Radio Swammerdam

Radio Swammerdam

Wetenschap & Geneeskunde  |  428 afleveringen

Radio Swammerdam is het wekelijkse wetenschapsprogramma op Salto (99.4FM), op zondag 11u live vanuit Pakhuis de Zwijger. Radio Swammerdam is vernoemd naar de zeventiende-eeuwse wetenschapper Jan Swammerdam die er een rariteitenkabinet in Amsterdam op nahield.

Verras mij  


Ongelijkwaardigheid in de geboortezorg

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-04-2024

Zwangeren en baby’s met een niet-westerse migratieachtergrond lopen meer risico om tijdens de zwangerschap en baring ziek te worden en te overlijden. Mensen van kleur krijgen vaker een keizersnede die niet nodig is, maar krijgen mínder vaak pijnmedicatie als ze daarom vragen. En de technologie di...


Piet van Eeghen en de metamorfose van Amsterdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-04-2024

Zijn nalatenschap is overal in Amsterdam terug te zien, toch weten maar weinig mensen wie hij was. Christiaan Pieter van Eeghen was een negentiende eeuwse zakenman, met oog voor stadsgroei in de breedte. Zo verrijkte hij de stad met het Vondelpark, sociale huurbouw en het prinsengrachtziekenhuis. Oo...


Bier van monniken

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-03-2024

Welkom bij de rijke geschiedenis van bier. De grootste bierkenner van Nederlands, dr. Leendert Alberts, legt uit waar het beeld van de brouwende monnik vandaan komt, terwijl bier niet bepaald past bij het contemplatieve leven van de monnik. Ook proeven we het 'beste biertje' ter wereld, de Westvlete...


Het recht op de stad

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-03-2024

Van wie is de stad? Voor krakers is het antwoord op die vraag helder: van de bewoners! Ook in de Jordaan is er is een erfenis van betaalbaar wonen die we te danken hebben aan krakers. Een voorbeeld van die erfenis is de woning waar redacteur Daniel Teunissen in woont. Deze is in de jaren 80 gekraakt...


Trailer | Radio Swammerdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-03-2024

Radio Swammerdam is hét wekelijkse wetenschapsprogramma op Radio SALTO (99.4FM in Amsterdam en omstreken), elke zondag om 11.00 uur live vanuit Pakhuis de Zwijger. Radio Swammerdam is vernoemd naar natuurwetenschapper Jan Swammerdam (1637 - 1680), die er een rariteitenkabinet in Amsterdam op nahiel...


Religie en wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-03-2024

Er bestaat een helder beeld van de wetenschappelijke revolutie als de overwinning van de rede op het dogma van de kerk. Maar de harde tegenstelling tussen religie en wetenschap is veel minder oud dan vaak wordt gedacht en lange tijd zag men twee domeinen die elkaar informeerden en inspireerden. Hoe...


Leven met long covid

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-03-2024

27 miljoen euro: dat is het geld dat de Tweede Kamer vrij gaat maken voor speciale long covid-behandelcentra. Dat geeft hoop voor de ongeveer 90.000 Nederlanders die ernstig worden beperkt door langdurige covid. Tegelijkertijd hebben die nog op te zetten poliklinieken ook een uitdaging: er zijn nog...


Neutronensterren

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-02-2024

Het is misschien het beste te vergelijken met het tjirpen van krekels. Een schel geluid, dat in de vorm van een radioflitsen op onze aarde neerdaalt. Ze zijn afkomstig van een ander zonnestelsel, onvoorstelbaar ver weg. De radioflitsen hebben lichtjaren afgelegd en zijn daardoor nog slechts een frac...


Stellaire evolutie en drievoudige systemen

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-02-2024

Hoe worden sterren geboren, en wat is de invloed van verschillende stersystemen - een groep van twee of meer sterren die door onderlinge zwaartekracht bij elkaar gehouden worden - op hun levensloop? In deze Radio Swammerdam uitzending gaan Emerence Kapteijn en Max Waterreus in gesprek met sterrenkun...


Valentijnsdag en het fenomeen feestdagen

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-02-2024

Vindt u Valentijnsdag maar commercieel? Dat klopt! Maar feestdagen hebben dat wel vaker, toch geven ze betekenis aan ons leven en de tijd. Hoe werken feestdagen precies? Waar komen ze vandaan en hoe moeten we ze vieren? Antropoloog Irene Stengs vertelt ons hoe het zit, en hoe we onze eigen feestdag...


(On)gelukkige vaders

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-02-2024

We horen van alles over de ervaringen van vrouwen tijdens en na een zwangerschap, maar wat gebeurt er in het lichaam én het hoofd van haar partner? En wat is de rol van vaders in de moderne maatschappij? Een uitzending van Maaike Kooijman met aan het woord onderzoeker Renate Buisman, kinderarts en...


Mummieportretten

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-02-2024

In deze aflevering van Radio Swammerdam staan redacteuren Emerence Kapteijn en Momo Schaap oog in oog met mummieportretten. Dat zijn doorgaans op hout geschilderde portretten die werden gemaakt tijdens de Romeinse periode in Egypte. Nadat het lichaam van de overledene behandeld en ingewikkeld was, w...


Vrouwenstemmen uit de oudheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-01-2024

De oud-Griekse cultuur wordt beschouwd als fundamenteel voor die van ons, maar hoe gaan we om met de vrijwel volledige afwezigheid van vrouwelijke stemmen uit de oudheid? Jacqueline Klooster, docent aan de Rijksuniversiteit Groningen vertelt over de rol van vrouwen in Griekse mythen en over een imme...


Lawaai onder water

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-01-2024

De eerste film waarin de wereld in de zee voor een groot publiek in beeld werd gebracht heette Le monde du silence. De Stille wereld van Jacques Cousteau uit 1956. Mensen kunnen niet goed horen onder water. Heel lang hebben we daarom aangenomen dat het stil is onderwater. In de meeste natuurdocument...


Wetenschapsintegriteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-01-2024

Het vertrouwen in de wetenschap is hoog, maar dat maakt het ook kwetsbaar. Niet elke uitkomst van een onderzoek is namelijk gewenst of naar verwachting, terwijl de druk om relevant te publiceren als onderzoeker toeneemt. Hoe kunnen wetenschappers het beste wetenschapper met deze verantwoordelijkheid...


Luisteren

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-12-2023

Hoe kunnen we beter luisteren? Luisteren is lastig. Het vergt aandacht voor de ander en het loslaten van je eigen aannames. Kunnen we de ander nog echt horen? Luisteren wordt nog lastiger als we proberen te luisteren naar niet-mensen, naar de natuur. Kunnen we blijven luisteren als onze gesprekspart...


Drugs tegen je depressie? De kansen en gevaren van ketamine bij suïcidaliteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-12-2023

'Ketamine blijkt doodsoorzaak Friends-acteur Matthew Perry' kopte de NOS op 15 december. Naar verluidt kreeg Perry een behandeling tegen depressie en gebruikte hij daarvoor de drug ketamine. Hoe zit dat precies? In Radio Swammerdam gingen Emerence Kapteijn en Maaike Kooijman in gesprek met Jurriaan...


Leesplezier - Column Charlotte Remarque - 10 december

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-12-2023

Dit is de column van Charlotte Remarque uit de aflevering 'Ontlezing' van 10 december met Yra van Dijk en Lisa Fase, resp. hoogleraar en boekhandelaar annex onderwijzer. Luister die op ons kanaal!


Ontlezing

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-12-2023

Hoe komt het dat Nederlandse kinderen zo slecht scoren op leesvaardigheid? En waar komt de maatschappelijke ontlezing vandaan? Het geschreven woord is in gevaar, en dat terwijl ze nuttig en mooi is. Deze week schuiven aan: gasthoogleraar moderne letteren Yra van Dijk, en boekhandelaar en onderwijzer...


Over politieke campagnes en compromissen

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-12-2023

Aangekomen in de kabinetsformatie, rijst de vraag: wat staat er eigenlijk op het spel bij het sluiten van compromissen? En vind het spel van het wel of niet vinden van common ground niet al lang voor de formatie plaats, tijdens de campagneperiode. Daar spraken we over op Radio Salto met Dr. Mariken...


Osmaanse reisverslagen

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-11-2023

In de negentiende eeuw wordt het Osmaanse (Ottomaanse) Rijk steeds toegankelijker voor West-Europese toeristen. Schrijvers en kunstenaars trekken naar het oosten, op zoek naar een authentiek oriëntaalse ervaring. Hoessein Alloul, docent aan de Universiteit van Amsterdam, vertelt over zijn onderzoek...


Van klimaatongelijkheid naar klimaatrechtvaardigheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-11-2023

We lezen van alles over de gevolgen van de opwarming van de aarde: de zeespiegel stijgt, er komt meer hevige regenval en meer overstromingen, zwaardere stormen of juist grote droogtes en bosbranden. Zulke rampen treffen voornamelijk gebieden in armere landen, terwijl daar mensen wonen die aan de kli...


Nieuwe ontwikkelingen in de psychiatrie en wat die kunnen betekenen

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-11-2023

Psychiater en onderzoeker Nienke Vulink vertelt over de nieuwste ontwikkelingen in de psychiatrie. Wat kan diepe hersenstimulatie (DBS) betekenen voor mensen met een hevige dwangstoornis of depressie? Wat zijn de verschillen met rTMS, waarvoor geen operatie nodig is? En waarom zijn deze veelbelovend...


Brusselse Rafelrandjes - Column Piet Ruig - 29 oktober

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-11-2023

De column van Piet Ruig bij de uitzending 'Scheefgroei tussen steden en opgroeien in een scheve stad' met Mathieu Steijn van 29 oktober. Ook op dit kanaal te vinden!


Scheve groei tussen steden en opgroeien in een scheve stad

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-11-2023

Hoe zijn de voordelen van steden veranderd in de afgelopen decennia? En voor wie zijn die voordelen precies? Stadseconoom dr. Mathieu Steijn doet onderzoek om hierover harde cijfers op tafel te krijgen. Mathieu vertelt in deze aflevering over zijn promotieonderzoek naar de veranderende voordelen van...


Amsterdamse volksbadhuizen en de emancipatie van de arbeidersvrouw

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-10-2023

Aan het einde van de negentiende eeuw was Amsterdam - inclusief haar inwoners - ontzettend smerig. Waar dagelijks een bad of douche nemen voor veel mensen tegenwoordig heel vanzelfsprekend is, was dat voor de arbeidersklasse ruim honderd jaar geleden absoluut niet het geval. Zij leefden in grootscha...


Smooth City

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-10-2023

René Boer vertelt over zijn boek Smooth City, waarin hij een fenomeen beschrijft dat wereldwijd kan worden waargenomen: Steden worden onder invloed van nieuwe technologie en gentrificatie verder en verder 'gestroomlijnd.' Een ontwikkeling die op de lange termijn een groot gevaar kan gaan vormen. Do...


Cognitieve mensverbetering: inflatie van ons mens-zijn?

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-10-2023

In deze podcast bekijken Isabel Barnett en Max Waterreus de verhouding tussen de mens en zijn mentale capaciteiten, keuzes en identiteit. Door extern ingrijpen (bijvoorbeeld cognitieve verbeteringstechnologieën) verschuift deze verhouding mogelijk in de toekomst. De podcast werkt toe naar een tafel...


Terugblik seizoen 2022-2023

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-06-2023

Tropische temperaturen staan voor de deur en dat betekent dat het tijd is voor de zomerstop van Radio Swammerdam. Maar voordat we uit de ether zijn, staat er een recap van seizoen 2022/2023 voor jullie klaar. Redacteuren Tanne van der Wal, Emerence Kapteijn en Thomas Verhage doken de studio in om te...


Psychometrie

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-06-2023

In deze uitzending gaan redacteuren Bart Verplanke en Thomas Verhage in gesprek met Dylan Molenaar, assistent professor psychometrie aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over meten in de psychologie, hoe dit wordt gedaan, waarom het zo wordt gedaan en of het beter kan.


Spiritisme en abortus in de negentiende eeuw

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-05-2023

Nienke Groskamp vertelt over haar onderzoek naar de verbanden en overlap tussen spiritisme en de abortus-discussie in de Verenigde Staten in de negentiende eeuw. De geschiedenis van abortus blijkt veel complexer te zijn dan die in het huidige debat vaak wordt voorgesteld. Door Momo Schaap, met dank...


Als dieren konden praten

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-05-2023

In deze uitzending van radio Swammerdam, "als dieren konden praten", bespreekt redacteur Tanne van der Wal de mogelijkheid van een google translate voor dieren, een suggestie die recentelijk werd gedaan door Dr. Karen Bakker. We spreken met Neerlandica Professor Dr. Marjo van Koppen over haar onderz...


De anticonceptiepil en depressie: de complexiteit van onderzoek

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-05-2023

De anticonceptiepil en depressie: de complexiteit van onderzoek by Radio Swammerdam


Cyborgs: meer of minder mens?

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-05-2023

Cyborgs, zijn ze nog steeds een fantasieproject van science-fiction schrijvers, of komen ze al van de lopende band rollen? En, hoe moeten we ze nou zien, als mens, of als robot? In de studio schuiven filosoof Bouke van Balen en sci-fi-kenner Chris de Deugd aan om over deze techniekfilosofische vrage...


Wetgeving van de Europese interne markt

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-04-2023

In deze aflevering praten we met hoogleraar economisch publiekrecht Sybe de Vries. We hebben het over wetgeving van de interne markt in de Europese Unie, hoe komt deze wetgeving tot stand en wat voor implicaties hebben deze wetten voor Europa?


ChatGTP: de ethische kwestie

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-04-2023

ChatGPT is de snelst groeiende applicatie ooit met maar liefst honderd miljoen actieve gebruikers binnen twee maanden na lancering. Maar niet iedereen is even enthousiast over deze tekstengenerator, ook vanwege zorgen om onware informatie. Wat betekent het automatisch genereren van desinformatie, ne...


De historische context van het paasverhaal

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-04-2023

Het is vandaag Pasen en om die reden staat in deze uitzending het paasverhaal centraal. Het verhaal van de dood en wederopstanding van Jezus wordt de laatste tijd vaak op een moderne manier verteld. Een bekend voorbeeld hiervan is the Passion, dat afgelopen donderdag door 2,5 miljoen mensen werd bek...


Dierentuinen

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-04-2023

Als sinds mensenheugenis heeft de mens een fascinatie met exotische dieren uit verre landen. Tegenwoordig kunnen we zelf op reis om dieren in het wild te zien en hebben we eindeloos veel natuurdocumentaires ter beschikking. Waarom sluiten we deze dieren dan nog steeds op in onze achtertuin? Zijn die...


Internetcultuur

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-03-2023

Zelfs als je maar weinig online bent valt het op: het Internet heeft een eigenzinnige cultuur, en die sijpelt langzaam het echte leven binnen. Via politiek of media, via complotten of modewoorden. Hoe zit dat? En wat voor cultuur is dat eigenlijk? En kunnen we eigenlijk nog wel van een onderscheid s...


Voedselverspilling

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-03-2023

Wist je dat bijna een derde van al het eten dat geproduceerd wordt niet door mensen opgegeten wordt? Ontzettend zonde, al die verspilling. Daarom spreken Thomas Verhage en Tabe Bakker in deze uitzending met Martijntje Vollebregt en Merijn Koops over voedselverspilling en hoe je die tegen kan gaan. M...


Effectief altruïsme

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-03-2023

Deze week praten we met Willem Sleegers en Marieke de Visscher over effectief altruïsme. Hoe kunnen we het meest goed doen, en waarom moeten we dit doen? Hoe doen we onderzoek naar goede doelen, en wat maakt iets 'effectief'? Dit en meer in deze podcast!


Seksualiteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-02-2023

Één op de vijf vrouwen heeft wel eens pijn bij seks. Hoe komt dat en kunnen we daar iets aan doen? En wat voor andere seksuele problemen zijn er eigenlijk? In deze uitzending gaan Lilian Kingma en Thomas Verhage in gesprek met seksuoloog Hanneke Termeer.


De ervaring van dementie

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-02-2023

Hoewel we het uitgebreid kunnen hebben over wat dementie is als hersenziekte op neurowetenschappelijk niveau, gaat Emerence Kapteijn in deze uitzending van Radio Swammerdam met twee antropologen in gesprek over de ervaring van dementie. Silke Hoppe en Annelieke Driessen nemen ons mee in hun etnograf...


Ontbossing in de Amazone

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-01-2023

In deze aflevering praten redacteuren Bart Verplanke en Thomas Verhage met Dr. Tim Boekhout van Solinge over ontbossing in de Amazone. Tim is expert in het gebied van illegale ontbossing, en zet zich na jarenlang onderzoek nu lokaal in Brazilië in om samen met inheemse bevolkingen de strijd aan te...


Leren Leren

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-01-2023

Dat leren van groot belang is in onze samenleving staat buiten kijf. Maar hoe zorg je er dan voor dat je efficient en doeltreffend kennis tot je neemt? Leren is een vaardigheid, maar hoe leer je jezelf om te leren? En zijn er bepaalde dingen die je kan doen om je leervermogen te verbeteren? Om deze...


Menstruatie en anticonceptie

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-12-2022

In deze uitzending spreekt Tanne van der Wal met Dr. Karen Hollewand over de historie van de menstruatie en anticonceptie. Wat is er veranderd door de eeuwen heen, maar misschien belangrijker, wat kan er nog veranderen rondom het aanhoudende taboe over menstruatie. Ook luisteren we naar Alina Chakh,...


De kunst van het zwemmen

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-12-2022

In deze uitzending duiken Pelle Yntema en Emerence Kapteijn samen met hoogleraar coördinatiedynamica Peter Beek en fanatiek sporter en trainer Emiel Heuver in de wereld van het zwemmen. Op welke manier verhouden sportprestaties zich tot het element water? Heeft “watergevoel” bijvoorbeeld invloe...


Hoe de welzijnseconomie ons gelukkiger kan maken

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-12-2022

Economische groei is vaak de belangrijkste indicator voor het maken van beleid, terwijl dat er niet per se voor zorgt dat we ook gelukkig worden. Bij een welzijnseconomie wordt er ook naar andere indicatoren gekeken zoals natuur, gelijkheid of huisvesting. De welzijnseconomie kent op die manier waar...


Redacteuren Gezocht!

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-11-2022

RADIO SWAMMERDAM ZOEKT NIEUWE REDACTIELEDEN VOOR 2023! Wij zijn op zoek naar mensen: • Met een voorliefde voor zowel wetenschap als radio/podcast, • Die studeren of net afgestudeerd zijn, • Die ongeveer twee zondagochtenden per maand beschikbaar zijn vanaf januari 2023 Bij Radio Swammerdam kri...


