Onder Mediadoctoren

35 - Biseksualiteit

Onder Mediadoctoren
29-02-2016

Biseksualiteit wordt vaak genegeerd in de media en wanneer een personage in een serie biseksueel is, is dat meestal slecht nieuws. In de 35e aflevering vragen de mediadoctoren zich af hoe het staat met biseksualiteit in de media. Hoe komt het dat hier zo weinig onderzoek naar is gedaan en is dat erg? Linda en Vincent praten hierover in de studio met dr. Jaap Kooijman, universitair docent bij Mediastudies aan de UvA. Vincent, Linda en Jaap bespreken waar de letters LHBTQI voor staan en komen al snel tot de conclusie dat de B (biseksueel) vaak uitgegumd wordt, terwijl er steeds meer aandacht is voor de andere letters. De biseksualiteit van Tofik Dibi en zanger Gordon wordt in media niet serieus genomen. Jaap stelt dat het definiëren van biseksualiteit als identiteit eigenlijk niet aan hem is, maar aan de groep die deze identiteit ook aan neemt. Linda vertelt dat biseksualiteit in vooral Amerikaanse populaire cultuur ambigu is: het is niet echt zichtbaar en het wordt zijdelings genoemd. De meeste biseksualiteit die we zien is in relatie tot trio’s en dan zijn het altijd twee vrouwen met een man. Jaap haakt hierop aan dat biseksualiteit vaak wordt gezien als een vorm van opportunisme en bespreekt de term bi-chique uit de jaren zeventig, een vorm van excessieve glamour. Er zijn ook verschillende tropes rond biseksualiteit in populaire cultuur. Jaap en Linda vertellen dat het dan vaak gaat over de gevaarlijke, manipulatieve biseksueel of over onsterfelijke personages (vampiers). Ook wordt biseksualiteit in tv-series en films vaak gekoppeld aan een korte experimentele fase in de studententijd. Jaap benadrukt dat er in de afgelopen 40 jaar eigenlijk weinig is veranderd betreft de representatie van biseksuelen in de media en dat het daarom belangrijk is om hier over na te denken en praten. Linda sprak met Hilde Vossen, coördinator van het European Bisexual Network for Activists, over de onzichtbaarheid. Hilde verzoekt om bekende mensen hun identiteit te geven die ze ook zelf benoemt hebben. Biseksuelen in de media worden nu heel erg geseksualiseerd of juist ver-homoseksualiseert. Jaap bespreekt heteronormativiteit, waarin het huwelijk en het gezin de belangrijkste instituties zijn. Er zijn nu ook vormen van homoseksualiteit die binnen dit hetero-normatieve passen. Linda legt uit dat dit in fictie ook terug is te zien: homoseksuele personages worden op een dergelijke manier neergezet, zodat er bijna geen onderscheid meer is met heteroseksuele personages. Mediastudent Folkert Koehoorn maakte een item over een bekende biseksueel: Lady Gaga. Jaap concludeert dat we misschien biseksualiteit moeten zien als iets dat niet gevangen wil worden in het strategisch essentialisme: het moet ons er constant aan blijven herinneren dat we de hokjes proberen open te breken. Linda legt pan-seksualiteit uit, seksueel fluïde zijn. Jaap vult aan dat biseksualiteit als identiteit en praktijk zeker zal blijven bestaan, maar dat het wellicht niet meer zo benoemd zal worden. Pan-seksualiteit is dan wel een goede optie voor een 21-eeuwse versie.