Fantoomgroei

Donkere wolken pakken zich samen boven het kabinet. Want terwijl de boerenachterbannen van het CDA, de VVD en de ChristenUnie in opstand komen tegen het stikstofbeleid, ziet de klimaatminister van D66 zich door de oorlog in Oekraïne gedwongen om de kolencentrales weer op volle toeren te laten draai…

Terwijl de boeren vol spanning wachten op de uitwerking van de nieuwe stikstofplannen bepalen de leden van GroenLinks en de Partij vd Arbeid hoe het verder moet met de linkse beweging in Nederland. Verder heeft Agnes Jongerius in het Europees Parlement een historische deal gesloten over een Europees…

Het was weer geen beste week voor de reputatie van onze overheid. Volgens de Algemene Rekenkamer kan het kabinet maar liefst 15 miljard euro aan uitgaven niet verantwoorden. De administratie bij Defensie is zo’n chaos, dat het überhaupt onduidelijk is of en hoeveel munitie onze jongens en meisjes…

Het kabinet en de Europese Commissie willen vanwege de tekorten op de arbeidsmarkt de deur voor arbeidsmigranten uit onder meer Noord-Afrika verder open zetten. Is dit een goed idee, of hebben we gewoon teveel banen?Verder zijn vrijwel alle beurskoersen in elkaar gezakt, met een grote uitzondering 

De oplopende inflatie is een lakmoesproef voor de solidariteit binnen onze samenleving. Terwijl al onze euro's minder waard worden, zijn het de laagste inkomens die de hardste klappen krijgen. Gaat het ons lukken om de pijn eerlijk te verdelen, en de sterkste schouders de zwaarste lasten te lat…

Door te hameren op klassiek sociaaldemocratische waarden als koopkracht voor de minima, maakt de rechtspopulist Marine Le Pen nu een serieus kans om de volgende president van Frankrijk te worden. Ondertussen keert Lilianne Ploumen de politiek de rug toe, en bereikt de inflatie in Nederland recordhoo…

Nadat de Belgische Justitie eerder al invallen had gedaan bij PostNL, zijn de lokale CEO en een topmanager deze week gearresteerd op verdenking van mensenhandel en het leidinggeven aan een criminele organisatie. De zaak is opmerkelijk, te meer daar PostNL (net als vele andere Nederlandse werkgevers)…

Automobilisten hebben de prijzen aan de pomp sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne enorm zien stijgen. Het kabinet wil de hoge brandstofprijzen nu dempen door de accijnzen op brandstoffen te verlagen. Is dat sympathiek, of gewoon een heel slecht idee?En terwijl we worstelen met de oplopende…

Terwijl we alweer bijna naar de stembus mogen, bereikt de oorlog in Oekraïne onze portemonnee. Een liter benzine kost al 2,41 euro, de toch al hoge gasprijzen zijn nogmaals verdubbeld en ook de prijs van brood dreigt te exploderen. En zoals altijd, zijn het weer de mensen met de laagste inkomens de…

Het is oorlog in Europa. Poetin probeert met veel wapengekletter een democratisch gekozen regering van een groot Europees land af te zetten. De Europese Unie en de Verenigde Staten vechten terug met economisch geweld. Het is een asymmetrisch gevecht, met een ongewisse uitkomst. Maar één ding weten…

De inflatie loopt snel op en het einde lijkt nog niet in zicht. Sander en Hendrik duiken (wederom) in de oorzaken en ontdekken dat de waardedaling van ons geld veel structureler is dan de Europese Centrale Bank aanvankelijk hoopte; het is de zoveelste indicator dat ons huidige economisch model op ha…

Onze nationale luchtvaartmaatschappij KLM profileert zichzelf graag als de kurk waarop de Nederlandse economie drijft. Honderdduizenden banen, hoofdkantoren, toeristen en expats, we zouden het allemaal aan de blauwe trots te danken hebben. Maar hoe terecht is dit beeld? Kan de staat der Nederlanden …

Het nieuwe kabinet heeft tientallen miljarden gereserveerd om klimaatverandering tegen te gaan en om af te rekenen met de stikstofcrisis. Op het eerste gezicht lijkt het een prachtige ontwikkeling voor progressief Nederland. Maar is dat wel zo? Want het is nog onduidelijk hoe het kabinet dit geld wi…

In het regeerakkoord wordt vrijwel niets gedaan om de verschillen tussen rijk en arm te overbruggen. Ondertussen blijkt de nieuwe kabinetsploeg buitengewoon vermogend en heeft de rechter een streep gezet door de vermogensrendementsheffing. Hendrik en Sander bespreken het allemaal in deze nieuwe afle…