Gezonder Eten

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-11-2022

Eten is een gigantisch deel van ons leven, het is overal om ons heen. De verleiding om ongezond te eten is ontzettend groot, ook al weten we dat het niet goed voor ons is. In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Pelle Yntema in gesprek met voedingswetenschapper professor dr. Jaap Seidell over wat...


Kwantumfysica & Vrije wil

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-11-2022

In deze uitzendingen gaan Lilian Kingma en Bart Verplanke in gesprek met Bernardo Kastrup over vrije wil. Bernardo is aanhanger van het Idealisme, een filosofische stroming die beargumenteerd dat mentale ervaringen aan de grondslag liggen van de wereld, in tegenstelling tot de fysieke wereld van het...


Dakloosheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-11-2022

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreken redacteuren Bart Verplanke en Pelle IJntema met Nienke Boesveldt, onderzoekster in het veld van dakloosheid aan de Universiteit van Amsterdam. We hebben het over beleidsvoering tegen dakloosheid, de verschillen tussen landen en hoe mensen dakloos worde...


Leven met Afval

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-10-2022

In deze aflevering van Radio Swammerdam spreekt redacteur Pelle Yntema documentairemaakster Yanna Hoek over de documentaire Holy Shit; een documentaire gemaakt in samenwerking met Fides Lapidaire en Jeppe van Pruissen, over de potentie van onze poep en plas voor het voeden van onze bodem. Ook te gas...


City pop

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-10-2022

In deze uitzending gaan Emerence Kapteijn en Thomas Verhage in gesprek met assistent professor Culturele Musicologie Oliver Seibt over het muziekgenre city pop. Dankzij het algoritme van YouTube-aanbevelingen en tegenwoordig ook TikTok-memes, heeft dit Japanse muziekgenre online een cultstatus verkr...


Sociaal Ondernemen

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-10-2022

In deze uitzendingen gaan Bart Verplanke en Tanne van der Wal in gesprek met Prof. Dr. Niels Bosma en Fun Forest directeur David Balhuizen over sociaal ondernemen. Wat maakt een onderneming sociaal? Wat is impact en hoe meet je het? In deze uitzendingen antwoorden op die vragen en meer!


Muggen

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-10-2022

In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Emerence Kapteijn in gesprek met Tessa Visser en dr. Bart Knols over muggen. Waarom prikt een mug eigenlijk? Is het van belang om muggen te bestrijden? Moeten we ons in Europa zorgen maken voor ziekten die door muggen worden verspreid? In deze uitzending kom...


Geldkeuzes

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-10-2022

In deze eerste uitzending van het seizoen spreekt redacteur Tanne van der Wal met Professor Oscar Gelderblom over de huidige economische crisis en de vergelijking met de jaren 30 van de 20e eeuw. Wat kunnen we leren uit de vorige crisis en kunnen we wellicht voorspellen hoelang de huidige crisis gaa...


"Kijken" in het brein van primaten

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-06-2022

In deze aflevering spreken Thomas Verhage en Tanne van der Wal met professor dokter Karline Janmaat over de wortels en de vruchten van ons primatenbrein. Hierin vertelt ze onder andere over haar gedragsonderzoek bij primaten in het wild en in de dierentuin Artis en over haar onderzoek bij de Mbendje...


Column Sebbe Pol Publieke Werken

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-06-2022

De Column van Sebbe Pol over Publieke Werken voor de uitzending de Plek van het centraal station.


Lessen van de jonge wetenschapper

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-06-2022

In deze ongewone uitzending van radio Swammerdam bespreekt Tanne van der Wal een week als PhD student aan de universiteit van Amsterdam. Ook spreken we redactieleden en PhD studenten over de wetenschap; wat is er mooi, maar ook, wat kan er veranderen.


Stadsplanning in 19e eeuws Amsterdam: het debat over het Centraal Station

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-06-2022

Deze uitzending gaat over de ontstaangeschiedenis van het Centraal Station Amsterdam. Met als voornaamste vraag: waarom staat dit station eigenlijk waar het staat, de stad als een 'muur' afschermend van het IJ? Joost Ingen-Housz bespreekt met socioloog en historicus Eric Duivenvoorden het beslissing...


Column Milan Teunissen van Manen: Veroudering

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-05-2022

De Boomkikker en de Eendagsvlieg


Veroudering

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-05-2022

Waarom verouderen we en wat kunnen we doen om dit verouderingsproces tegen te gaan? In deze uitzending gaat Thomas Verhage in gesprek met professor dr. dr. Andrea B. Maier over allerlei aspecten van veroudering.


De Kracht van Platforms: over Airbnb en Zorgplatforms

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-05-2022

In de uitzending van zondag 15 mei luistert u naar een gesprek met sociaal wetenschappers Jelke Bosma en Eva Mos. Beiden promoveren binnen het onderzoeksproject 'Platform Labour' van de Universiteit van Amsterdam. Het project onderzoekt hoe platforms institutionele actoren zijn geworden, die een bel...


Column Renee van Amerongen: Seksualiteit Bij Dieren En Kinderen

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-05-2022

Column Renee van Amerongen: Seksualiteit Bij Dieren En Kinderen by Radio Swammerdam


Seksualiteit Bij Dieren En Kinderen

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-05-2022

De lente is volop aangebroken en dat betekent dat de velden weer vol staan met kleurrijke bloemen en mekkerende lammetjes. Ook wel het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes! In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Tanne van der Wal in gesprek met twee deskundigen die hier alles vanaf weten. Will...


Vervolgde componisten in de Tweede Wereldoorlog

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-05-2022

'Nach Auschwitz ein Gedicht zu schreiben ist barbarisch' schreef de Duitse filosoof Adorno. Onder dat motto richten Nederlanders zich na de oorlog af van de muziek van een 'verloren generatie'. Zo vergaten we lange tijd de rijkdom en veelzijdigheid van de Nederlandse muziek van daarvoor. Middels dig...


De Historie van ons Koningshuis

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-04-2022

De dag die je wist dat zou komen is eindelijk hier: radio Swammerdam duikt de historie van het koningshuis in. Promovendus Fons Meijer neemt ons terug naar het vaderland in de 19e eeuw, waar Willem I, II, en III koning waren van Nederland. Hoe is ons koningshuis ontstaan, waarom de Oranjes, en hoe s...


Column Sebbe Poll: Oekraïne

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-04-2022

Column Sebbe Poll: Oekraïne by Radio Swammerdam


Oekraïne: de Holocaust in Zjytomyr

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-04-2022

Het is wéér oorlog in Oekraïne. Tobias Wals doet onderzoek naar drie groepen inwoners van de Oekraïense stad Zjytomyr vóór, tijdens en na de tweede wereldoorlog. Sommigen kwamen terecht in Centraal-Azië en weer anderen konden pas terugkeren uit Berlijn in de jaren vijftig. In deze uitzending...


Verbetering van de voedselindustrie op maatschappelijk en wetenschappelijk niveau

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-04-2022

Hoe voeden we de alsmaar groeiende populatie? Wat is de rol van de wetenschap en welke voedselsystemen zijn te onderscheiden. In deze aflevering spreekt redacteur Tanne van der Wal met PhD student Ruy Kortbeek over de veredeling van de wilde tomaat en met boer en voedselsysteem specialist Jur Jacobs...


Column Aafke Kok: Verbetering van de voedselindustrie op maatschappelijk en wetenschappelijk niveau

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-04-2022

Column Aafke Kok: Verbetering van de voedselindustrie op maatschappelijk en wetenschappelijk niveau by Radio Swammerdam


Column Sebbe Poll: Leve De Afhankelijkheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-03-2022

De column die Sebbe Pol schreef voor de uitzending van 27 maart 2022 over relatieproblemen, hechting en relatietherapie.


Relatieproblemen, hechting en relatietherapie

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-03-2022

Wanneer is een ruzie met je partner een relatieprobleem? En wanneer ga je in relatieherapie of kan je het beter gewoon uitmaken? Vragen die u misschien wel eens met vrienden bespreekt, maar ook vragen waar de wetenschap antwoorden op heeft! Deze antwoorden hoort u in de aflevering van 27 maart 2022,...


Column Anne-Fleur Schep: Mecenaat

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-03-2022

Column Anne-Fleur Schep: Mecenaat by Radio Swammerdam


Mecenaat: hoe kunst gefinancierd zou moeten worden

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-03-2022

Een mecenas is iemand die zich opricht als beschermer van de kunsten. Sinds 2020 bestaat er een leerstoel mecenaatstudies aan de Universiteit Utrecht om de relaties tussen gevers en kunstenaars of kunstinstellingen te onderzoeken. In deze uitzending bespraken we de betekenis van geven voor cultuur i...


Column Renee van Amerongen: Toeval II

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-03-2022

Column Renee van Amerongen: Toeval II by Radio Swammerdam


Toeval II: De Ervaring van Toeval

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-03-2022

In deze tweede aflevering over toeval bespreekt psycholoog en neurowetenschapper dr. Michiel van Elk wanneer en waarom mensen gebeurtenissen als toevallig ervaren, en legt hij uit hoe het komt dat mensen zich vaak niet bij toeval neer kunnen leggen, maar graag naar een verklaring zoeken.


Column Gabriella Darmasaputra: Nederland Onder Water

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-03-2022

Column Gabriella Darmasaputra: Nederland Onder Water by Radio Swammerdam


Nederland Onder Water

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-03-2022

In deze uitzending gaan Thomas Verhage en Mariël Doedens in gesprek met Toon Haer en Jantsje Mol over de overstromingsisico’s waar Nederland in de toekomst mee te maken gaat krijgen. Toon is expert op het gebied van water- en klimaat risico en zal vertellen hoe groot het probleem van een alsmaar...


Ontwikkelingsbiologie in museum Vrolik

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-03-2022

In deze uitzending reizen redacteurs Tanne van der Wal en Teuntje van Heese af naar het museum Vrolik in het UMC AMC en spreken daar conservator Laurens de Rooy over deze bijzondere collectie preparaten, hoe deze tot stand kwam in de 19e eeuw, hoe er toen naar werd gekeken en hoe we er nu naar kijke...


Virtual reality en geschiedenis: 4D Research Lab

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-02-2022

Kan je geschiedenis tot leven wekken? Anke Spekman en Mariël Doedens gingen op bezoek bij het 4D Research Lab en praatten met Patricia Lulof, Jitte Waagen en Tijm Lanjouw over digitale archeologie, drones en 3D visualisaties. Een voorbeeld van een 3D reconstructie ziet u hier(filmpje van Vlooienbur...


Column Sebbe Poll: Nieuwkomers

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-02-2022

De column van de uitzending van 13 februari 2022, geschreven door Sebbe Poll.


Van wie is ons Land? Over Territorialiteit en Immigratie

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-02-2022

"Hún Brussel, óns Nederland" was de titel van het partijprogramma van de PVV in 2012. Ook de afgelopen jaren gebruikten rechts populistische partijen slogans waarin grondgebieden als collectief eigendom worden geformuleerd. In deze uitzending van Radio Swammerdam spreekt Teuntje van Heese met Tom...


Column Annefleur Schep: Toeval

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-02-2022

De column van Annefleur Schep over toeval


Toeval I

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-02-2022

Hoogleraar mathematische fysica Dr. Klaas Landsman schreef over toeval in de biologie, de natuurkunde, de filosofie en het dagelijks leven. In deze uitzending gaat hij in op vragen zoals: Heeft toeval een objectief bestaan? Wat voor betekenis moeten we hechten aan de toevallige oorsprong van onze li...


Column Renee van Amerongen: De Prehistorie van Nederland

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-01-2022

Column Renee van Amerongen: De Prehistorie van Nederland by Radio Swammerdam


De Prehistorie van Nederland

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-01-2022

Het verleden wordt getekend door wereldoorlogen, revoluties en politieke hoogtepunten. Een deel van het verleden waar meestal minder aandacht aan wordt besteed, is de prehistorie. Het belangrijk om niet te vergeten dat de mens het grootste deel van zijn bestaan heeft geleefd onder de omstandigheden...


Column Gabriella Darmasaputra: HIV in Nederland en Tanzania

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-01-2022

Column Gabriella Darmasaputra: HIV in Nederland en Tanzania by Radio Swammerdam


HIV in Nederland en Tanzania

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-01-2022

Hoe gaat het met de HIV-zorg vandaag de dag? Hoogleraar Marc van der Valk licht ons in deze uitzending in over de situatie in Nederland. Met medisch antropoloog Josien de Klerk praten we over haar onderzoek in Tanzania en ze vertelt meer over ethische dilemma’s tijdens veldwerk.


Column Milan Teunissen van Manen: Amsterdam Kraakstad

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-01-2022

Column Milan Teunissen van Manen: Amsterdam Kraakstad by Radio Swammerdam


Amsterdam Kraakstad

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-01-2022

Nieuw Elan in de Kraakbeweging! Afgelopen najaar kraakte leden van actiegroep pak mokum terug voormalig Hotel Marnix aan de Marnix straat. In deze aflevering spraken we met Stadshistoricus Tim Verlaan en Charlie van actiegroep Pak Mokum terug over het hoe en waarom van kraken en of er voor kraken no...


Column Annefleur Schep: Het Kerstverhaal Door De Tijd Heen

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-12-2021

Column Annefleur Schep: Het Kerstverhaal Door De Tijd Heen by Radio Swammerdam


Het Kerstverhaal Door De Tijd Heen

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-12-2021

Met Kerst vieren we de geboorte van Jezus, meer dan twee duizend jaar geleden. Maar waar komen de os en de ezel vandaan in het kerststalletje? En is Jezus geboren in een grot of een stal? In deze uitzending van Radio Swammerdam wordt verteld hoe het kerstverhaal en de iconografie van het kerstverhaa...


Column Sebbe Poll: Zwaartekracht en Donkere Materie

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-12-2021

Column Sebbe Poll: Zwaartekracht en Donkere Materie by Radio Swammerdam


Zwaartekracht En Donkere Materie

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-12-2021

Ik zie ik zie wat jij niet ziet en het is donkere materie. In deze aflevering spreekt Tanne van der Wal samen met Thomas Verhage met sterrenkundige en natuurkundige dr. Margot Brouwer. Ze vertelt in deze uitzending over hoe je aan de hand van zwaartekracht onderzoek kan doen naar de aanwezigheid van...


Column Gabriella Darmasaputra - Verloskundige Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-12-2021

Column Gabriella Darmasaputra - Verloskundige Wetenschap by Radio Swammerdam


Verloskundige Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-12-2021

Te gast in deze uitzending is prof. dr. Ank de Jonge, ze is als eerste verloskundige benoemd tot hoogleraar verloskundige wetenschap aan het Amsterdam UMC en is dé expert op het gebied van de verloskundige wetenschap in Nederland. Dr. Carola Groenen is net gepromoveerd en vertelt over de nieuwe wet...


Column Milan Teunissen van Manen Zingeving

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-12-2021

Column Milan Teunissen van Manen Zingeving by Radio Swammerdam


Zingeving

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-12-2021

In deze uitzending legt filosoof, theoloog en religiewetenschapper Laurens ten Kate uit wat zingeving tegenwoordig precies inhoudt, wordt er ingegaan op hoe zingeving door de tijd heen veranderd is, en bespreken we het verschil in zingeving binnen en buiten religies.


Column Afrika In Kunst En Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-11-2021

De Column door Aafke kok


Afrika In Kunst En Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-11-2021

Moet je je anno 2021 als westers kunstenaar of wetenschapper nog wel bezig houden met kennisproductie over Afrika? En wat kunnen beide disciplines daarbij van elkaar leren? Een gesprek met fotograaf Lard Buurman en antropologe dr. Mirjam de Bruijn van de Universiteit Leiden over auteurschap , dekolo...


Column genocide en het genocidale proces

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-11-2021

Column genocide en het genocidale proces by Radio Swammerdam


Genocide en het genocidale proces

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-11-2021

Wat is genocide? Een gesprek met antropoloog Anthonie Holslag over onder meer over het genocidale proces en seksueel geweld.


Column Annefleur Schep - Wijn

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-11-2021

De column van de uitzending op 7 november over wijn, geschreven door Annefleur Schep.


Reportage - Vinificatie en Wetenschap in de Wijnwereld

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-11-2021

In deze uitzending luistert u naar een reportage, opgenomen op het Betuws Wijndomein. Hier gaan Teuntje van Heese en Mariel Doedens in gesprek met moleculair bioloog Koen Klemann over vinificatie en de rol van wetenschap in de wijnwereld. Zij nemen een kijkje in de wijngaard, krijgen inzicht in het...


Column Sebbe Poll

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-10-2021

Column Sebbe Poll by Radio Swammerdam


Burn-out en identiteitscrisis vanuit filosofisch perspectief

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-10-2021

Tegenwoordig lijkt de burn-out zo wijdverspreid te zijn als een ons allen welbekend virus. Toch bestaat in de medische wereld verwarring over wat een burn-out precies is. Volgens dr. Coolen hangt de prevalentie van burn-out samen met het feit dat mensen tegenwoordig hun identiteit moeten ontlenen aa...


De invloed van de stad op depressie

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-10-2021

Het leven in de stad kan druk en hectisch zijn en veel stress met zich meebrengen. Als je de huidige mannier van leven vergelijkt met die van mensen tienduizenden jaren geleden zul je gigantische verschillen zien en kan je je afvragen of wij wel “gemaakt zijn” voor die huidige omstandigheden. Wo...


Column van Renée van Amerongen over Depressie

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-10-2021

De Column van Renee van Amerongen


Column Milan Teunissen van Manen: Biodivers en veganistisch eten

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-10-2021

Column van Milan Teunissen van Manen uit de aflevering over biodiversiteit en milieufilosofie van 10 oktober 2021.


Met uitsterven bedreigd: over biodiversiteit en milieufilosofie

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-10-2021

Veel soorten zijn met uitsterven bedreigd en door klimaatverandering worden dat er steeds meer. Maar is dat eigenlijk erg? En zou de mens ook kunnen uitsterven? In deze aflevering gaan bioloog Gerard Oostermeijer van de Universiteit van Amsterdam en filosoof Floris van den Berg van de Universiteit U...


Column Aafke Kok Klimaatverandering en Migratie

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-10-2021

Column Aafke Kok Klimaatverandering en Migratie by Radio Swammerdam


Klimaatverandering En Migratie

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-10-2021

Massamigratie als gevolg van klimaatverandering? 1 en 1 is 2 zou je zeggen. Maar wat leren we van de mensen die in risico gebieden als Bangladesh en op kleine eilanden leven? En hoe combineer je informatie uit grote datasets met empirisch onderzoek? Universitair hoofddocent en Vidi-onderzoeker aan d...


