten we de actie be-oordelen of ver-oordelen? En kunnen we inmiddels naast impressionisme, kubisme, expressionisme et cetera, ook spreken van een nieuwe stroming: vandalisme? In de Destructie als Discours Podcast serie behandel ik elke aflevering één voorbeeld van Artistiek Vandalisme. Daarmee probeer ik grip te krijgen op het fenomeen, en de overwegingen die eraan ten grondslag liggen.