Na een welverdiende winterstop zijn we terug met een nieuw seizoen Fantoomgroei! In dit nieuwe seizoen gaan we aan de hand van het nieuws nog nadrukkelijker op zoek naar ideeën en oplossingen om de wereld een beetje mooier, eerlijker en duurzamer te maken. Kortom, naar een wereld waar niet de groei…

In de laatste aflevering van het jaar kijken Hendrik en Sander vooruit. Op het nieuwe jaar, maar ook naar de kansen van een nieuwe generatie. Want de neergang van ons onderwijs werd al lang voor de eerste lockdown ingezet. Tijdens de kerst vieren de mannen twee weken vakantie, maar niet getreurd; i…

Het heeft even geduurd, maar het coalitieakkoord is nu eindelijk daar! Hendrik en Sander konden natuurlijk niet wachten om dat (toch niet heel dunne) akkoord te lezen. Maakt dit akkoord een einde aan Fantoomgroei? Of moeten ze toch nog even door? Een eerste analyse.

Terwijl de sociaaldemocraten de macht in Duitsland aan het heroveren waren, liet Sander tijdens de eerste Made for Change-lezing zijn licht schijnen over de vraag waarom we het toch zo moeilijk vinden om de wereld groener en socialer te maken. Een korte terugblik.

Voor iedereen die meer dan twee tientjes op de bank heeft staan is het toch even schrikken; de inflatie blijkt deze maand in Nederland ruim 5 procent te bedragen. Maar hoe erg is dat? Sander en Hendrik buigen zich erover.

Terwijl we afstevenen op een nieuwe lockdown heeft de Tweede Kamer de belastingen voor de hoogste inkomens aanzienlijk verlaagd. En niemand lijkt dit op te merken. Behalve, Hendrik en Sander.

In de week waarin Shell Nederland de rug toekeert bleek Gert-Jan Segers een concept regeerakkoord in de trein te hebben laten slingeren. Genoeg stof dus voor een nieuwe aflevering Fantoomgroei!

Terwijl de grootste vakbond van Nederland verder leegloopt proberen de werkgevers in de thuiswinkelbranche een cao op te tuigen als verdedigingslinie tegen Amazon. Sander en Hendrik later er hun licht over schijnen.

Een dagje later dan gebruikelijk nemen Hendrik en Sander de belangrijkste economische ontwikkelingen van de week onder de loep.

Het was deze week groot nieuws; ambtenarenpensioenfonds ABP doet alle beleggingen in de fossiele sector van de hand. Maar wat schieten we daar nu precies mee op?

Sander en Hendrik hebben in hun studententijd nog volledig vrijwillig een schuld opgebouwd om plezierreisjes en feestjes te bekostigen, maar voor de huidige generatie studenten is lenen bij gebrek aan een basisbeurs nog altijd bittere noodzaak. De Tweede Kamer wil er vanaf, maar ondertussen verander…

De gasprijzen schieten door het dak en ook aan de pomp bereiken de brandstofprijzen recordhoogtes. Maar is dat eigenlijk niet gewoon heel goed nieuws? Sander en Hendrik buigen zich erover.

De horeca, de zorg, het onderwijs en de supermarkten. Allemaal kampen ze met personeelstekorten. Voor de werkgevers ligt de oplossing voor de hand; we moeten gewoon een paar uurtjes meer gaan werken. Maar kan dat wel? En lossen we daarmee de krapte op de arbeidsmarkt op? Nee dus, blijkt uit een nieu…

Terwijl we in Nederland hard afstevenen op de restauratie van het gevallen kabinet, gaan Sander en Hendrik even buurten bij de buren. Nu de Britten back in control zijn, is er geen druppel benzine meer te krijgen in het land. Ondertussen hebben de Duitsers de sociaaldemocraten weer op het schild geh…

De rijtoer bleef dit jaar bij Prinsjesdag achterwege, net als concrete maatregelen van het kabinet om de wooncrisis, het klimaatprobleem en al die andere grote problemen van Nederland te bestrijden. Sander en Hendrik laten hun licht schijnen op de troonrede, en over wat deze zegt over de bestuurlijk…

'Groene industriepolitiek' is het nieuwe buzzwoord in politiek Den Haag. Wat is het? En hoe kansrijk is het? Sander en Hendrik leggen het uit.