Genocide

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-09-2021

Genocide? Holocaust? In deze uitzending meer over slachtoffers, omstanders en daders. Hoogleraar Holocaust en Genocide studies UvA en senior onderzoeker NIOD Ugur Ungor is te gast.


Column Teun Dominicus: Academische Cultuur en Open Science

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-06-2021

Column Teun Dominicus: Academische Cultuur en Open Science by Radio Swammerdam


Academische Cultuur en Open Science

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-06-2021

In de laatste uitzending van het 2020/2021 seizoen van Radio Swammerdam spreekt redacteur Tanne van der Wal met Dr. Victor Hoornweg en Sicco de Knecht over academische cultuur en open science. Wordt de wetenschap tegengehouden door de huidig geldende wetenschappelijke normen? Staat de wetenschappeli...


Kansenongelijkheid in het onderwijs en High Dosage Tutoring

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-06-2021

De veelbesproken documentaireserie Klassen deed de discussie rondom kansenongelijkheid in het onderwijs in Nederland weer oplaaien. De documentaire schetst op een indrukwekkende manier dat de thuissituatie van leerlingen, van grote invloed is op de hun schoolprestaties en daarmee op hun eindadvies....


Wetenschap in de Keuken

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-06-2021

Koken doen we allemaal weleens, of we er nou aanleg voor hebben of niet. Maar hoe bewust zijn we ons van de wetenschappelijke processen die aan de basis liggen van de heerlijk gebakken aardappels of perfect gekarameliseerde uien op ons bord? Henok Tesfai en Mariël Doedens hadden het zondag over het...


Kaas en drop

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-06-2021

Drop en kaas staan, samen met bijvoorbeeld tulpen, wiet, fietsen, molens, en kringverjaardagen, te boek als ‘typisch Nederlands’. Maar zijn ze wel zo Nederlands als we denken? Over hoe deze etenswaren symbolen van onze nationale identiteit zijn geworden en over wat hun geschiedenis is hebben onz...


Column Teun Dominicus: Eenzaamheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-06-2021

De column van de uitzending op 30-05-2021 werd geschreven door Teun Dominicus.


Eenzaamheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-05-2021

Eenzaamheid: om het woord kunnen we de afgelopen tijd niet meer heen en iedereen herkent het knagende gevoel wel. Maar wat is eenzaamheid precies en hoe ontstaat het? In deze uitzending gaan presentatoren Teuntje van Heese en Tanne van der Wal in gesprek met onderzoekers Dr. Marlies Maes en Dr. Luzi...


Oncologie

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-05-2021

Oncologie by Radio Swammerdam


Column Renée van Amerongen: Muzikaliteit bij dieren

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-05-2021

Column Renée van Amerongen: Muzikaliteit bij dieren by Radio Swammerdam


Muzikaliteit bij dieren

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-05-2021

“Talking about music is like dancing about architecture” wordt weleens gezegd. Toch is muziek iets waar mensen graag mee bezig zijn en dus ook graag (in een radio uitzending) over praten. Je hoeft geen conservatorium student te zijn om iets met muziek te hebben. De mens is een muzikale soort ste...


Reportage "Zuid-Afrika aan de gracht"

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-05-2021

Redacteuren Bauke Kok en Lianne Hooijmans zijn op bezoek bij het Zuid-Afrikahuis: hét cultuur en kenniscentrum over Zuid-Afrika in de Lage Landen. We spreken met Bart de Graaff, historicus, documentairemaker en schrijver met een bijzondere belangstelling voor Zuid-Afrika. Hij leidt ons rond in het...


De Zuid-Afrikaanse taal en geschiedenis

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-05-2021

Misschien ken je woorden zoals ‘hijsbakkie’ en ‘muurprop’ wel, en het mag geen verrassing zijn dat de Zuid-Afrikaanse taal innig is verweven met de koloniale geschiedenis van het gebied. Maar wat betekent dit voor het gebruik van de taal, de literatuur en de identiteit van de Afrikaners? En...


Column Milan Teunissen van Manen: De Archeologische Site

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-05-2021

Column van Milan Teunissen van Manen, getiteld 'De Archeologische Site', uit de aflevering over osteoarcheologie van 2 mei 2021.


Osteoarcheologie

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-05-2021

Nu terug te luisteren: onze aflevering over osteoarcheologie, de opgraving en studie van menselijke resten in archeologische context. Hierover gingen we in gesprek met archeologen Menno Hoogland en Rachel Schats van de Universiteit Leiden, die samenwerkten bij opgravingen in het Caribisch gebied en...


Column Aafke Kok: Museumquotum

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-04-2021

Column van Aafke Kok bij de aflevering 'Roofkunst'. Aafke Kok werkt als eindredacteur bij Bionieuws


Roofkunst

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-04-2021

Iedereen die ooit naar een museum is geweest heeft ze weleens gezien. Prachtige schilden, verkleurde boeddha beeldjes, of zelfs een gouden sarcofaag. Objecten gestolen uit verre oorden, vanuit de andere kant van de wereld terechtgekomen in een vitrine, vaak met niet meer dan één zinnetje als besch...


Column Soesja van Wijgerden: Sublime Imperfections

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-04-2021

Column Soesja van Wijgerden: Sublime Imperfections by Radio Swammerdam


Imperfecties

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-04-2021

Imperfecties: soms vinden we ze mooi. Denk aan hipstercafé's of gaten in spijkerbroeken. De esthetiek van de imperfectie is niet weg te denken uit ons alledaagse leven. Fabienne Rachmadiev en Ellen Rutten van het onderzoeksproject Sublime imperfections vertellen er meer over. Tevens een primeur! On...


Overstromingen in Indonesië II: Jakarta

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-04-2021

Deze uitzending is een vervolg op Overstromingen in Indonesië I waarin we het onder andere hadden over bodemdaling als een belangrijk oorzaak van overstromingen en over het aanplanten van mangrovebossen als een van de oplossingen. In deze uitzending bespreken we overstromingen in de hoofdstad van I...


Column Jouke Huijzer: recht en gedrag

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-03-2021

Column Jouke Huijzer: recht en gedrag by Radio Swammerdam


Recht en gedrag

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-03-2021

Deze uitzending gaat over recht en gedrag. Waarom houden mensen zich niet aan de wet? En hoe ontstaan valse bekentenissen? Dat zijn vragen waar het recht geen antwoord op heeft maar waarvoor we te rade moeten gaan bij de sociale wetenschappen. Lianne en Tanne gaan in gesprek met We bespreken over re...


Column Jouke Huijzer: Overstromingen in Indonesië

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-03-2021

Column Jouke Huijzer: Overstromingen in Indonesië by Radio Swammerdam


Overstromingen In Indonesië I: Een duurzame aanpak

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-03-2021

Indonesië heeft regelmatig te maken met overstromingen. Voor miljoenen inwoners staat het water aan de lippen. Hoe komt dat? En wat doen Nederlandse experts om het tij te keren? Hans Middelkoop is fysisch geoloog en hoofd van the water, climate and future Deltas hub van de Universiteit Utrecht. Dol...


Column Milan Teunissen van Manen: taal

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-03-2021

Column Milan Teunissen van Manen: taal by Radio Swammerdam


Taal: historie en technologie

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-03-2021

Anke deelt haar favoriete Albanese woord (ha) en Tanne vraagt of we ooit één en dezelfde taal zullen spreken. Wiskundige en taalkundige Milan Lopuhaä-Zwakenberg en hoogleraar Germaanse taalkunde Arjen Versloot vertellen via Zoom meer over historische taalkunde. Een uur vol grappige taalfeitjes, v...


Stress

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-03-2021

Hoe kan jouw corona kapsel bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek naar stress? Waarom zijn millenials zo uitermate gevoelig voor burnouts? In deze aflevering spreken redacteurs Tanne van der Wal en Lianne Hooijmans met psycholoog Thijs Launspach en neurobiologen Paul Lucassen en Harm Krugers.


Column Tessa Sparreboom: Stadsleven en geestelijke gezondheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-03-2021

Tessa Sparreboom is redacteur bij Propria Cures.


Stadleven en geestelijke gezondheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-03-2021

Op dit moment leeft meer dan 50% van de wereldbevolking in steden, en dit aandeel wordt alleen maar verwacht te groeien. Klinkt alleen maar goed toch? Helaas zitten er ook nadelen aan ons stadsleven, en veel hiervan hebben invloed op onze geestelijke gezondheid. Henok Tesfai en Mariël Doedens sprek...


Column Teun Bousema: Malaria

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-02-2021

Column Teun Bousema: Malaria by Radio Swammerdam


Column Renée van Amerongen: Theologie en Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-02-2021

Column Renée van Amerongen voor de uitzending over Theologie


Malaria: de mug, de mens en de parasiet

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-02-2021

Malaria is met circa 216 miljoen besmettingen en meer dan 400.000 sterfgevallen per jaar één van de belangrijkste infectieziekten van deze tijd. In deze uitzending gingen redacteuren Mariël Doedens en Lianne Hooijmans in gesprek met hoogleraren Teun Bousema en Pim Martens over onderzoek naar mala...


Column Soesja van Wijgerden: Gezondheidsapps

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-02-2021

Column van Soesja van Wijgerden voor de uitzending van Radio Swammerdam over gezondheidsapps.


Gezondheidsapps

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-02-2021

Bobby Uilen en Henok Tesfai praatten in deze aflevering van Radio Swammerdam met Marijn Sax en Ellen Algera over gezondheidsapps en self-tracking, met natuurlijk de vraag of al dat digitale gemeet wel zo ‘gezond’ voor ons is in het achterhoofd. Het ging over de verdienmodellen van commerciële g...


Theologie en Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-02-2021

Deze uitzending gaat over theologie, letterlijk godsleer. We kijken naar twee uiteenlopende onderwerpen binnen de theologieopleiding. Met Hoogleraar Theologie en Wetenschap Gijsbert van Den Brink (VU) bespreken we onder meer of en hoe evolutietheorie te verenigen valt met het scheppingsverhaal. En m...


Technologie van de toekomst: kwantum

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-02-2021

De klassieke computers en het internet dat wij kennen heeft het onze levens compleet veranderd. Staan we nu alweer op de rand van een nieuwe technologische revolutie? Anke Spekman en Lianne Hooijmans gingen in gesprek met Yfke Dulek (UvA) en Sophie Hermans (TUDelft) over supersnelle kwantumcomputers...


Mens en Natuur

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-12-2020

De uitzending deze week gaat over de relatie tussen mens en natuur. Lianne Hooijmans en Bobby Uilen gaan in gesprek met Nynke Schulp (verbonden aan het Institute for Environmental Studies (IVM) aan de VU) en biogeograaf Sietze Norder. Die laatste vertelt over zijn onderzoek naar eilanden en zijn nie...


Complottheorieen

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-12-2020

Het coronavirus is een hoax, Jeffrey Epstein is vermoord en de Amerikaanse presidentsverkiezingen zaten bomvol fraude. In 2020 lijken complottheorieën helemaal mainstream te zijn geworden. Maar hoe uniek is dit jaar daarin eigenlijk? En wat is precies het profiel van een complotdenker? Redacteur He...


Column Renée van Amerongen: Science en Sciencefiction

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-12-2020

Renée van Amerongen is één van de nieuwe columnisten bij Radio Swammerdam. In haar dagelijks leven is ze ontwikkelingsbioloog bij de Universiteit van Amsterdam.


Science en Sciencefiction

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-12-2020

Een door CRISPR gemuteerde gorilla die heel Chicago overhoop haalt, science fiction dus. Hoe kunnen speculative design en scenario denken het publieke debat over toekomstige technologien starten? Redacteur Tanne van der Wal gaat in gesprek met bio ethicus Joyce Nabuurs en filmwetenschapper en direct...


Column Aafke Kok: Wetenschap en topsport

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-12-2020

Aafke Kok is oud-redactielid van Radio Swammerdam en is dit jaar actief als columnist. Zij schreef deze column voor de uitzending over wetenschap en topsport. Aafke is freelance wetenschapsjournalist en werkt daarnaast als redactielid bij bionieuws.


Uitzending Wetenschap En Topsport

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-12-2020

Het had dit jaar moeten gebeuren, maar toch moeten we nog een jaartje wachten op de Olympische Zomerspelen in Tokio. In deze uitzending gaat redactielid Bob Hermanns in gesprek met Ellen Maas, specialist topsport bij het Kenniscentrum Sport en Bewegen, en Meijke Linders, projectmedewerker Thermo Tok...


Column Maite Karssenberg: Geuren en Kleuren

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-11-2020

Maite Karssenberg is sinds dit seizoen weer terug bij Radio Swammerdam als columnist en schreef deze column voor de uitzending 'Geuren en Kleuren. Maite is schrijver, historica en redacteur. In 2015 rondde ze de Onderzoeksmaster Geschiedenis af aan de Universiteit van Amsterdam en in 2018 verscheen...


Geuren en Kleuren

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-11-2020

Wij vertellen dingen in geuren en kleuren, maar wat hebben kleuren en geuren ons te vertellen? Redacteur Bobby Uilen gaat deze aflevering in gesprek met PhD-student Mimi den Uyl, die bij het Van 't Hoff Instituut voor Moleculaire Wetenschappen onderzoek doet naar de invloed van licht op kleurstoffen...


Belarus en Azerbeidzjan

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-11-2020

Belarus (ook wel bekend als Wit-Rusland) en Azerbeidzjan, we horen er veel over in de media. Wat wordt er in Nederland aan onderzoek gedaan over deze landen? In deze uitzending zijn Anne-Lise Bobeldijk (UvA, NIOD) en Sara Crombach (UvA) te gast. Leer wie historicus Zia Buniatov was en waarom iederee...


Ironie

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-11-2020

Deze week ging onze redacteur Bobby Uilen in gesprek met promovendi Eva Sancho Rodriguez en Dick Zijp over ironie. Eva promoveert aan de Universiteit van Amsterdam, en onderzoekt waarom ironie als concept zo belangrijk is geworden in discussies over politieke apathie en engagement. Dick Zijp, moment...


Column Jouke Huijzer: Communicatie en Vrede

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-11-2020

Jouke Huijzer een van onze nieuwe vaste columnisten en schreef deze column voor de uitzending 'Communicatie en Vrede'. Jouke is doctoraatstudent aan de Vrije Universiteit van Brussel en heeft hiervoor een bachelor politieke wetenschappen en master sociale wetenschappen aan de UvA afgerond.


Communicatie en Vrede

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-11-2020

Hoe overbruggen we polarisatie en bereiken we vrede? Volgens professor Cees Hamelink door echt met elkaar in gesprek te gaan in een 'deep dialogue'; het conflict aangaan en echt goed luisteren naar de ander. Redacteur Mariël Doedens gaat met professor Cees Hamelink, expert op het gebied van interna...


Column Tessa Sparreboom: Sociaal Kapitaal

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-10-2020

Tessa Sparreboom is redacteur bij Propria Cures en draagt regelmatig columns voor bij Radio Swammerdam, deze keer over sociaal kapitaal.


Sociaal kapitaal

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-10-2020

Hoe heb jij je vrienden gemaakt? Waarschijnlijk niet via een uitgebreide strategie, maar 'gewoon, toevallig'. Toch heeft ons sociale netwerk en de samenstelling hiervan veel invloed op ons leven. In deze uitzending van Radio Swammerdam gaat het over sociaal kapitaal: de voordelen die onze sociale ne...


Column Corien van Zweden: Borstkanker

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-10-2020

Corien van Zweden is auteur van het boek "Borsten: de levensloop van een intiem lichaamsdeel". En schreef voor deze column voor de uitzending 'Borsten: Een biologisch en maatschappelijk ontwikkelend weefsel'.


Borsten: Een biologisch en maatschappelijk ontwikkelend weefsel

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-10-2020

Deze zondag ging de uitzending over Borsten; over de ontwikkeling van borsten, de functie, maar ook de erotisering van borsten. Hoe halen we borsten uit de taboesfeer? Hoe wordt er onderzoek gedaan naar borstweefsel? En hoe kan je je eigen borsten eigenlijk het best onderzoeken? Je hoort het allemaa...


Polarisatie

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-09-2020

Onze maatschappij raakt steeds sterker gepolariseerd’ hoor je vaak. Maar wat is dat eigenlijk; polarisatie? En hoe onderzoek je het? Dat bespreekt redacteur Lianne Hooijmans in deze uitzending met politicologen Eelco Harteveld en Roderik Rekker. We hebben het over hoe groepen in de samenleving ste...


Historisch onderzoek in Rusland

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-09-2020

Archiefbureaucratie en Russki Mir; deze uitzending gaat over onderzoek in Rusland. Anke Spekman en Lianne Hooijmans spreken met Paul van Dijk, PHD aan de Universiteit van Amsterdam, en Gijs Kessler, senior onderzoeker aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis over hoe het is om als...


Quarantaine Files: Feiten

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-07-2020

Het gebruik van social media is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Hoewel dit natuurlijk vele voordelen met zich meebrengt, is het ook een bekende bron van nepnieuws geworden. Hierdoor is het voor mensen lastiger geworden om te zien wat de correcte feiten zijn, om zo erachter te komen wat de wa...


Quarantaine Files: Humor van de evolutie

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-07-2020

“Humor is speelsheid”, stelt emeritus hoogleraar Jan van Hooff. De uitzending van deze week wordt getipt door nieuw redactielid Mariël. “Humor van de Evolutie” is een uitzending uit 2013 waarin gedragsbioloog Jan van Hooff je alles vertelt over humor bij apen. De presentatie ligt in handen...


Quarantaine Files: Ooit een normaal mens ontmoet?

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-07-2020

Een jaar geleden was op elkaar gepakt in een overvol café iets drinken nog de normaalste zaak van de wereld. Maar wat wordt gezien als normaal en abnormaal, als ziek en gezond, is veranderlijk. Daarom tipt nieuw redactielid Janoël de aflevering ‘Baas in Eigen Brein III: Ooit een normaal mens ont...


Quarantaine files: Are we alone? De zoektocht naar buitenaards leven

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-07-2020

Nieuw redactielid Tanne van der Wal tipt een aflevering uit 2018: Are we alone? De zoektocht naar buitenaards leven. Nu we in onze door een pandemie geraakte wereld ons weer mogen bewegen kunnen we verder kijken dan deze wereld. Bestaat er leven elders, of zelfs een georganiseerde beschaving als de...


Quarantaine Files: Het Bureau

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-06-2020

Nieuw redactielid Anke tipt de aflevering ‘Algemeen beschaafd dialect’ uit 2014. Luister naar een gesprek over standaardtaal, dialect en het meten van de tongbewegingen van Volendammers. Onderzoekers aan het woord zijn Frans Hinskens en Etske Ooijevaar van het Meertens Instituut en de presentati...


Quarantaine Files: Verhalen uit de grond

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-06-2020

Mijmerend over de Romeinse soldaten die dit dal tweeduizend jaar geleden uitgroeven vergat Aafke even alle zorgen van deze tijd. Twee jaar geleden gingen Aafke en Sander ook op zoek naar verhalen uit de grond. Emeritus hoogleraar fysische geografie Jan Sevink vertelt over zijn onderzoek naar stuifla...


Quarantaine Files: Racisme, segregatie en het onderscheid tussen "witte" en "zwarte" scholen.

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-06-2020

De luistertip van deze week door Lianne: een uitzending uit januari 2017 over racisme, segregatie en het onderscheidt tussen "witte"en "zwarte" scholen. En als extra tip de Swammerdam-reportage “Hoe dekoloniseer je een museum?” Zie: https://soundcloud.com/swammerdam/swammerdam-reportage-hoe-deko...


Quarantaine Files: Lelijk Amsterdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-05-2020

Ook wij hier bij Radio Swammerdam zijn ons aan het aanpassen aan de nieuwe realiteit in dit Corona-tijdperk, waarin we niet de studio in kunnen duiken om nieuwe uitzendingen op te nemen. Dit lijkt ons het perfecte moment voor retrospectie, dus onze redacteuren gaan in deze wekelijkse serie terugkijk...


Quarantaine Files: De ontwrichte samenleving

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-05-2020

Ook wij hier bij Radio Swammerdam zijn ons aan het aanpassen aan de nieuwe realiteit in dit Corona-tijdperk, waarin we niet de studio in kunnen duiken om nieuwe uitzendingen op te nemen. Dit lijkt ons het perfecte moment voor retrospectie, dus onze redacteuren gaan in deze wekelijkse serie terugkijk...


Quarantaine Files: Tijd en veroudering

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-05-2020

Ook wij hier bij Radio Swammerdam zijn ons aan het aanpassen aan de nieuwe realiteit in dit Corona-tijdperk, waarin we niet de studio in kunnen duiken om nieuwe uitzendingen op te nemen. Dit lijkt ons het perfecte moment voor retrospectie, dus onze redacteuren gaan in deze wekelijkse serie terugkijk...


Quarantine Files: Feiten

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-04-2020

Ook wij hier bij Radio Swammerdam zijn ons aan het aanpassen aan de nieuwe realiteit in dit Corona-tijdperk. Dit lijkt ons het perfecte moment voor retrospectie, dus onze redacteuren gaan in deze wekelijkse serie terugkijken op hun favoriete uitzendingen. Henok bijt vandaag het spit af in de nieuwe...


Word redacteur bij Radio Swammerdam!

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-03-2020

RADIO SWAMMERDAM ZOEKT NIEUWE REDACTIELEDEN!! Wij zijn op zoek naar iemand: • met een voorliefde voor zowel wetenschap als radio/podcast, • die studeert of net afgestudeerd is, • twee zondagochtenden per maand beschikbaar is vanaf september, • ook beschikbaar is in juni voor de inwerkperiode...


Leren en onderwijzen van taal

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-03-2020

Wist je dat boodschappen doen, koekjes bakken of een spelletje spelen een taalactiviteit kan zijn? Zijn sommige mensen beter in het leren van een tweede taal? En hoe breng je onderzoeksresultaten naar de klas? Henok en Bobby spreken met Amos van Gelderen over Nederlands en het leren van die taal.


Tropische STORMen, twitterdata en klimaatontkenning

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-03-2020

Dat het veranderende klimaat meer natuurrampen met zich mee zal brengen hebben de meeste mensen al vaker gehoord. Maar wat voor nieuwe manieren worden er ontwikkeld om deze rampen voor te zijn? Aafke Kok en Mathijs ter Kuile spreken met Jens de Bruijn van het Instituut voor Milieuvraagstukken over z...


Vrouw-zijn op straat

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-02-2020

Van ‘He ik wil je kutje likken’ tot ‘waar ga je naar toe met die plankjes mevrouwtje’, de meeste vrouwen krijgen op straat wel eens te maken met seksuele intimidatie of onwenselijk, opdringerig gedrag. In deze uitzending praat onze nieuwste redacteur Bobby Uilen met Una Jongenelis over haar...


Column Mischa Dekker: Onderwijs tegen straatintimidatie

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-02-2020

Column Mischa Dekker: Onderwijs tegen straatintimidatie by Radio Swammerdam


Filterbubbels en digitaal recht

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-02-2020

Social media en mobiele apps worden steeds belangrijker in het ontvangen en vormen van ons nieuwsbeeld. Maar ondoorgrondelijke algoritmes binnen deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat wij vast komen te zitten in persoonlijke filterbubbels. Mathijs ter Kuile en Lianne Hooijmans praten hierover met Fel...


Complexiteit en sociale wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-02-2020

Wetenschap kan al heel complex zijn, maar in deze uitzending maken we het nog iets complexer. Want wat is complexiteit eigenlijk? En hoe zetten wetenschappers dit in om systemen of (sociale) netwerken juist te simplificeren? Daar spreken Bauke Kok en Aafke Kok over in deze uitzending. Te gast zijn R...


Column Soesja van Wijgerden: Sekswerk bij dieren

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-02-2020

Column Soesja van Wijgerden: Sekswerk bij dieren by Radio Swammerdam


Sekswerk in al zijn veelkleurigheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-02-2020

Van Chinese massagesalons tot studenten-sekswerkers, Lianne Hooijmans en Josta Bosma vroegen er alles over aan onderzoeker en docent Marie-Louise Janssen van de UvA, die ons beeld over sekswerk waar nodig bijstelt. Met een column van Soesja van Wijgerden over sekswerk bij dieren (althans, kun je dat...


Column Tessa Sparreboom: De seniorenreisjes van Henk Krol

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-01-2020

Column Tessa Sparreboom: De seniorenreisjes van Henk Krol by Radio Swammerdam


Vallen en opstaan

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-01-2020

De uitzending van vandaag gaat over de bewegingen die wij maken en hoe wij die bewegingen aansturen. Josta Bosma en Bauke Kok gaan in gesprek met Annike Bekius en Nick Kluf, promovendi en voormalig kamergenoten op de VU. Annike doet onderzoek bij kinderen die de hersenaandoening cerebrale parese heb...


AI, burgerschap en discriminerende algoritmes

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-01-2020

Computers en algoritmes hebben meer en meer invloed op ons leven, soms ongemerkt. Dat roept vragen op, en ongemak: zijn democratie en rechtvaardigheid wel gebaat bij deze automatisering? Henok en Lianne spreken daarover met neuroinformaticus Sennay Ghebreab en jurist Marlies van Eck. Zij benoemen ve...


Column Soesja van Wijgerden: ode aan de microben

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-01-2020

Column Soesja van Wijgerden: ode aan de microben by Radio Swammerdam


Natuur en schijnbare tegenstellingen daarvan

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-01-2020

Hoe is de Volgermeerpolder het grootste vervuilde gebied van Nederland geworden, en hoe kan je de natuur gebruiken om dit gebied weer leefbaar te maken? En hoe zit het met landgebruik door verstedelijking? Gaat er voor elke vierkante kilometer stad ook een vierkante kilometer natuur verloren, of zit...


Veranderende arbeidsverhoudingen: flexwerk en meer

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-12-2019

De afgelopen vijftig jaar zijn de arbeidsomstandigheden veranderd. Waar is bijvoorbeeld het vaste contract gebleven? Waarom hebben werknemers dit laten gebeuren? En welke rol speelde de werkgevers hierin? Deze vragen en meer worden beantwoord in deze uitzending van Radio Swammerdam. Te gast is polit...


Samenleven met water

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-12-2019

Nederland heeft een rijke geschiedenis als het op water aankomt, en staat wereldwijd bekend als het land dat de strijd tegen het water heeft gewonnen. Maar hoe komen wij aan dit imago en op welke manieren hebben wij de oceaan getemd? Wat speelt zich verder allemaal af onder het wateroppervlak, in di...


Column Sjana Haker: Theoretische natuurkunde op een feestje

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-12-2019

Dit is een herhaling van een column van vier jaar geleden.


Filosofie van de wiskunde en kennisgrafen

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-12-2019

Hebben mensen getallen verzonnen of zijn we ze aan het ontdekken? Waarom begrijpen kleine kinderen niet dat vier min één drie is? En waarom begrijpt een computer het verschil tussen appels, fruit en Granny Smith niet? Laat je niet afschrikken door de wiskunde- en informatica-achtergrond van gasten...


Gemeenschapsarcheologie, middeleeuwse dorpen en sociale cohesie

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-11-2019

Archeoloogje spelen in je eigen achtertuin spreekt bij veel mensen erg tot de verbeelding. Dit kan echter niet zomaar: er zijn strikte regels over waar je archeologisch onderzoek mag uitvoeren in Nederland. Aafke Kok en Mathijs ter Kuile gaan in gesprek met Heleen van Londen, landschapsarcheoloog en...


Omkijken naar stadshistorie

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-11-2019

Te gast bij Nash en Josta zijn historicus Tymen Peverelli en classicus Sean Keller. Tymen bespreekt zijn onderzoek naar stadsgeschiedenis en het ontstaan van een culturele stadsidentiteit als tegenwicht tegen de 19e eeuwse natiestaat. Sean heeft het over de Orpheus-mythe bij verschillende Latijnse a...


Wetenschap en metafysica: een (on)begrijpelijk verbond

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-11-2019

In deze uitzending bespreken we het begrijpen zelf. Hoe moet het wetenschappelijk begrijpen begrepen worden? Die vraag bespreken Bauke Kok en Henok Tesfai onder andere aan de hand van een vakgebied dat niet alleen de leek, maar ook de ingewijde confronteert met de grenzen van ons begripsvermogen: de...


Klimaatontkenning 'lite' in het antropoceen

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-10-2019

Het antropoceen als geologisch tijdvak, de verwildering van landschappen, moedertje Shell en de verbeelding als wapen tegen klimaatontkenning 'lite’. In deze bomvolle uitzending over klimaatverandering spreken Mathijs ter Kuile en Nash Keller met Sjoerd Kluiving, Aardwetenschapper aan de Vrije Uni...


Luisteren, ruis en ruimtelijk geluid

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-10-2019

Het is eigenlijk de basis van elk radioprogramma: het luisteren. Maar wat als er ‘ruis op de lijn’ is? Volgens Melle Kromhout is dat geen probleem. Nash en Bauke spreken in deze uitzending met hem over het belang van ruis in geluidsopname, waar het proefschrift van Melle over ging. Ook zijn post...


Column Jenny Hasenack: Nano-auto's en nano-Max Verstappen

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-10-2019

Column Jenny Hasenack: Nano-auto's en nano-Max Verstappen by Radio Swammerdam


Nanoprinters, zonnecellen en speciale dialogen

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-10-2019

De orde van nanometers is wel zo’n beetje de kleinste schaal waarop wetenschappers ook technologie ontwikkelen; nanotechnologie dus. Wat zijn de toepassingen van deze technologie in onze moderne wereld? En hoe kan jij daar een stem in hebben? In deze aflevering van Radio Swammerdam op Radio Salto...


Column Aafke Kok, exacte versus sociale wetenschappen, welk vakgebied is concreter?

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-10-2019

Column Aafke Kok, exacte versus sociale wetenschappen, welk vakgebied is concreter? by Radio Swammerdam


Krankzinnigheid in de vroegmoderne tijd en VR als behandel tool voor psychische stoornissen

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-10-2019

In deze aflevering over ‘Gekte’ spreekt Lianne Hooijmans met Martje aan de Kerk over krankzinnigheid in de vroegmoderne tijd, en met Tara donker over het gebruik van Virtual Reality in de behandeling van psychische stoornissen. Klopt het beeld dat dorpsgekken vroeger op water en droog brood werd...


Column Soesja van Wijgerden: Plastic

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-09-2019

Plastic is vies, vervuilend en het symbool van de hedendaagse wegwerpmaatschappij. Toch? Soesja van Wijgerden zet enkele kritische kanttekeningen bij dit populaire beeld van plastic. Misschien zullen we toch met het materiaal moeten leren leven.


Duurzaam wonen in de stad

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-09-2019

Onze columnist Soesja van Wijgerden is te gast bij Henok en Lianne in de studio. Zij is ecoloog en werkt als projectmanager mee aan verduurzamingsprojecten in Haarlem. In de uitzending bespreekt ze de mogelijkheden die er zijn om het wonen in de stad duurzamer te maken, van zonnepanelen op het dak t...


Economische experimenten

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-09-2019

Wat voor experimenten doen wetenschappers in de economie eigenlijk? Bauke Kok en Henok Tesfai bespreken deze zondagochtend de (on)mogelijkheid van economische experimenten. Zij doen dit met Marcel Bouman, hoogleraar geschiedenis van de economische wetenschap aan de Universiteit Utrecht, en Nadine Ke...


Duurzaam met Grondstoffen

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-09-2019

In deze uitzending spreken Mathijs ter Kuile en Nash Keller met twee experts op het gebied van recycling en plastic. Maarten Bakker van de TU Delft vertelt alles over het gebied van recyclen. Hoe gaat dat nu in Nederland en wat moet er nog beter? Als je aan recyclen denkt, denk je waarschijnlijk ook...


Column Soesja Wijgerden: Verslaving

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-07-2019

Column Soesja Wijgerden: Verslaving by Radio Swammerdam


Drugs

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-07-2019

Microdosing, wellness paradox en yogasnuivers: hoe staat het met het drugsgebruik in Nederland? Nash en Josta spreken met de directeur van Mainline, Machteld Bosz, en historicus Stephen Snelders. Met een column van Soesja.


Column Machiel Keestra: Keti Koti en het Nederlandse slavernijverleden

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-07-2019

Column Machiel Keestra: Keti Koti en het Nederlandse slavernijverleden by Radio Swammerdam


Verborgen Verhalen: Het Russische verleden

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-06-2019

In de eerste uitzending van Mathijs gaat hij in gesprek met Ruslandkenner Marc Jansen, die het boek 'De toekomst die nooit kwam' schreef. Samen met Geertje praten ze over de Romanovs, Stalin en hoe het Rusland van nu omgaat met haar bloedige geschiedenis. Of hoe ze dat beter zou kunnen doen. De colu...


Column Sicco de Knecht: wetenschappers zijn net mensen

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-06-2019

Binnen deze column reflecteert Sicco de knecht op 8 jaar swammerdam door ons een inzicht te geven in hoe je nou een pakkende column moet schrijven. Een verhelderend inzicht met uiteraard een kritisch randje. Sicco stelt dat meningen en feiten minder als twee aparte dingen moeten worden gezien. We vr...


Waterkwaliteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-06-2019

We vechten er al eeuwen tegen, maar hoe is het nu eigenlijk gesteld met de kwaliteit van ons oppervlaktewater en hoe kan het beter? Binnen deze uitzending gaan Henok Tesfai en Aafke Kok hierover in gesprek met Milo de Baat. Milo is promovendus bij de Universiteit van Amsterdam en doet onderzoek naar...


Column Anna Luna Post: Immigratie en de Nederlandse cultuur

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-06-2019

Column Anna Luna Post: Immigratie en de Nederlandse cultuur by Radio Swammerdam


Dublinverordening en het Gemeenschappelijk Europees Asielsysteem

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-06-2019

Welke Europese lidstaat is verantwoordelijk voor welke asielzoeker? Verse redacteur Lianne en co-presentator Bauke zoeken het uit. Ze spreken met Hemme Battjes en Jeroen Doomernik. Battjes is hoogleraar Europees Migratierecht (UvA) en Doomernik migratieonderzoeker bij Politieke Wetenschappen van de...


Column Soesja Wijgerden: Humor bij dieren

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-06-2019

Column Soesja Wijgerden: Humor bij dieren by Radio Swammerdam


Humor

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-06-2019

Moppen tappen tijdens de Engelse reformatie, grappige katten en destructieve humor: in deze vrolijke uitzending hebben Josta Bosma en Emma van Veenen het over de wetenschap achter humor. Te gast zijn Lieke Stelling en Sibe Doosje. De column is van Soesja van Wijgerden.


Indonesië 1945 - 1950

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-06-2019

Historicus Remco Raben werkt mee aan het onderzoeksproject 'Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950', dat gericht is op het in kaart brengen van geweld door Nederlandse militairen in Indonesië. Thomas en Emma spreken met hem over dit onderzoek, de politieke ladin...


Hooikoorts

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-05-2019

'April is the cruellest month' dichtte T.S. Eliot. Dat had misschien te maken met de Eerste Wereldoorlog en de verscheurde psyche van de moderne mens (wie zal het zeggen?), maar in deze uitzending verkennen we een prozaïscher aspect van de wreedheid van het voorjaar: hooikoorts. Aafke praat over ke...


Invloed van de media

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-05-2019

Deze uitzending spreken Geertje Tijsma en Bauke Kok over de invloed van de media op de samenleving. Alyt Damstra doet in haar promotie onderzoek naar de invloed van economisch nieuws op de publieke opinie. Daarnaast kijkt ze ook naar hoe de relatie is tussen politieke partijen als de PVV en de FVD e...


Column Machiel Keestra: Europese taaldiversiteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-05-2019

Machiels column over taal in de Europese unie.


Taal en Politiek: Europa

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-05-2019

Bauke Kok en Josta Bosma spreken met Virginie Mamadouh, universitair hoofddocent Politieke en Culturele Geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Zij spreken over de rol van taal in de Europese Unie, in het licht van de de Europese verkiezingen van 23 mei aanstaande. De column is van Machiel Kees...


Radio in oorlogstijd: Radio Oranje

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-05-2019

Onze 5 mei uitzending staat geheel in het teken van radio in oorlogstijd. Bauke Kok spreekt met hoogleraar Geschiedenis van Radio en Televisie Huub Wijfjes over Radio Oranje aan de hand van verschillende fragmenten van Radio Oranje, radiocabaret en propagandaliederen.


Feiten

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-04-2019

Wat is de definitie van het begrip “feit” eigenlijk? Emma van Veenen sprak hierover met Sjang ten Hagen. In zijn promotieonderzoek aan de UvA kijkt hij onder andere naar hoe de definitie van het begrip “feit” vanaf de 19e eeuw veranderd is. Ook te gast is Chunglin Kwa, docent Science and Tec...


Column Aafke Kok: Factchecken in de wetenschapsjournalistiek

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-04-2019

Aafke Kok geeft in haar column een advies aan wetenschappers over het fact checken van haar artikelen.