Als het aan de organisatoren van het Woonprotest ligt, belooft het een hete herfst te worden. De komende weken en maanden gaan huizenzoekers overal in het land de straat op om een radicaal anders woonbeleid te eisen. En dat, zo concluderen Sander en Hendrik, is hard nodig.

Waar Mark Rutte en Wobke Hoekstra als 5,5 maand geen zin hebben om over de inhoud te spreken, lopen Hendrik en Sander zich weer warm om zich vanaf de zijlijn met de politieke economie te bemoeien. Het is tijd voor een nieuw seizoen Fantoomgroei.

Vandaag sluiten Hendrik en Sander de zomerserie af met een van de beste boeken die de afgelopen jaren zijn verschenen. Op het eerste gezicht lijkt dit meesterwerk van Roxane van Iperen vooral het overlevingsverhaal van twee joodse zusjes tijdens de Duitse bezetting. Maar het boek leest ook als een w…

Met name progressieve politici proberen de wereld te veranderen met argumenten en ideeën. Maar laten we eerlijk zijn, een groot deel van het electoraat lijkt hier tamelijk immuun voor. Het boek van deze week leert ons waarom.

Het is misschien wel een van de meest invloedrijke boeken van deze eeuw. Tenminste, wel op het denken van Hendrik en Sander. Daarom bespreken ze deze week de Shockdoctrine van de onvolprezen Naomi Klein.

Deze zomer bespreken Hendrik en Sander de grote boeken die hen inspireren. Vandaag Het Grote Gevecht, waarin onderzoeksjournalist Jeroen Smit laat zien dat zelfs CEO's van beursgenoteerde ondernemingen niet het mandaat hebben om hun bedrijven blijvend te verduurzamen. 

Er zijn weinig economen die het denken van Sander en Hendrik zo hebben gevormd als Mariana Mazzucato. Hoogste tijd dus om haar werk onder de loep te nemen!

Dat de klassenstrijd nog lang niet gestreden is wordt pijnlijk zichtbaar gemaakt in De Onmisbaren. In een vlammend doch liefdevol betoog neemt voormalig SP-voorman Ron Meyer ons mee naar zijn jeugd in de achterstandswijk in Heerlen waar hij opgroeide. Het is een absolute must read voor eenieder die …

Na een jaar dat in vele opzichten krankzinnig was, genieten Hendrik en Sander van een welverdiende zomerstop. Maar niet voordat ze een serie podcasts hebben opgenomen over de boeken die hun inspireren. In deze eerste aflevering van de zomerserie komen de mannen superlatieven tekort tijdens hun bespr…

Het was in alle opzichten een bewogen jaar. Van Black Lives Matters en de stikstofcrisis tot de bijna-val van Mark Rutte en de aankondiging van een heuse nieuwe natie. In deze laatste reguliere aflevering voor de zomer blikken Hendrik en Sander terug.

Terwijl de zon uitbundig scheen, sloot de polder een akkoord met grote impact voor alle werkenden. Tenminste, als het kabinet de toch wel spectaculaire afspraken overneemt. Hendrik en Sander bespreken het.

In een historisch vonnis stelt de rechtbank in Den Haag Shell verantwoordelijk voor de klimaatschade die de brandstoffen van het concern veroorzaken. Maar daarmee is de planeet nog niet gered. Ook pensioenfondsen als het ABP zouden veel meer kunnen - en moeten - doen om het klimaat te redden. Dit be…

De Amerikaanse president Joe Biden lanceert het ene na het andere plan om zijn land groener en socialer te maken. Van de aanpak van belastingontwijking en hogere lasten op kapitaal tot een verhoging van de minimum lonen en verstrekkende klimaatplannen.Rest de vraag of het beleid van Biden daadwerkel…

Rutte beloofde de bestuurscultuur met 'radicale ideeën' te veranderen. Toen hij zijn plannen bij Nieuwsuur had ontvouwen, constateerde de presentator resoluut geen radicaal idee te hebben gehoord. En ook Sander en Hendrik hoorden weinig nieuws in Rutte's belofte om 'de  burger …

Zakenkrant de Financial Times maakte een bijzondere serie: is het tijd voor een ‘new deal’ voor de jeugd? De krant staat niet bepaald bekend om haar linkse sympathieën, dus wat is er aan de hand nu zelfs deze journalisten dit op de agenda zetten?Ten eerste is de Coronacrisis een behoorlijke her…