Column Anna-Luna Post - de verjaardag van Galileo Galilei

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-04-2019

De column van Anna-Luna Post uit de uitzending over tijd en veroudering van zondag 14 april 2019.


Tijd en veroudering

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-04-2019

Vandaag spraken Aafke Kok en Bauke Kok (zo ver we weten geen familie) met Carel Meskers (Amsterdam UMC) en theoretische natuurkundige Marcel Vonk (UvA) over tijd en veroudering. Marcel Vonk (03:13) bespreekt de rol van tijd in kwantummechanica en de relativiteitstheorie en waarom je die, door het co...


Column Tessa Sparreboom - Een behandelplan voor de psychologie

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-04-2019

De column van Tessa Sparreboom in de uitzending van zondag 7 april 2019 over sociale cognitie en depressie in literatuur.


Swammerdam zoekt radiomakers!

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-04-2019

Wens jij de luisteraars van Radio Swammerdam volgend jaar een fijne zondag? Solliciteer voor 15 april! http://www.radioswammerdam.nl/wij-zoeken-radiomakers/


Gesimuleerde emoties & depressie in de literatuur - Bloed, zweet en data III

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-04-2019

Josta Bosma en Thomas Batelaan spreken met Casper Hesp (UvA) en Anne-Fleur van der Meer (Radboud MC en VU) over het brein en depressie. Sociale neurowetenschapper Casper Hesp (03:08) vertelt over zijn promotieonderzoek “the origin of social life”, en over hoe hij probeert om emoties te simuleren...


Swammerdam zoekt radiomakers!

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-04-2019

Heet jij volgend jaar Amsterdamse wetenschappers welkom bij Radio Swammerdam? Solliciteer voor 15 april! http://www.radioswammerdam.nl/wij-zoeken-radiomakers/


Column Machiel - Religie en sociale complexiteit, een interdisciplinaire blik op de kip en het ei

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-04-2019

In complexe samenlevingen zijn individuen sterk onderling afhankelijk en moet hun gedrag op elkaar zijn afgestemd om allerlei problemen te voorkomen. Vaak wordt gedacht dat religie, in het bijzonder de rol van moraliserende en straffende goden, daar een rol in speelde in vroege samenlevingen. Machie...


Religie en moderniteit, hervorming of fundamentalisme?

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-03-2019

Ammeke Kateman en Lourens Minnema zijn te gast bij Geertje en Emma. Ze spreken over de rol van fotografie in Islamitische reisverslagen en over de Egyptische Islam-hervormer Mohammed Abdul. Dat geeft aanleiding tot een algemene discussie over religie, (post)moderniteit, hervorming en fundamentalisme...


Filmtheorie en VR

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-03-2019

Bauke Kok spreekt met docent Mediastudies Blandine Joret over filmcriticus André Bazin, zijn sociale opvatting over realisme en wat die kan betekenen voor Virtual Reality. De column is van Aafke Kok, die wel wat minder realistische films zou willen.


Column Aafke Kok: Film en nachtmerries

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-03-2019

Column Aafke Kok: Film en nachtmerries by Radio Swammerdam


Taal En Politiek

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-03-2019

In deze uitzending praten Aafke Kok en Josta Bosma met communicatiewetenschapper Bert Bakker over verschillen in taalgebruik van linkse of meer rechtse politici én krijgen we een spoedcursus speech schrijven van docent retorica Thomas van Neerbos. Dé uitzending als je iets wil leren over Taal en d...


Column Josta Bosma - komt het goed?

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-03-2019

Een scherpe column van Josta waarin ze de 'het komt goed' uitspraken van politici op een kritische manier bevraagd.


Geld en Schuld

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-03-2019

Emma van Veenen en Bauke Kok spraken met Bart Stellinga (15:58-35.03 en 45:00-56:00) over zijn promotie onderzoek over financiële waarderingssystemen. Daarbij keek hij naar de economische crisis van 2007 tot 2009. Hoe ontstond deze en welke maatregelen hebben beleidsmakers inmiddels genomen? Daarna...


Column Milan Teunissen van Maanen - NWO aanvraag

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-03-2019

Milan Teunissen van Maanen heeft het in haar column over het belang van datafiguren en kleurenschema’s in haar onderzoeksvoorstel.


Sociaal Welzijn van LHB´s

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-03-2019

We luisteren naar een opgenomen gesprek tussen Thomas Batelaan en Mirjam Fischer. Fischer is socioloog aan de Universiteit van Amsterdam en doet onderzoek naar de emancipatie en sociale positie van lesbische, homoseksuele en biseksuele mensen. Aafke Kok leest een column voor en gaat met Thomas in ge...


Klimaat: vrees en verwondering

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-02-2019

Het naderend noodlot van onze opwarmende planeet is iets om te vrezen, maar ondertussen kunnen we ons ook verwonderen over de prachtige natuur op die planeet. Zoals over intelligente planten (interview Martijn Rep, va. 01:28)en hagedissen op de Nederlandse Antillen (interview Wendy Jesse, va. 17:11)...


Donkere Materie Deel 2 - Verborgen Verhalen

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-02-2019

Het vervolg van de aflevering ‘Donkere Materie’ van 20 januari 2019. Geertje Tijsma en Bauke Kok spreken samen met Jaco de Swart en columnist Sicco de Knecht over de ontwikkeling in het onderzoek naar donkere materie. Jaco de Swart is promovendus aan de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskund...


Taalverwerving en neuroficatie – Onderwijs V

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-02-2019

Hoe leert een kind een taal spreken? Bauke en Josta spreken promovendus taalwetenschap Sybren Spit over zijn onderzoek naar taalverwerving bij jonge kinderen. Machiel Keestra, een van onze vaste columnisten, krijgt deze aflevering een keer de spotlight: Bauke vraagt hem over zijn onderzoek naar inte...


De Natuur Nabouwen - Denken met Computers IV

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-02-2019

Aafke Kok en Geertje Tijsma hebben computationeel bioloog Jaap Kaandorp (UvA) en Pieter Rein ten Wolde (AMOLF) te gast. Ze spreken over een zwerm robotjes, het Turingpatroon, en het bouwen van een kunstmatige cel. De column van Anna-Luna Post gaat over Frankenstein en het grote verlangen om de natuu...


Beeldanalyse - Denken met computers III

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-01-2019

Cees Snoek en Eef Masson zijn te gast bij Emma van Veenen en Thomas Batelaan, om te praten over beeldanalyse. Wie bekijkt de immense hoevelheid beeld die beveiligingscamera's dag in dag uit vastleggen? En de vele meters film in onze filmarchieven? Waarschijnlijk niemand. Cees Snoek bespreekt hoe gea...


Column Matthijs Mul - Kunstmatige stompzinnigheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-01-2019

Pleitbezorgers van kunstmatige intelligentie neigen nogal eens naar het schetsen van utopische toekomstvisioenen. Matthijs matigt het enthousiasme door te wijzen op minder geslaagde toepassingen.


Donkere Materie

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-01-2019

We weten dat het er is, anders klopt er vanalles niet in het heelal. Maar wat is het dan? We gaan op zoek naar donkere materie, in verre sterrenstelsels en diep onder de grond. Geertje en Corto bespreken het met astrofysicus Jacco Vink en deeltjesfysicus Patrick Decowski. Met een column van Bas Bell...


Vondel versus de VOC

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-01-2019

Thomas Batelaan praat met Marrigje Paijmans over koloniale kritiek uit de zeventiende eeuw. Bauke Kok is tweede presentator. Namen als Foucault en Vondel komen aan bod. hoe bekritiseerde zij het kolonialisme in de 17de eeuw? De column van Sicco de Knecht sluit mooi op het onderwerp aan. Sicco bevraa...


Column Milan Teunissen van Maanen - Een verhaal over heup en knie

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-01-2019

Milan Teunissen van Maanen vertelt een kort verhaal over gewrichtspijn, zonder kommer en kwel maar met de sfeer van verwondering die de dierenverhalen van Toon Tellegen kenmerkt.


Beweging waar je niet bij stilstaat - Bloed, Zweet en Data II

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-01-2019

Achter de meest simpele bewegingen gaat een wereld van complexiteit schuil. De slag van een professionele roeier kost jaren van training en hoewel robots ons allang inmaken met schaken, zijn we hen nog gemakkelijk de baas als het aankomt op het maken van een wandelingetje. Lotte Lintmeijer en Sjoerd...


De ontwrichte samenleving

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-12-2018

Hoe kunnen we de democratie redden? Corto en Djuna spreken met Anatol Itten over zijn boek Overcoming Social Division. De column is van Michiel Keestra. En SKA zingt O Radiant Dawn.


Wees mindful binnen het recht

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-12-2018

Binnnen deze aflevering duiken we in ons rechtsysteem; hoe werkt het? hoe zit het met de hoge werkdruk? en wat biedt mindfulness voor eventuele oplossingen? Ook worden thema's als vergeving en de toekomst van het recht aangesneden. We doen dit samen met Klaartje Freeke en Wikke Monster, beiden straf...


Het computationele brein: psychologische netwerken en vrije energie - Denken met computers II

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-12-2018

Als je door de stad fietst, maak je continu beslissingen zonder dat je je hier bewust van bent. Hoe doen we dit en wat is de rol van het brein hierin? Bauke Kok en Corto Blommaert spreken hierover met filosoof en neurowetenschapper Jelle Bruineberg. Met Marie Deserno, psycholoog, bespreken we een ni...


Nationalisme - Verborgen Verhalen

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-11-2018

Thomas Batelaan en Emma van Veenen ontvangen Jan Rock, universitair docent Nederlandse Letterkunde aan de UvA. Hij onderzoekt de opkomst en ontwikkeling van nationalisme. In de uitzending geeft hij een beknopte geschiedenis van drie eeuwen nationalisme, bespreekt de rol van de aria "amour sacré de...


Column Mathijs Mul - Het ontleden van het brein

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-11-2018

Column Mathijs Mul - Het ontleden van het brein by Radio Swammerdam


Onderwijs - Meer dan het brein

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-11-2018

Geertje Tijsma spreekt met Geert Glas en Marleen van Tetering over hoe er meer is dan slechts het brein, de omgeving is minstens zo belangrijk bij het begrijpen van de menselijke psyche. Hoe beïnvloedt dit de ontwikkeling bij kinderen?


Wetenschap in de sport van trainen tot revalidatie - Bloed, Zweet en Data I

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-11-2018

Josta Bosma en Emma van Veenen spreken met Tom Stevens, onderzoeker bij het Instituut Sport en Bewegen aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen. Hij vertelt ons hoe het monitoren van voetballers hen kan helpen hun spel effectiever te maken. Hoogleraar Revalidatieonderzoek Thomas Janssen vertelt hoe hij...


Column Machiel Keestra: Over de aanslag in Pittsburgh

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-11-2018

Machiel Keestra woont tijdelijk in de Amerikaanse stad Pittsburgh, waar op 27 oktober 2018 elf mensen omkwamen bij een aanslag op een synagoge. Hij analyseert deze gebeurtenis aan de hand van de Amerikaanse geschiedenis en actualiteit.


Groeipijn - Verborgen Verhalen

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-11-2018

Hoe kan je groeien in je werk, zonder door te slaan? De sleutel volgens Menno de Bree is om je werk niet al te serieus nemen. Het komt erop aan om je werk vooral niet als een passie of roeping gaan zien. Daarbij aansluitend stelt Wilma de Rek dat veel problemen rondom moderne ziekten als burn-out, d...


Taaltechniek en taalbegrip - Denken met computers I

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-10-2018

Wat hebben taal en technologie met elkaar te maken? Bauke Kok en, weer even terug bij Radio Swammerdam, Marie Beth van Egmond bespreken dit met Antske Fokkens, taalwetenschapper aan de VU, en Piek Vossen, hoogleraar computationele lexicologie aan de VU. Antske Fokkens doet onderzoek naar stereotyper...


Sociale interacties op de basisschool kruipen onder de huid - Onderwijs IV

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-10-2018

In de vierde aflevering van het dossier onderwijs spraken Geertje Tijsma en Bauke Kok met Marieke Buil van de VU over de gevolgen van pesten en met Rianne Bosman van de UvA over de relatie tussen leraren en leerlingen op de basisschool. De column was van Bas Belleman waarin hij sprak over Klein Duim...


Nach(t)leben: Op zoek naar Hercules Segers

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-10-2018

Hoe kan het dat sommige kunstenaars voor eeuwig beroemd blijven, terwijl anderen vergeten worden? Thomas Batelaan spreekt met Mireille Cornelis en Elmer Schönberger over Hercules Segers, een etser uit de Gouden Eeuw. Zijn werk verdween kort na zijn dood en werd toen herontdekt in de negentiende eeu...


De Ander: Een Vlaming in Holland en God in de GGZ

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-09-2018

Mick Matthys, universitair docent socialisatie- en cultuurtheorie, is in de studio met onze redacteuren Corto Blommaert en Josta Bosma, en Hanneke Schaap-Jonker, promovendus in de godsdienstpsychologie, is met Corto in haar woonkamer. Ze spreken over cultuurverschillen tussen Nederland en België en...


Column Mathijs Mul - God in de GGZ

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-09-2018

De column van Mathijs Mul bij de uitzending De Ander - Een Vlaming in Holland en God in de GGZ, over een jongetje uit zijn basisschoolklas dat later God wil worden.


Column: Bullshit Jobs

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-09-2018

Sicco de Knecht draagt zijn column voor over 'bullshit jobs'.


Are We Alone? De zoektocht naar buitenaards leven

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-09-2018

Redacteurs Bauke Kok en Corto Blommaert spreken met UvA-hoogleraar astronomie Carsten Dominik over het onderzoeksprogramma 'Are We Alone?', een samenwerkingsverband tussen de UvA en de VU. Hier onderzoeken wetenschappers uit veel verschillende disciplines de mogelijkheid van buitenaards leven. Sicco...


Gevangenispolitiek en cultureel herinneren

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-09-2018

Emma van Veenen ontvangt in de studio antropoloog Julienne Weegels en neerlandicus Lisanne Snelders. Co-presentator is Bauke Kok. Julienne Weegels is afgelopen woensdag cum laude gepromoveerd met haar onderzoek naar macht, agency en co-governance in Nicaraguaanse gevangenissen. Lisanne Snelders is i...


Bijbels, computers en kwetsbare kerken

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-06-2018

Computers om een psalm te analyseren en databases vol kwetsbare kerken: vandaag spraken Bauke Kok en Nathalie Janssen over religieus erfgoed met Herman Wesselink en Christiaan Erwich. Met een column over reformatie in de wetenschap van Anna-Luna Post.


Column Anna-Luna Post Reformatie in de wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-06-2018

Column Anna-Luna Post Reformatie in de wetenschap by Radio Swammerdam


Kunst & Commercie – Kunst

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-06-2018

Wat is de relatie tussen hedendaagse kunst en geld? Is de status van de kunstenaar tanende? Hoe komt een hedendaagse kunstenaar rond? Moet een kunstenaar ook netwerken en commercieel nadenken? En wat is de relatie tussen de veranderde status van de kunstenaar en de kunst zelf? In de eerste uitzendin...


Vrouwen in de wetenschap - Verborgen Verhalen VI

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-06-2018

Over vrouwen als wetenschapper en de verschillen tussen mannen en vrouwen als patiënt. Bijvoorbeeld dat medische onderzoeken vooral op mannen zijn gericht en daardoor verkeerde diagnoses worden gesteld en verkeerde medicijnen worden voorgeschreven aan vrouwen. Door Josta Bosma en Aafke Kok.


Avatars, zelflerende zoekmachines en de toekomst

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-06-2018

De allereerste uitzending van Geertje Tijsma samen met Marie Beth van Egmond! Ditmaal over artificial intelligence en hoe hun lerende vermogen wordt ingezet. Het wordt inmiddels al gebruikt voor rollenspellen voor conducteurs, praten met de doden en zelflerende zoekmachines: is dit de toekomst? Colu...


Column Bart van Heerikhuizen - Praten met de doden door AI

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-06-2018

Column van Bart van Heerikhuizen over het praten met de doden, mogelijk gemaakt door artificial intelligence technieken. Is het een dystopische toekomst of gewoon een nieuwe vorm van een narratief?


Vrouwen in de geschiedenis - Verborgen verhalen V

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-05-2018

Waarom zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd in de geschiedenisboeken? Om meer licht te werpen op bijzondere vrouwen gingen Marie Beth van Egmond en Nathalie Janssen in gesprek met Hoogleraar Oude Geschiedenis Emily Hemelrijk. Zij sprak over hoe inscripties ons iets kunnen leren over de werk...


Verhalen uit de Grond - Verborgen Verhalen IV

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-05-2018

Aafke en Sander gaan op zoek naar verhalen uit de grond. Emeritus hoogleraar fysische geografie Jan Sevink vertelt over zijn onderzoek naar stuiflandschappen bij het Laarder Wasmeer gebied. Hij kwam hier tot een belangrijke ontdekking over het gedrag van de jagers-verzamelaars. Archeoloog Peter Kran...


Olieverfschilderijen & een japon uit de Gouden Eeuw - Kunst II

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-05-2018

Vandaag spraken Marie Beth en Emma met promovendus Lambert Baij en Maarten van Bommel over de conservering en restauratie van kunstwerken. Het ging over polymeren, hologrammen en Bart van Heerikhuizen droeg zijn column voor over het proefschrift van Monica Marchesi 'Reproduction as a conservation st...


Column Bart van Heerikhuizen - Reproductie als conservering

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-05-2018

De Column van Bart van Heerikhuizen op 6 mei in de uitzending over restauratie en conservering in de kunst.


De geschiedenis van Water - Water III

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-04-2018

Emma van Veenen en Sander Westerveld spreken deze zondag met Marianne Groep en Petra van Dam over de geschiedenis van water. Marianne Groep vertelt ons meer over de wateroorlog tussen Amsterdam, Haarlem en Leiden en wat voor rol pamfletten in de watergeschiedenis gespeeld hebben. Petra van Dam leert...


Column Bas Belleman - Marsman en water

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-04-2018

Column van Bas Belleman tijdens de uitzending van 15 april over de geschiedenis van water.


Adaptief leren & de nieuwe universiteit - Onderwijs III

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-04-2018

Als het gaat over vernieuwingen in het onderwijs, hebben we het veelal over het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Is de universiteit hierin stil blijven staan? Aafke en Emma spreken met Hester Glasbeek, onderwijsadviseur aan de VU over onderwijsvernieuwing in het universitair onderwijs, zoals...


Swammerdam zoekt radiomakers

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-03-2018

Een berichtje van de Swammerdam-redactie: Radio Swammerdam zoekt nieuwe radiomakers! Wij zijn op zoek naar iemand • met een voorliefde voor zowel wetenschap als radio, • die studeert of net afgestudeerd is, • twee zondagochtenden per maand beschikbaar is vanaf september, • ook beschikbaar is...


Het lichaam, emoties en morbide fascinatie - Verborgen Verhalen III

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-03-2018

Hoe komt het dat mensen graag beelden en verhalen willen ervaren over geweld, de dood, oorlog en martelingen, terwijl deze beelden ons onaangename gevoelens kunnen geven? Suzanne Oosterwijk doet onderzoek naar de neurologische en psychologische motieven van deze paradox. Met een column van Bart van...


Column 25 maart - Bart van Heerikhuizen - Morbid Curiosity

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-03-2018

Column van Bart van Heerikhuizen in de Radio Swammerdam uitzending van 25 maart 2018 met Suzanne Oosterwijk door Nathalie Janssen.


Geheimen, tochten naar het Oosten en de boekenmarkt in Nederlands-Indie - Verborgen Verhalen II

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-03-2018

Emma van Veenen en Marie Beth van Egmond spreken met Djoeke van Netten over het paradox van het geheim en de tochten van de voorcompagnieen naar het Oosten. Lisa Kuitert weet ons meer te vertellen over de boekenmarkten van de negentiende eeuw in Nederlands-Indie. Ten slotte heeft Heidi Dorudi een mo...


Column Heidi Dorudi - Verborgen verleden van vrouwen in de wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-03-2018

Column van Heidi Dorudi uit de uitzending van 11 maart 2018 over het verborgen verleden van vrouwelijke wetenschappers, filosofen en uitvinders.


Column 4 maart - Mathijs Mul - Wonder Water

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-03-2018

De column van Mathijs Mul uit de uitzending van Radio Swammerdam van 4 maart 2018 over Water.


Bijzondere eigenschappen van Water - Water

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-03-2018

Vandaag presenteerde Aafke Kok en Sander Westerveld een nieuwe uitzending in het dossier Water. Toepasselijk na deze koude week sprak natuurkundige Daniel Bonn over hoe het komt dat we over ijs kunnen schaatsen en over hoe Egyptenaren stukken steen makkelijker konden voortslepen door de woestijn doo...


Column 25 feb - Machiel Keestra - informatiezuchtigen & naievelingen

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-02-2018

Machiel Keestra leest zijn column voor over hoe wij muziek ervaren, waarin hij het publiek in twee categorieen opdeelt, de informatiezuchtigen die het programmaboekje uitspellen voor een concert begint, of de naievelingen die zich graag laten verrassen. Deze column werd voorgelezen tijdens de uitzen...


Luisterexperimenten, in het lab & in de zaal - Kunst I

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-02-2018

'Zou je liever nu of in de negentiende eeuw naar een concert gaan?'. Sander opent de uitzending vandaag meteen met een dilemma voor historicus Thomas Delpeut, promovendus aan de Radboud Universiteit Nijmegen, die onderzoek doet naar de concertgebruiken in de negentiende eeuw. Er was toen veel anders...


De naoorlogse discussie over architectuur met Tim Verlaan - Verborgen Verleden I

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-02-2018

Nathalie Janssen en Emma van Veenen bespreken met Tim Verlaan onder andere zijn boek 'ruimtemakers'. Hij was ook deel van het platform Failed Architecture. Bas Belleman spreekt in zijn column over sprookjes waar het kasteel vaak als metafoor voor het lichaam wordt gebruikt.


Column 18 feb - Bas Belleman - Het kasteel van Sneeuwwitje

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-02-2018

Bas Belleman over het kasteel als metafoor voor het lichaam. Met ook een klein stukje uit zijn hervertelling van zestien sprookjes 'De drift van Sneeuwwitje'.


Column 11 feb - Milan Teunissen van Manen

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-02-2018

Column 11 feb - Milan Teunissen van Manen by Radio Swammerdam


Onzekere wetenschap in een ruizige wereld

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-02-2018

Een ode aan onzekere wetenschap in een ruizige wereld, met Sarah Durston over het gevaar van reductionisme en Alexander Ly over een alternatieve vorm van statistiek. Gepresenteerd door Marie Beth van Egmond en Nathalie Janssen, met een column van Milan Theunissen van Manen.


Column 4 feb - Milan Teunissen van Manen - 'Water'

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-02-2018

Onze columnist Milan probeerde voor de uitzending van zondag 4 februari zich voor te stellen hoe het zou zijn om water te zijn.


Water, te veel & te weinig - Water I

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-02-2018

In de eerste uitzending in het dossier Water, belichten Emma & Aafke het onderwerp water van zijn twee meest extreme kanten. Met statisticus Emiel van Loon van de Universiteit van Amsterdam, praten zij over de wisselwerking tussen de waterinfrastructuur en dieren in Nederland. Zo graven muskusratten...


Heksenjacht als virus en supranormale prikkels in de kunst - Evolutie III

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-01-2018

Sander Westerveld en Marie Beth van Egmond spreken met Arnold Hoogerwerf over supranormale prikkels en hoe deze toegepast kunnen worden op kunst en culturele uitingen. Steije Hofhuis, historicus én Swammerdammer van het eerste uur, spreekt over heksenvervolging in de vroeg moderne periode en hoe ee...


Column 28 jan - Bart van Heerikhuizen - de WODC affaire

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-01-2018

Column in de uitzending van 28 januari 2018 van Bart van Heerikhuizen over de WODC affaire.


Parallellen in de biologie: ferrari-eiwitten en hyperaantrekkelijke motten

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-01-2018

Over files in de cel praten Aafke kok en Emma van Veenen met Erwin Peterman, Vu professor natuurkunde in levende systemen. Een prikkelende column van Sicco de Knecht over het ingevoerde Bindenden Studie Advies. En ten slotte Michiel van Wijk van het IBED over seksferomonen bij onaantrekkelijke of ju...


Migratie, ongelijkheid en onzichtbaarheid - Nieuwkomers

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-01-2018

Deze zondag spraken Nathalie Janssen en Marie Beth van Egmond met filosofe Yolande Jansen (UvA) over grenzen, migratie, en de invloed van de Holocaust als ons gedeeld cultureel geheugen. Ook werd er gesproken over de invloed van terminologie op de mensen waar het over gaat, de mensen die de termen b...


Bas Belleman - Othello de exoot

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-12-2017

Speciaal voor de Radio Swammerdam-uitzending over exotische soorten en hun nieuwe omgeving schreef Bas Belleman een column over Othello, die voor zijn witte wereld een exotische zwarte was.


Swammerdam Reportage: De Keuken Van Het Ongewenste Dier

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-12-2017

Marie Beth en Aafke gingen afgelopen op bezoek bij de Keuken van het Ongewenste Dier, met onder meer ratten, Amerikaanse rivierkreeft en Schipholgans op het menu. Zij spraken daar met Nicolle Schatborn.


Hoe mens en dier omgaan met nieuwkomers in hun omgeving

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-12-2017

Wat is de invloed van ‘nieuwkomers’ op hun omgeving? Deze zondag gaat Emma van Veenen met wetenschappers hierover in gesprek. Over hoe de esthetiek van nieuwbouw moskeeën probeert te verbinden en hoe de combinatie van menselijk handelen en landgebruik, de intocht van (invasieve) exoten betekend...


Emergentie: de gemene deler van zwaartekracht & sociale netwerken

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-12-2017

Wat verbindt een socioloog en een theoretisch natuurkundige? Emergentie! Op de UvA wordt hard gewerkt om de algemene relativiteitstheorie van Einstein te vervangen door een nog completere theorie waardoor o.a. de zoektocht naar donkere materie gestaakt kan worden. Aan tafel deze zondag natuurkundige...


Een leven lang leren - Onderwijs

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-11-2017

Heb je het idee dat jouw school je identiteit heeft beïnvloed? Weet je nog het verschil tussen het parlement en de regering? Over deze vragen en nog veel meer hebben Mirjam van Zuidam en Aafke Kok deze zondagochtend. Monique Volman, hoogleraar onderwijskunde en specialist ontwikkelingsgericht onder...


Van de evolutie van het heelal tot buitenaardse wezens - Evolutie

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-11-2017

Wat is onze plaats in het heelal? We weten dat het heelal enorm groot is, en alsmaar groter wordt. Misschien zijn er zelfs wel meerdere heelallen. Is het toeval dat ons heelal zo gevormd is dat er zelfs leven kon ontstaan? En over leven gesproken, zijn wij eigenlijk de enigen, of moeten we die plaat...


De spreadsheet als bestuurder en de invloed van Holle Bolle Gijs - Wat maakt de mens

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-11-2017

In deze aflevering gaat Emma van Veenen samen met Sander Westerveld op zoek naar de invloed van zichtbare en onzichtbare externe factoren op ons leven. Of preciezer gezegd: op onze keuzevrijheid. Daniel Mügge vertelt over de invloed van economische data op ons gedrag, Eva Groen-Reijman over het fen...


Spoorwegwiskunde & de treinfietscombinatie: dagelijkse wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-11-2017

Marie Beth van Egmond gaat samen met Emma van Veenen op zoek naar de logica achter de spoorwegen. Lex Schrijver vertelt ons meer over de wiskunde achter het treinnetwerk, Roland Kager over hoe onderschat de treinfietscombinatie (nog) is. Ten slotte spreekt onze nieuwe columnist Mathijs Mul over de l...


Narcisme & morele beslissingen van kinderen - Onderwijs I

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-10-2017

Deze zondagochtend openen Mirjam en Aafke het nieuwe dossier onderwijs. In deze uitzending spreken zij over moreel gedrag en zelfwaardering bij kinderen. Dorinde Jansma doet onderzoek naar moreel gedrag bij kinderen. Door hen prenten voor te leggen van verschillende situaties, testte zij of de kinde...


Popiejopie of schoolsucces en de oorsprong van altruïsme - Evolutie II

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-10-2017

Pestkoppen en paradepaardjes; populariteit kent vele vormen. Zondag praten we over verschillende populariteitstypen en hun evolutionair belang, met Eddy de Bruyn. En waarom zijn mensen eigenlijk aardig? Matthijs van Veelen doet onderzoek naar altruïsme.


Swammerdam reportage - Vogels tellen in het Diemerpark

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-10-2017

Emma & Marie Beth spraken in het Diemerpark met Frank van Groen, bioloog en actief lid bij de vogelwerkgroep Amsterdam. Op die zaterdag, 30 september 2017, vond EuroBirdWatch plaats, een internationale vogelteldag waar 41 landen aan mee doen, met 144 telposten in Nederland, waaronder de telpost in h...


Migratiepatronen van Vogels & Mensen - Nieuwkomers I

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-10-2017

Kunnen we een vergelijking trekken tussen de migratie van mensen en die van vogels? Daar ging het deze zondagochtend over bij Radio Swammerdam. Bij Emma & Nathalie aan tafel zaten Wouter Vansteelant, die aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek doet naar de migratiepatronen van roofvogels. Hij ve...


Gekleurde zonnepanelen & virtuele stuwdammen: Huis-, tuin-, keukenwetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-10-2017

De wereldwijde energietransitie is ingezet, maar hoe gaan we die transitie nog effectiever maken? Sander Westerveld en Marie Beth van Egmond spreken met Albert Polman over gekleurde zonnepanelen en met Patrick Bogaart over virtuele stuwdammen. Met een column van Machiel Keestra.


Column Sicco de Knecht 24/09/2017

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-09-2017

Column van Sicco de Knecht bij aflevering 'Cuteness, liddle kiddles en robots".


Cuteness, liddle diddle kiddles en robots: Wat maakt de mens

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-09-2017

Wat voor rol speelt cuteness in de relatie tussen mens en object? Kunnen we echte interactie hebben met robots? En natuurlijk #cutenessoverload. Te gast zijn cultuurwetenschapper Joyce Goggin en oprichter van Intelligent Robotics Lab Arnoud Visser. Columnist van deze week is Sicco De Knecht.


Homorechten en seksuele vrijheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-09-2017

Nederland staat bekend als een van de meest tolerante samenlevingen. Maar homomannen hebben in Nederland een lange weg afgelegd. Homo-onderzoeker Gert Hekma en regisseur Sebas Kes van de documentaire over het Homomonument: Monument van Trots - Film & Expositie, vertellen ons er deze zondag meer over...


Homorechten en seksuele vrijheid - Column Bas Belleman

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-09-2017

De column van Bas Belleman in de Radio Swammerdam uitzending over Homorechten en seksuelevrijheid van Froukje Waterbolk


Homorechten en seksuele vrijheid - Reportage Condomerie

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-09-2017

De reportage bij de Condomerie in de Radio Swammerdam uitzending over homorechten en seksuele vrijheid


Mini-breintjes en chimpansees: de evolutie van het brein - Evolutie I

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-09-2017

Mini-breintjes en chimpansees: de evolutie van het brein - Evolutie I De eerste uitzending van het nieuwe seizoen gaat over de evolutie van het brein. Aan tafel zitten twee wetenschappers die zich op zeer verschillende manier bezighielden met de vraag hoe het komt dat wij zo'n groot brein hebben. Ka...


Column Bart van Heerikhuizen: evolutietheorie in de sociologie

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-09-2017

De column van Bart van Heerikhuizen in de aflevering van Marie Beth over de evolutie van het brein.


Swammerdam reportage: Hoe dekoloniseer je een museum?

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-07-2017

Swammerdam reportage: Hoe dekoloniseer je een museum? by Radio Swammerdam


Swammerdam Reportage: Waarom stoppen veel jonge vrouwen met de pil?

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-07-2017

Swammerdam Reportage: Waarom stoppen veel jonge vrouwen met de pil? by Radio Swammerdam


'Alles is natuur' - De relatie tussen mens en natuur

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-06-2017

Hoe staat de mens in verhouding tot de natuur? Een eeuwenoude vraag, uitgebreid besproken aan tafel bij Radio Swammerdam. Onze nieuwe redacteur Sander Westerveld en Misha Melita spraken met Erik de Jong, bijzonder hoogleraar bij Artis, die de relatie tussen cultuur en natuur onderzoekt. Waarom ligt...


Hoe de wetenschap het klimaat wél gaat redden

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-06-2017

Met het opstappen van Trump uit het klimaatakkoord van Parijs en het mislukken van een coalitie met GroenLinks in eigen land lijken we het niet van de politiek moeten hebben als we het klimaatprobleem tegen willen gaan. Gelukkig zijn er wel veel groene initiatieven in de wetenschappelijke wereld. De...


Overal netwerken van A naar B

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-06-2017

Vanochtend maakte ons kersverse redactielid Emma van Veenen haar eerste uitzending, en wel over netwerkanalyse in de psychologie en politicologie. Samen met Marie Beth sprak zij daarvoor met Jouke Huijzer. Hij won de prestigieuze Daniel Heinsiusscriptieprijs met zijn masterscriptie over bestuurlijke...


Baas in eigen brein VI: Plasticiteit & M/V breinen

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-06-2017

Vanaf een bijzondere locatie door het Pinksterweekend een nieuwe aflevering Swammerdam. En wel over hersenen. Onze nieuwe redacteur Nathalie Jansen spreekt met Annelies Kleinherenbrink, die onlangs promoveerde op haar proefschrift The Politics of Plasticity, over hersenen en het sekseverschil. Hoe b...


Swammerdam goes Baantjer: Forensisch DNA-onderzoek

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-05-2017

Wie opgegroeid is met Baantjer en Midsomer Murders weet dat DNA het geheime ingrediënt waarmee de moordenaar door de mand valt en uiteindelijk toch gepakt wordt. Behalve in detectives heeft forensisch DNA onderzoek zich ook in de echte wereld bewezen, denk alleen al aan de moord op Marianne Vaatstr...


Column Caro Verbeek: Unieke lichaamsgeur en Forensisch Onderzoek

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-05-2017

De column van Caro Verbeek, geurhistorica, in de aflevering van Marie Beth over DNA onderzoek. Caro oppert de mogelijkheid van forensisch onderzoek door middel van iemand zijn unieke geur.


Reportage Bijlmermuseum

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-05-2017

Henk ging langs bij het Bijlmermuseum voor de aflevering 50 jaar Bijlmer


Amsterdam IX: 50 jaar Bijlmer

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-05-2017

De Bijlmer bestaat dit jaar 50 jaar. Het heeft door de jaren heen niet zo'n beste reputatie gekregen. Dat terwijl de bouwmeester van dit project grote idealen nastreefden. Deze ochtend praatten wij over deze man, Siegfried Nassuth, zijn idealen en wat ervan geworden is. Onze gast Daan Dekker schreef...


Revolutie IV - Moeder Rusland en haar avant-garde kunst

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-05-2017

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de Russische revolutie plaatsvond en daarom kon een uitzending hierover in het Revolutiedossier niet ontbreken. Luuc en Henk spraken met historicus Marc Jansen (UvA) over de revolutie, hoe deze verliep en hoe deze in het huidige Rusland herdacht wordt. Daarna...


Norm van Waarde II: Filantropie

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-05-2017

In het wekelijkse wetenschapsprogramma Radio Swammerdam hadden wij het vandaag over filantropie. Nederlanders geven graag aan goede doelen, maar waarom eigenlijk? Arjen de Wit, onderzoeker werkzaam aan de VU, onderscheidt acht mechanismen zijn die meespelen bij geefgedrag. Het geefgedrag heeft bijvo...


Wat maakt de mens II: Het (on)geboren kind, angelmothers en anti-conceptie

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-04-2017

In Misha's laatste uitzending voor Radio Swammerdam sprak zij met twee wetenschappers over de rechten van ongeboren kinderen, anticonceptie en engelenmoeders. Welke rechten hebben ongeboren kinderen? Zijn ongeboren kinderen een persoon voor de wet? En hoe past abortus en verplichte anticonceptie in...


Seks en de islam

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-04-2017

De islam wordt door velen gezien als een patriarchale, agressieve en gewelddadige religie, die vrouwen en homo’s onderdrukt. Het beeld van de islam als een sensuele en seksuele losbandige religie is minder bekend bij het grote publiek. Maar krap een eeuw geleden stond de islam juist bekend als een...


Baas in Eigen Brein VI: Mindfulness, autisme, empathie en boeddhisme

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-04-2017

Zijn in het westen yoga, meditatie, mindfulness van hun spirituele jasje ontdaan? En hoe kan mindfullness autistische jongeren helpen? Vandaag praatten Froukje en Henk met promovenda Anna Ridderinkhof over mindfulness in de gezondheidszorg. Ze is bezig met een onderzoek naar de effecten van mindfuln...