Uitgerekend in de week dat de mannen elkaar mogen feliciteren met een nieuwe mijlpaal in hun missie, moet Hendrik verstek laten gaan vanwege een ordinaire griep. Gelukkig hebben we een waardige vervanger gevonden voor de Noot. Sander gaat in gesprek met politiek filosoof en hoogleraar sociale geogra…

Het waren weken zoals Hendrik en Sander die zelden meemaken. Terwijl Fantoomgroei diende als inspiratie voor een op primetime uitgezonden televisieprogramma op NPO1, werden ze er door het Centraal Bureau voor de Statistiek van beticht te hebben bijgedragen aan 'een onjuist collectief bewustzijn…

Vorige week spraken we ons behoorlijk stevig uit: het tijdperk van Mark Rutte moest toch maar eens tot een einde gaan komen.In het Kamerdebat de volgende dag leek het zowaar te gaan gebeuren. Maar de demissionair premier overleefde ternauwernood een motie van wantrouwen. En dus hangt zijn lot niet m…

Het had zo’n mooi voorjaar moeten worden voor de VVD van Mark Rutte: voor de vierde keer de grootste partij bij de verkiezingen en een straatlengte voorsprong op nummer twee D66. Een liberaal motorblok stond klaar voor de start en een vierde ambtstermijn leek binnen handbereik.En toen gooide vier …

Het is de week van de verkiezingen. En die waren nog voor de eerste exitpolls verschenen al historisch.  Want de campagnes gingen over corona, nieuwe partijen, het ene na het andere mediarelletje en wie met wie een coalitie wil gaan vormen. Ondertussen verandert er misschien wel iets ingrijpenders…

In zijn boek 'Zo hadden we het niet bedoeld' beschrijft Jesse Frederik minutieus hoe de overheid haar burgers in de vernieling hielp, terwijl pers en politiek vooral waren geïnteresseerd in mediarelletjes en hun positie op de de politieke apenrots.In de beeldvorming is de Belastingdienst …

De verkiezingsprogramma's zijn weer doorgerekend door het Centraal Planbureau. Rest de vraag;  wat schieten we daar als kiezers nu eigenlijk mee op?Weinig, als we de neoliberale econoom Friedrich Hayek mogen geloven. Toen hij in 1974 de Nobelprijs voor de economie in ontvangst nam, trakteerde …

Je zou het bijna vergeten, maar over drie weken mogen we alweer naar de stembus! In potentie is dit de uitgelezen kans om voorgoed af te rekenen met het fenomeen fantoomgroei. Want jij hoopt toch ook dat we als land na 17 maart een andere koers inslaan? Duurzamer. Socialer. Barmhartiger.Maar hoe rea…

Terwijl we kosten noch moeite sparen om het coronavirus te bestrijden, is er al decennialang een nog dodelijkere epidemie gaande. Ieder jaar sterven in Nederland 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Maar anders dan bij corona, investeren we nauwelijks in tabakspreventie. En erger, de gemiddelde …

Terwijl Hendrik deze week bij een gebrek aan rijdende treinen zijn bezoek aan het Limburgse Heuvelland noodgedwongen moest verlengen, werd Sander op twitter massaal herinnerd aan het verhaal dat hij negen jaar geleden schreef over het grote spoorinfarct van 2012.De afgelopen jaren hebben we allemaal…

'Onze welvaart gaat eraan als we niets doen aan de arbeidsmarkt.' Met deze ronkende woorden presenteerde de voormalig topambtenaar Hans Borstlap een jaar geleden zijn lang verwachte rapport met oplossingen voor een gezonde arbeidsmarkt.Borstlap was blij met alle commotie die zijn schrijven…

Bestsellerauteur Floor Milikowski is te gast! Sander en Hendrik bestoken haar met citaten van opgewonden politici die vrezen voor een burgeroorlog, en die overwegen om het leger in te zetten tegen 'het schuim der aarde', zoals de burgemeester van Eindhoven de relschoppende jongeren in zijn…

Premier Rutte noemt de Toeslagenaffaire 'een smet op zijn premierschap'. Als ware het een bedrijfsongeval. Maar is dat wel zo? Of is Nederland onder zijn leiding verworden tot een dictatuur van de meerderheid? En hebben we de duimschroeven voor de sociaal kwetsbaren hier structureel veel t…

De mannen wilden het jaar rustig en optimistisch beginnen, maar de mislukte staatsgreep in de Verenigde Staten bracht Sander ertoe om het boek De Anatomie van het Fascisme uit de kast te trekken. Aan de hand van dit standwerk van de Amerikaanse hoogleraar Robert O. Paxton, analyseren Sander en Hendr…