Revolutie III: politiek geweld

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-04-2017

Luuc Brans en Henk Ruigrok praten met Jacco Pekelder over de vraag: Wat is de relatie tussen geweld en politieke protestgroepen? Pekelder heeft veel onderzoek gedaan naar politiek geweld in Duitsland en richtte vorig jaar het platform 'Dare to be grey' op: tegen het zwart/wit denken en een podium vo...


Op het slechte pad I: Criminaliteit vroeger en nu

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-03-2017

We voelen ons steeds onveiliger in Nederland, toch lopen de criminaliteitscijfers al jaren terug. Zelfs ook in grote steden als Amsterdam waar de misdaad cijfers van oudsher hoger liggen dan het landelijk gemiddelde. Een andere missconceptie over criminaliteit is dat vrouwen van nature veel minder g...


Wat maakt de mens I: Taalverloedering bestaat niet

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-03-2017

'Ik graag luister naar Radio Swammerdam' zouden wij nooit uit onze mond krijgen, maar 'Zondagochtend luisteren hun radio' zeggen we allemaal weleens per ongeluk. In het nieuwe dossier 'Wat de mens maakt' zullen wij het hebben over dingen die mensen maken, zoals kunst, en wat ons tot mens maakt, zoal...


Swammerdam Stemt: Kieslijsten vol witte mannen?

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-03-2017

Verkiezingen! Nog een paar dagen en dan mogen het vakje voor de naam van onze favoriete kandidaat op de kieslijst rood kleuren. Maar hebben we wel genoeg keuze? Lijken de kandidaten niet teveel op elkaar? Over de selectie én het kamerwerk van etnische minderheden en vrouwen spraken we met Liza Müg...


Norm van Waarde I: De kracht van normen

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-03-2017

Heb jij wel eens een verkeersbord gejat? Wat doet het met de groep als iemand boos wordt? Of als iemand blij is? Misha en Mirjam spraken over maatschappelijke normen en emoties in een gloed nieuw dossier: de Norm van Waarde. Promovendus Florian Wanders (UvA) en sociaal-psycholoog Marc Heerdink (UvA)...


Amsterdam VIII: Ons koloniaal zelfbeeld

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-02-2017

In deze aflevering van Radio Swammerdam doken Mirjam & Froukje in het koloniale verleden van Nederland. Paul Bijl, docent Neerlandistiek aan de UvA & postdoctorale onderzoeker bij het KITLV en Eveline Sint Nicolaas, conservator bij de afdeling Geschiedenis van het Rijksmuseum waren te gast. Zij vroe...


Niets is wat het lijkt? De wetenschap achter complotdenken

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-02-2017

Wie kun je nog geloven? In een wereld waarin wordt gelekt en gehackt, waarin de alternatieve feiten je om de oren vliegen en nepnieuws in de omloop is, is het soms lastig wie we nog kunnen geloven. In deze aflevering van Radio Swammerdam spreken we over complotdenken met Jan-Willem van Prooijen -ged...


Licht in donkere tijden

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-02-2017

Licht heeft een dubbelrol in ons leven. Wij kunnen niet zonder, maar soms kan licht ook onze vijand zijn. Deze zondag bij Radio Swammerdam sprak Elmer Rikhof samen met Henk Ruigrok van der Werven met onze columniste Gemma Venhuizen (fysisch geograaf & freelance wetenschapsjournalist) over haar nieuw...


Baas in eigen brein V: De ene depressie is de andere niet

Luister  

Radio Swammerdam  /  05-02-2017

In deze uitzending van Radio Swammerdam hadden we het over de verschillende vormen van depressie en hoe genen van invloed zijn op depressieve stoornissen. Aan tafel zaten onderzoekers Eva Verbeek en Femke Lamers. Presentatie was in handen van Henk Ruigrok van de Werven en Marie Beth van Egmond.


Op het slechte pad I: Leugentje om je eigen bestwil

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-01-2017

In deze eerste aflevering uit ons nieuwe dossier 'op het slechte pad' gingen Marie Beth van Egmond en Luuc Brans in gesprek met Bennett Kleinberg, promovendus aan de UvA en Eleni Braat, historica aan de Universiteit van Utrecht over leugens, geheimen en de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), de vo...


Swammerdam Stemt II: Stemmen met je onderbuik

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-01-2017

Cynische burgers, de boze witte man, onderbuikgevoelens: allemaal verklaringen die de media graag aandragen voor recente politieke aardbevingen van Trump tot Brexit. Vandaag spraken we hierover met Bert Bakker, communicatiewetenschapper van de UvA, die in zijn Hot Politics Lab onderzoek doet naar de...


Amsterdam VII: Mag je scholen "zwart" of "wit" noemen?

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-01-2017

Vandaag gingen Mirjam van Zuidam en Henk Ruigrok van der Werve in gesprek met UvA-wetenschapsters Hülya Kosar-Altinyelken en Imane Oulali over racisme, segregatie en het onderscheidt tussen "witte"en "zwarte" scholen. Zij vroegen hen wat er mis is met segregatie en waarom labels als "wit" en "zwart...


Baas in eigen brein: Maatschappelijk falen in de prestatiemaatschappij

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-01-2017

Na een korte kerstonderbreking zijn we weer terug met een uitzending Radio Swammerdam. We spraken over maatschappelijk falen in de huidige prestatiesamenleving. Toepasselijk bij het onderwerp begon de aflevering niet geheel vlekkeloos door een kleine misser bij de techniek. Aan tafel zat socioloog J...


Tijd III - Kunnen we ooit door de tijd reizen?

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-12-2016

In deze uitzending van Radio Swammerdam zitten nobelprijswinnaar Gerard 't Hooft en Stefan Vandoren aan tafel, zij schreven het boek 'Tijd in machten van tien' en bespraken het begrip tijd vanuit een theoretisch natuurkundig perspectief. De vraag die centraal stond was: wat is tijd? En kunnen we ooi...


Baas in Eigen Brein III: Ooit een normaal mens ontmoet? De geschiedenis van de antipsychiatrie.

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-12-2016

Deze zondagochtend om 11 uur spraken wij in Radio Swammerdam over de zogenaamde antipsychiatrie. De naamgever van het dossier Baas in eigen brein, Gemma Blok, was te gast. Zij schreef haar proefschrift over de antipsychiatrie tussen 1965-1985 in Nederland. Henk en Mirjam spraken met Gemma over hervo...


Grensgevallen VI: Dieren zijn net mensen

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-12-2016

We hebben allemaal wel iets met dieren… Om te vertroetelen, om naar te kijken, of op ons bord om op te eten. Hoe staat het met de verhouding tussen mens en dier? Staan we nog steeds bovenaan in het dierenrijk of wordt het tijd om van dit idee af te stappen? Froukje en Elmer praatten hierover met h...


Grensgevallen V - De grens tussen kunst en wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-11-2016

Kun je kunstenaar zijn en tegelijkertijd wetenschapper? Is wetenschap eigenlijk niet ook een soort kunst? Was het vroeger makkelijker om zowel kunstenaar als wetenschapper te zijn? Vanochtend stelden Misha en Elmer deze vragen aan socioloog en kunstenaar Hans Abbing (UvA) en kunsthistoricus Bert van...


Reportage - Westerdok: opgroeien in een stadsjungle

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-11-2016

Documentairemaakster Lara Kostic maakt een sociaal-historisch portret van de wijk waar zij opgroeide. Het Amsterdamse Westerdok, dat in twee decennia veranderde van een culturele vrijplaats tot een nieuwbouwwoonwijk voor yuppen. Speciaal voor Radio Swammerdam geeft zij een rondleiding over deze voor...


Amsterdam VI: Een nieuwe generatie stadskinderen

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-11-2016

Anders dan een generatie geleden blijven gezinnen tegenwoordig in de stad wonen. Verhuisden jonge ouders voorheen bij de eerste zwangerschap nog direct naar een groeikern, tegenwoordig kiezen ze steeds vaker voor een krappe woning te midden van stedelijke voorzieningen. Waarom doen ze dit? En hoe ku...


Revolutie II: Een recept voor het revolutionair potentieel

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-11-2016

Elmer Rikhof en Luuc Brans praten met Dr. Victor Kal, UvA docent wijsbegeerte, over wat er nodig is voor een succesvolle revolutie. Bas Belleman, onze vaste columnist, leest en bespreekt het anti-revolutionaire sonnet 76 van Shakespeare. Voor de meeste mensen zijn theocratie en democratie begrippen...


Swammerdam Stemt I - Politieke leiders in de media en de Amerikaanse verkiezingen

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-11-2016

Wat doen krantenkoppen met het beeld dat kiezers van politici hebben en met hun kiesgedrag? Is alle media-aandacht goede aandacht voor een politicus? En worden vrouwelijke politici anders in de media afgeschilderd en beoordeeld dan mannen? Aan de vooravond van de Amerikaanse verkiezingen spraken Luu...


Baas in Eigen Brein II - Gewoontes en verslavingen

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-10-2016

Gewoontes, goed of slecht, en verslavingen, we hebben ze allemaal. Maar wat gebeurt er in je hersenen als je een bepaalde gewoonte hebt? En waarom kun je er soms zo moeilijk vanaf komen? Marie Beth en Henk spraken hierover met Sanne de Wit (UvA). Zij doet onderzoek naar gewoontes in het door haar op...


Amsterdam V: Drukte in de stad

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-10-2016

Het is druk in Amsterdam. Hutjemutje schuifelen we over de Wallen, zitten we vast in een overvolle Kalverstraat of worden we van onze fiets gereden door een scooter. Hoe vinden we oplossingen voor de frustratie van een (te) drukke stad? In deze uitzending praatten we hierover met antropoloog en poli...


Tijd II - Het juiste moment en tijd als filosofisch concept

Luister  

Radio Swammerdam  /  16-10-2016

Soms vliegt hij, soms lijkt hij stil te staan, en in een angstaanjagend tempo tikt hij weg: de tijd. In deze uitzending stond Swammerdam volledig in het teken van dit verwarrende - en daardoor oneindig interessante - fenomeen. Mirjam en Elmer gingen op bezoek bij filosofe Joke Hermsen, auteur van he...


Baas in eigen brein I: Placebo ervaringen en porno kijken op Lowlands

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-10-2016

Wat hebben porno en spirituele ervaringen met elkaar te maken? Voordat je fantasie op hol slaat: ze werden dit jaar beiden onderzocht op LowLands! David Maij (UvA) deed onder de LowLandsgangers onderzoek naar oud-of-body-ervaringen met de zogenaamde God-Helm en Jolien Arendsen (VU) onderzocht het po...


Grensgevallen IV: Is economie een wetenschap?

Luister  

Radio Swammerdam  /  02-10-2016

Is een economie een wetenschap? En kunnen economen de toekomst voorspellen? Daar praten we over met Dr. Ed Westerhout, universitair hoofddocent economie verbonden aan de Universiteit van Tilburg. De prachtige column werd deze week voorgelezen door geurhistorica Caro Verbeek, over de geur van geld of...


Revolutie I: Data activisme en de (r)evolutie van de kraker

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-09-2016

Activisme: toen en nu. In deze uitzending staat Radio Swammerdam in het teken van la revolution. In 1980 hing een mist van traangas in de straten van Amsterdam. Door de vele confrontaties tussen krakers en ME wordt dit jaar door sommige het meest recente rampjaar uit de NL geschiedenis genoemd. We p...


Amsterdam: 020nline, de Digitale Stad en het internet

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-09-2016

Vanmorgen spraken Marie Beth en Misha bij Radio Swammerdam met Geert Lovink over de Digitale Stad en met Ariën Vijn over AMS-IX, het internetknooppunt van Amsterdam. Dit datacentrum in de Watergraafsmeer is een van de meest belangrijke dataknooppunten van Europa. Arien Vijn werkt bij de HvA en het...


Tijd I: Herinneringscultuur en ons collectief geheugen

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-09-2016

Onze eerste uitzending in het nieuwe dossier Tijd gaat over herinneringscultuur en ons collectief geheugen. Hoe herinneren we het verleden en hoe geven we vorm aan deze herinneringen in monumenten en musea? Welke betekenis geven we aan ons verleden? In deze uitzending spraken Luuc en Mirjam met Davi...


Einde-van-het-seizoen-special: terugblik met de columinsten

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-05-2016

In deze allerlaatste aflevering van seizoen 2015-2016 blikt Radio Swammerdam terug. In de spotlight staan de verborgen sterren van Swammerdam: de columnisten. Met de vaste columnisten Bart van Heerikhuizen en André Klukhun bespreken we de ins- en outs van het schrijven van een radiocolumn. André g...


(W)etenschap III: Het voedsellabyrint

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-05-2016

Is gezond eten louter een individuele aangelegenheid? En hoe schadelijk zijn E-nummers? Er is veel tegenstrijdige informatie over gezond worden en blijven, maar wat moeten wij als consument geloven? Jaap Seidell en Jutka Halberstadt proberen met hun boek ‘Het voedsellabyrint’ een weg te banen do...


Pinksterspecial: Achter de schermen van Swammerdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-05-2016

In deze Swammerdam Pinksterenspecial gaan we behind the scenes van Swammerdam. We praten met de redacteuren waarbij zij ons vertellen over hun ervaringen bij Radio Swammerdam. Wie zijn zij? Hoe gaat het samenstellen van een uitzending in zijn werk? En wat was hun favoriete uitzending? Dit is de uitg...


Groen III: Haring, kibbeling en andere dieren van Amsterdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-05-2016

Deze laatste aflevering van Radio Swammerdam in het dossier Groen ging over de ecologie in de Baltische Zee en dieren in Amsterdam. Aan tafel zaten Floor Soudijn, recent gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam, met een interessant onderzoek in de theoretische ecologie over het effect van seiz...


Realiteit V: De oorsprong van betekenis

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-05-2016

Bestaat er zoiets als een ultiem fundamenteel beginsel van alles wat er is? En zo ja, waar ligt dan precies het onderscheid tussen betekenisloos en betekenisvol? Maakte een creator dat onderscheid? Of zit er alleen maar een schijnbaar verschil tussen en is het een kwestie van complexiteit opschalen?...


Groen II: is de deeleconomie goed voor het milieu?

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-04-2016

In deze tweede aflevering in het dossier Groen zoeken Henk en Elmer uit wat de deeleconomie is en op welke wijze zij invloed heeft op het milieu. Te gast is Koen Frenken, hoogleraar innovatiestudies aan de UU. Hij stelt onder meer dat de deeleconomie altijd al bestaan heeft, maar nu grotere vormen a...


Grensgevallen III: Interdisciplinarieit, modewoord of heilige graal?

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-04-2016

Multi-, meta-, non-, trans- maar vooral: interdisciplinariteit. Wat is het, waarom is het zo belangrijk en hoe werkt het in de praktijk? Vandaag hadden we het daarover in de allerlaatste uitzending die Lieven samenstelt voor Swammerdam, tevens de laatste uitzending in het dossier Grensgevallen van d...


(W)etenschap II: Je bent wat je (w)eet

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-04-2016

Hoe gezond is super healthy food? En wat is de beste dieet strategie? In deze uitzending hadden we het met Mariska Bot (VU) over haar onderzoek naar de samenhang tussen voeding en depressie. En met Lisanne Claessens (UvA) hadden we het over haar antropologisch onderzoek naar de 'super healthy' scene...


Grensgevallen II: UFO's bestaan gewoon

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-04-2016

UFO’s bestaan gewoon. Dat is de conclusie die dr. ir Coen Vermeeren, hoofd van het Studium Generale aan de TU Delft, trekt nadat hij dit fenomeen grondig onderzocht heeft. Volgens Vermeerden wordt het tijd dat wij de vele UFO-klokkenluiders en ooggetuigen serieus nemen. Met zijn boek, ‘UFO’s b...


Paasspecial: Wederopstanding van de podcast

Luister  

Radio Swammerdam  /  27-03-2016

Aangezien de OBA gesloten is op deze paaszondag heeft Radio Swammerdam vandaag een paasspecial in petto. Omdat het lijkt alsof de podcast net als Jezus aan een wederopstanding bezig is, daarom verstopten we in deze uitzending twee concullega's van Radio Swammerdam. Allereerst Onder Mediadoctoren [ww...


Amsterdam III: Hazes en de volkssegregratie

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-03-2016

Andre Hazes, wie houdt er nou niet van dit legendarisch figuur en zijn muziek? Vandaag hadden Luuc Brans en Maureen Voestermans het in deze laatste aflevering van het dossier Amsterdam met antropologe Irene Stengs over het fenomeen Hazes en de volkse cultuur daaromheen. Ze ging naar concerten, mengd...


Groen I: Strijden tegen klimaatverandering met ecocidewetgeving

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-03-2016

De eerste aflevering in het nieuwe dossier 'Groen'! Bioloog Jan Swammerdam, waar ons programma naar vernoemd is had zich heden ten dage hoogstwaarschijnlijk ook zorgen gemaakt over klimaatverandering. Presentatoren Elmer Rikhof en Henk Ruigrok van der Werve spraken daarom met twee onderzoekers over...


Maatschappij III: eHealth en BigData in de gezondheidszorg

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-03-2016

Apps op je smartphone die meten hoe gestrest je bent, wat je hartslag of bloeddruk is, hoeveel stappen je op een dag loopt of wat je insulinewaarde is: ze worden steeds vaker gebruikt. We praten over de kansen en gevaren van een digitale gezondheidszorg (eHealth)met Mark Hoogendoorn, universitair do...


Maatschappij II: Heb je (n)iets te verbergen?

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-02-2016

In de aflevering over Liveness en Realtime kwamen we er al achter dat het internet steeds meer gekanaliseerd wordt. Hoe wordt er geld aan ons gedrag verdiend en zijn er mogelijkheden om hier onderuit te komen? Hier gaan we dieper op in met Frederik Zuiderveen Borgesius, juridisch onderzoeker aan het...


Amsterdam II: Lelijk Amsterdam?

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-02-2016

In deze tweede aflevering in het dossier Amsterdam gaat het over Amsterdamse architectuur. Met Tim Verlaan spraken we over stadsvernieuwing en Iris Burgers vertelde over haar onderzoek naar de Schipholregio. Gastcolumnist was stadsdichter K. Schippers.


Realiteit IV: (voort)Leven - van protocel tot liefde

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-02-2016

In de vierde aflevering van het dossier fundamenten van de realiteit onderzoeken we de liefde op micro- en macroniveau, het was immers valentijsdag! Emeritus hoogleraar Nanne Nanninga schreef het boek van protcel tot spons en sprak over hoe cellen zich voortplanten. De vraag hierbij is: lijken wij m...


Grensgevallen I: Wetenschap van de Wetenschap

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-02-2016

In deze eerste aflevering in het dossier Grensgevallen bespreekt Luuc Brans met twee wetenschappers wanneer iets wetenschap mag heten. Aan tafel zitten UvA hoogleraar in de antropologie van de wetenschap Amade M'charek, die bepleit dat het verkeer tussen maatschappij en wetenschap een nieuw object v...


Realiteit III: Beslist onbeslist

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-01-2016

Zowel in de logica als in de fysica heb je 'fundamenteel onbeslisbare problemen'. Wat zegt dit over de aard van de realiteit? En welke fundamentele rol speelt interactie hierbij? Is logische interactie een fundamenteel systeem, wat zowel een rol speelt bij zelforganiserende moleculen als bij interac...


(W)Etenschap I: Luisteren met je neus

Luister  

Radio Swammerdam  /  24-01-2016

Een geurige uitzending deze week bij Radio Swammerdam, voor het eerste deel van het nieuwe dossier(W)Etenschap. Lieven en Maureen roken met twee academici aan de wetenschap van geur en fermentatie. Caro Verbeek, promovenda kunstgeschiedenis aan de VU vertelde over haar onderzoek naar culturele en ku...


Amsterdam I: Is GHB de nieuwe heroïne?

Luister  

Radio Swammerdam  /  17-01-2016

In Radio Swammerdam hadden we het deze keer over verdovende middelengebruik in Amsterdam én buiten de ring. Aan tafel zat Gemma Blok (UvA), zij deed onderzoek naar de heroïne epidemie in het Amsterdam van de jaren zeventig en tachtig. Hoe werd heroïne in Amsterdam geïntroduceerd en hoe werd het...


Maatschappij I: Wat gebeurt er achter de tralies?

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-01-2016

In deze eerste aflevering van het jaar 2016 hadden we het over een tot de verbeelding sprekend onderdeel van onze maatschappij: de gevangenis. Deze aflevering is de eerste van een reeks afleveringen die samen 'de fundamenten van de maatschappij' heten. De gevangenisstraf. Een disciplinerende maatreg...


Warm December, Cold War

Luister  

Radio Swammerdam  /  20-12-2015

In the not so cold month of december (at least in Amsterdam) we discuss research on the Cold War. Hosts Luuc Brans and Misha Melita talk to three researchers of the University of Amsterdam. Paul van Hooft researched the Grand Strategy of Western powers by looking at how experiences of victory and de...


Realiteit II: Quantumsoftware en retrocausaliteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  13-12-2015

In het tweede deel van de serie fundamenten van de realiteit gaan we een stap verder, of concreter, dan pure wiskunde. We praten over elementaire deeltjes, quantumdeeltjes, die zich heel anders gedragen dan de materie om ons heen. Door dit gedrag kunnen we ze gebruiken als qubits in een quantumcompu...


Live liveness in realtime: mediawetenschap over het fenomeen live!

Luister  

Radio Swammerdam  /  06-12-2015

Live! We kennen het sinds de radio, zien het nog vaak op televisie maar tegenwoordig ook op social media. Met Periscope, de app van twitter kan je eenvoudig livestreamen vanaf je smartphone. Wat zegt de mediawetenschap over liveness en hoe verhoudt dit zich tot de ontwikkeling van het internet in he...


Over sexy selfies en speeddateonderzoek

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-11-2015

Porno, de muziekindustrie, het internet en de marketingmachines van grote merken: we kijken ze boos aan als het gaat om hun effect op jongeren. Maar is het wel zo slecht gesteld met de seksuele ontwikkeling van onze tieners en jongvolwassenen? We praten er over met pedagoog en socioloog Daphne van d...


Michiel Leezenberg over Islamitische Filosofie en IS

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-11-2015

In Radio Swammerdam spraken Tim Wagemakers en Elmer Rikhof met filosoof Michiel Leezenberg over de Islamitische filosofie. Kan daarin een legitimatie gezocht worden voor het geweld van IS? En, welke academische traditie kent de Islam? Is het niet zo dat de Islam in de Middeleeuwen misschien wel tole...


Blij met je ingevroren ei(cel)?

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-11-2015

Terwijl veel kinderen zenuwachtig de Sint aan het opwachten zijn in Amsterdam, praten we in Radio Swammerdam over het baren van kinderen. Nieuwe technologieen maken het mogelijk voor vrouwen om hun eicellen te laten invriezen en daarmee hun zwangerschap bewust uit te stellen. Welke culturele normen...


Islamitisch feminisme

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-11-2015

Voor sommige mensen klinkt het als iets onwerkelijks, een feministische moslima. Toch zijn er vandaag de dag in veel moslimlanden vrouwenorganisaties actief bezig met een feministische agenda. Dit doen zij niet op een westerse basis zoals je misschien zou verwachten, maar als een integraal onderdeel...


Realiteit I: Bestaat wiskunde?

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-11-2015

De wereld laat zich bijzonder goed beschrijven door wiskunde. Hoe kan dat eigenlijk? Wat 'is' wiskunde? Bestaat het wel buiten ons om? En wat moeten we denken van de wiskundige 'theorie van alles': de snaartheorie? In deze eerste aflevering van fundamenten van de realiteit praten we met snaartheoret...


Vormgeving van religie

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-10-2015

Deze week hebben we het bij Radio Swammerdam gehad over hoe men vorm geeft aan religie. Eerst spraken we met Manuela Kalsky over hoe mensen hun leven vormgeven die in meerdere religies geloven. Kalsky is bijzonder hoogleraar religiewetenschappen aan de Vrij Universiteit schreef een boek en verschill...


Gelukkig zijn met geluksonderzoek

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-10-2015

Wat maakt jou gelukkig? Succes? Gezondheid? Rijkdom? Of zijn het gewoon je genen en/of het land waarin je geboren bent die bepalen hoeveel sprongetjes van plezier je maakt? We vragen het in deze uitzending aan geneticus Bart Baselmans en socioloog Jan Ott. Presentatie: Misha Melita & Maureen Voester...


Lachen, satire, brullen!

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-10-2015

In de tweede uitzending van het nieuwe seizoen gaan we lachen - ten minste, als u een beetje gevoel heeft voor satirische humor. We spreken in de uitzending met communicatiewetenschapper Mark Boukes en historisch-neerlandicus Ivo Nieuwenhuis. Zij promoveerden beiden op satire. Een speciale gastcol...


Onderwijs(on)gelijkheid

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-10-2015

In de eerste uitzending van het nieuwe seizoen van Radio Swammerdam spraken Tim Wagemakers en Misha Melita met Herman van de Werfhorst over de kloof tussen arm en rijk als gevolg van opleidingsniveau. Van de Werfhorst is hoofdauteur van de bundel Een kloof van alle tijden: verschillen tussen lager e...


Verklaringen voor obesitas

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-07-2015

De laatste aflevering van dit seizoen van Radio Swammerdam was een razend interessante! Eten, eten en dan nog eens eten: obesitas vormt een groot probleem. Het risico op obesitas blijkt toe te nemen wanneer je als kind in de baarmoeder blootgesteld geweest bent aan hormoonverstorende stoffen. Juliet...


Masterscripties - deel 2: onderwijsaspiraties en gedachte-experimenten in science fiction films

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-07-2015

Radio Swammerdam spreekt met veelbelovende scriptieschrijvers van de Universiteit van Amsterdam. Deze week vertelt Monique Verhoeven over de onderwijsaspiraties van pubers ten opzichte van hun ouders en de rest van de klas. Want hoe ver is Nederland als het gaat om een meritocratie (=je kan het net...


Masterscripties - deel I: veldwerk in Bosnië en uitgeprocedeerde asielzoekers

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-06-2015

Deze aflevering spreken we met Marieke Zoodsma over haar masterscriptie. Zij deed veldwerk in Bosnie en onderzocht hoe lokale NGO’s kunnen bijdragen aan de verzoening tussen drie sterk geporaliseerde bevolkingsgroepen. Minke Hajer is op dit moment nog bezig met haar scriptie. Uit het gesprek volgd...


Achter de schermen van Google

Luister  

Radio Swammerdam  /  31-05-2015

Google en Wikipedia dicteren steeds meer onze kennis. Maar hoe bepaal je wat belangrijke informatie is, en is kennis echt macht? In Radio Swammerdam sprak hoogleraar Computerwetenschappen Maarten de Rijke (UvA) met presentatoren Luuk Ex en Lieven Heeremans. De Rijke zit achter de knoppen van steeds...


Verstoorde slaap

Luister  

Radio Swammerdam  /  12-05-2015

Vanochtend heel vroeg (10:00 uur in plaats van 11:00 uur) sprak Radio Swammerdam al over het onderwerp "slaap" en dan met name de verstoring daarvan. Bij het VUmc onderzoekt Sonja Rutten momenteel de effectiviteit van lichttherapie op slaap en stemming bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Ver...


De dood beschouwd met Frank van de Goot

Luister  

Radio Swammerdam  /  10-05-2015

Deze week in Swammerdam: silent witness. Frank van de Goot is één van de weinige forensische pathologen in Nederland. Hij verrichtte meer dan 3500 secties en luidde onlangs in RTL Late Night de noodklok, nadat hij na onderzoek constateerde dat artsen in ons land in 50 procent van de sterfgevallen...


Swammerdam's swingende lustrumuitzending

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-05-2015

Op zondagochtend 3 mei 2015 werd het eerste jubileum van Radio Swammerdam, het wekelijkse wetenschapsprogramma van AmsterdamFM, gevierd met een maar liefst twee uur durende uitzending! We spraken met drie wetenschappers over thematieken die een rol speelden in het leven van Jan Swammerdam, de zevent...


Nieuwe initiatieven in het Hoger Onderwijs

Luister  

Radio Swammerdam  /  03-05-2015

Deze uitzending keken Swammerdampresentatoren Lieven Heeremans en Eveline van Rijswijk naar nieuwe initiatieven binnen de wetenschap. Van het – sinds de Maagdenhuisbezetting – zo bekende 'De Nieuwe Universiteit' naar De Bildung Academie en het platform Hervorming Nederlandse Universiteiten. Een...


Vriendschap, sexting, verkering en Hooking Up

Luister  

Radio Swammerdam  /  26-04-2015

Deze aflevering van Radio Swammerdam draait geheel om de uitdagingen voor adolescenten op het gebied van relaties en seks. Antropoloog Willemijn Krebbekx liep 15 maanden mee in de tweede klas van vier Nederlandse middelbare scholen en onderzocht hoe jongeren relaties aangaan. Ze ontdekte hoe grote r...


Hoe halen we (nog) meer uit de zon?

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-04-2015

Deze ochtend sprak Radio Swammerdam met hoogleraar natuurkunde Albert Polman. Met hem gingen we op ontdekkingsreis naar de zon en keken we hoe wetenschappers hun kennis van het zonlicht proberen in te zetten voor een maximale benuttig van zonne-energie. Albert Polman legt uit wat licht is en wat de...


Dark Matter(s)

Luister  

Radio Swammerdam  /  29-03-2015

Deze zondagmorgen droomden we lekker weg over de sterren en het heelal. Naast de stofjes van het periodiek systeem is er nog een andere stof die niet bestaant uit atomen: dark matter (donkere materie). Deze week interviewde Radio Swammerdam natuurkundige Gianfranco Bertone, werkzaam bij the Astropar...


Swammerdam integreert in het moslimintegratiedebat

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-03-2015

Vandaag stonden de moslims centraal in Radio Swammerdam. Of althans, centraal: het debat over de integratie van moslims is sinds 9/11 steeds verder gepolariseerd. Thijs van Dooremalen doet op het moment promotieonderzoek aan de UvA naar de veranderingen in het politeke debat omtrent moslims en terro...


Serieus gamen met wetenschappers

Luister  

Radio Swammerdam  /  22-03-2015

Farmville, Clash of Clans Candy Crush… wie heeft deze spelletjes niet op zijn telefoon staan? Twee gamewetenschappers vertellen in deze aflevering van Radio Swammerdam over hun onderzoek naar het verdienmodel van gratis spelletjes op je mobiel en hoe sommige games worden ingezet om mensen bij de p...


Zorgen over zorgrobots

Luister  

Radio Swammerdam  /  15-03-2015

Naar aanleiding van de onlangs verschenen documentaire 'Ik ben Alice', over zorgrobot Alice spraken, we over Alice en zorgrobots in het algemeen. Te gast was Johan Hoorn hoofdonderzoeker aan het onderzoeksproject SELEMCA, dat verantwoordelijk was voor de bouw van Alice. Daanaast spraken we met Marti...


Vijanden van de plant

Luister  

Radio Swammerdam  /  08-03-2015

Planten proberen zich op alle mogelijke manieren tegen aanvallers te verdedigen. Maar indringers veranderen voortdurend van aanvalstechniek. Hoe verloopt deze wapenwedloop tussen plant en vijand? Daarover spreken presentator Luuk Ex en medepresentator Tim Wagemakers in Radio Swammerdam met plantenpa...


Weg met je nationaliteit

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-03-2015

Deze week werd het juridische fenomeen 'nationaliteit' onder de loep genomen in Radio Swammerdam. Katja Swider promoveert op het gebied van stateloosheid aan het Amsterdam Centre for European Law and Governance. Betty de Hart is hoogleraar migratierecht aan de Universiteit van Amsterdam. Naar aanlei...


Feminisme deel 2: meisjescultuur

Luister  

Radio Swammerdam  /  01-02-2015

Deel twee van het tweeluik over feminisme in Radio Swammerdam! Voor het eerste deel, zie de vorige uitzending. Met Linda Duits over haar onderzoek naar meisjes, en over het onderscheid maken tussen man en vrouw. Hoe belangrijk is geslacht bij genderstudies? En moet je in het onderwijs de verschillen...


Feminisme deel 1: Shevolution

Luister  

Radio Swammerdam  /  25-01-2015

Deze week enkel dames aan tafel bij Radio Swammerdam. Sterre en Eveline spreken met Kisten van den Hul, in 2011 vrouwenvertegenwoordiger namens Nederland bij de VN en op twitter bekend als @thechangeagent. Daarnaast aangeschoven zijn Merva Renda en Sophia Reedijk. Zij volgden bij van den Hulst het v...


Criminelen: straffen of behandelen?

Luister  

Radio Swammerdam  /  18-01-2015

Een aflevering van Radio Swammerdam in het teken van crimineel gedrag. Wat is crimineel gedrag? Waar komt het vandaan? En hoe voorkomen en behandelen we het? Presentatoren Luuk Ex en Tiago Abas spraken met Sanne de Vries en Marije Kuin. De Vries doet onderzoek naar de effectiviteit van een preventie...


Op fietsonderzoek in Amsterdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  11-01-2015

Deze week bespreken Lieven Heeremans en Tiago Abas wetenschappelijk onderzoek dat elke Amsterdammer aan het hart gaat: fietsonderzoek. Te gast is Marco te Brommelstroet, onderzoeker aan het Urban Cycling Institute van de Universiteit van Amsterdam en op twitter bekend als de @fietsprofessor. Er werd...


Derrida gedeconstrueerd

Luister  

Radio Swammerdam  /  04-01-2015

Tim Wagemakers en Lieven Heeremans interviewden hun oud- docent filosofie Johan de Jong over het proefschrift dat Johan schrijft over de schijnbaar ondoorgrondelijke filosoof Jacques Derrida. Geniaal of gek? Een ingewikkelde kwestie waar Radio Swammerdam even goed de tijd voor neemt. En er was natuu...


Algemeen Beschaafd Dialect

Luister  

Radio Swammerdam  /  28-12-2014

De redactieleden en gasten van Radio Swammerdam zijn na de Kerst uit hun windstreken teruggekeerd naar Amsterdam en maken deze week dialecten bespreekbaar. Te gast zijn Frans Hinskens en Etske Ooijevaar, beide werkzaam aan het Meertens instituut. Ooijevaar onderzoekt met een ultrasound apparaat hoe...


Nationaliseringsprocessen & kerk, staat en integratie

Luister  

Radio Swammerdam  /  21-12-2014

In Radio Swammerdam spraken presentatrice Sterre ten Houte de Lange en Eveline van Rijswijk over de verhouding tussen kerk en staat en immigratie en nationalisatiebeleid in Nederland. Historicus Mart Rutjes gaf het startschot met een analyse van hoe religie een plaats heeft gevonden in Nederland, be...


Zijn wij Big Data?

Luister  

Radio Swammerdam  /  14-12-2014

In de eerste uitzending van Luuk Ex interviewde hij Sander Klous, hoogleraar Big Data en ecosystemen voor Business and Society. Bas Belleman sprak in zijn column een kritische noot over de gevaren van Big Data. Aanhakend op de column voelden Luuk en Lieven Heeremans professor Sander Klous aan de tan...


De verleidingen van de winkelstraat

Luister  

Radio Swammerdam  /  07-12-2014

In de donkere decembermaand trekt niet alleen de koude de consument een winkel in: alomtegenwoordige reclame maakt cadeaus kopen haast onvermijdelijk. Hoe hebben winkelen, merken en reclame zich in de afgelopen eeuw ontwikkeld? Eveline van Rijswijk en Tim Wagemakers duiken de geschiedenis en communi...


De zin en onzin van gezinssamenstellingen

Luister  

Radio Swammerdam  /  30-11-2014

Hoe en waarom krijgen wij kinderen? Dat is de vraag die we ons vandaag stelden bij Radio Swammerdam. Tiago Abas maakte vandaag zijn eerste uitzending en interviewde gyneacologe Monique Mochtar. De eerste vraag die we aan haar stelde was hoe een werkdag van een gyneacoloog eruit ziet. Vervolgens inte...


Het leger

Luister  

Radio Swammerdam  /  23-11-2014

In Radio Swammerdam spraken presentator Tim Wagemakers en co-host Sterre ten Houte de Lange over het lopende onderzoek van PHD-onderzoeker Marenne Mei Jansen. Zij onderzoekt hoe de Nederlandse militaire leiding beter kan worden voorbereid op conflicten in de 21e eeuw. Want, concludeerde zij alvast,...


Drugs en Dance in Amsterdam

Luister  

Radio Swammerdam  /  19-11-2014

'Drugsdoden bij ADE', schreven kranten na het overlijden van drie mannen tijdens het dance event. Maar waren het wel drugsdoden? Wat weten we nu echt over het gevaar van drugs? En wat heeft dat met dansen te maken? Gasten: sociaalwetenschapper Ton Nabben en antropologe Irene Stengs deden onderzoek n...


Hoe houd je een goed interview?

Luister  

Radio Swammerdam  /  09-11-2014

In de eerste uitzending van Radio Swammerdam van seizoen 2014-2015 sprak columnist en dichter Bas Belleman over de poëzie van het interview en hoe emotie gebruikt wordt om sympathiek over te komen. Als hoofdgasten interviewde presentator Sterre ten Houte antropoloog Gerben Moerman en journalist Ger...