Stuurloos

Stuurloos

Nieuws & Politiek  |  31 afleveringen

Hoe kan Nederland beter worden bestuurd? Kustaw Bessems praat met gasten die het niet bij klagen laten, maar ideeën hebben over hoe het wel moet met onze democratie. Hoe zorgen we dat iedereen gehoord wordt? Hoe voorkomen we dat we van schandaal naar schandaal rennen? En hoe krijgen we de beste leiders op de belangrijkste plekken?

Verras mij  


De overheid moet dingen mis durven laten gaan

Luister  

Stuurloos  /  14-05-2024

Geert Schmitz merkte dat de overheid door geld uit te delen gemeenschappen stuk maakt. In zijn gemeente, het Limburgse Peel en Maas, vragen ze elf kerkdorpen om zichzelf zo veel mogelijk te besturen. Schmitz was lang strateeg van de gemeente en is een van de geestelijk vaders van deze ‘zelfsturing...


Gemeenschappen kunnen veel meer zelf en de overheid zit in de weg

Luister  

Stuurloos  /  27-02-2024

Floor Ziegler en Teun Gautier weten dat Nederland gelukkiger zou zijn en beter zou functioneren wanneer gemeenschappen de kans krijgen om nog veel meer zelf te doen. Nu al helpen gewone mensen in dorpen en steden huizen van het gas af, organiseren zij zorg, leggen ze parken aan en wat al niet. Wat z...


Hoe moet je vechten voor de democratie?

Luister  

Stuurloos  /  26-12-2023

  Historicus en schrijver Ewoud Kieft bespreekt aan de hand van de PVV-verkiezingswinst en de Rutte-jaren hoe de democratie is uitgehold en wat er nu dreigt, maar ook: waar zijn laatste hoop zit. Kieft, die zich onder meer specialiseerde in het oorlogsenthousiasme van begin twintigste eeuw en in Hi...


Bevrijd vakmensen uit de klauwen van de bureaucratie

Luister  

Stuurloos  /  12-12-2023

Arre Zuurmond snapt wel dat de overheid mensen tot razernij kan drijven. Dat begreep hij al toen hij eerder acht jaar ombudsman was van de stad Amsterdam en nog steeds na twee jaar als regeringscommissaris met als opdracht de informatiehuishouding van alle publieke diensten op orde te brengen. Of he...


Je kunt niet steeds hetzelfde doen en een betere uitkomst verwachten

Luister  

Stuurloos  /  15-11-2023

Hoe kan het dat we steeds maar weer hetzelfde proberen, ook al levert het niet het gewenste resultaat op? Dat vroeg Sharon Stellaard zich af die twintig jaar in de jeugdzorg werkte, van crisisopvang tot beleid. Ze besloot erop te promoveren en kwam tot een ontluisterende conclusie, vertelt ze aan Ku...


Journalisten, vertel het hele verhaal en dien geen brokjes op

Luister  

Stuurloos  /  24-10-2023

Maken journalisten hun rol wel waar als waakhond van de democratie? Politiek filosoof en hoofdredacteur van onderzoeksplatform Investico Thomas Muntz wil meer ‘verantwoordingsjournalistiek’ zien en minder ‘toegangsjournalistiek, vertelt hij aan Kustaw Bessems’. Hij is zich ervan bewust dat m...


Er gaat ook veel goed bij de overheid (maar het kan beter)

Luister  

Stuurloos  /  19-09-2023

Paul ‘t Hart, die al 40 jaar het openbaar bestuur onderzoekt en ambtenaren adviseert, vindt dat dit ook wel eens gezegd mag worden: in Nederland gaat het overgrote deel van wat het openbaar bestuur moet doen ‘redelijk tot zeer goed’. Dat wil niet zeggen dat deze hoogleraar niks te wensen over...


Kijken onder de motorkap van de democratie met minister Bruins Slot

Luister  

Stuurloos  /  01-09-2023

Het kabinet mag dan gevallen zijn, minister Hanke Bruins Slot wil verder met haar plannen om het bestuur te versterken. De CDA’er gaat over veel thema’s die in Stuurloos aan de orde komen en laat zich onder meer inspireren door haar periode als pelotonscommandant in het leger. Daar is duidelijk...


De belangrijkste lessen uit Stuurloos tot nu toe

Luister  

Stuurloos  /  17-07-2023

In deze speciale zomeraflevering vertelt Kustaw Bessems wat voorlopig de belangrijkste antwoorden zijn op de vraag: hoe krijgen wij als Nederlanders een beter bestuur? Dat doet hij aan de hand van de interviews tot nu toe. Na de zomer is Stuurloos weer terug met een nieuwe gast vol nieuwe ideeën. P...


We moeten ons ontworstelen aan de miljardenindustrie van consultants

Luister  

Stuurloos  /  31-05-2023

Overheden hebben zich overgeleverd aan de miljardenindustrie van consultants. Daardoor is essentiële kennis en ervaring weggelekt en zijn we niet goed opgewassen tegen de grote opgaven van onze tijd. Intussen is vaak onduidelijk wat die consultants voor al dat geld nu eigenlijk doen of is hun rol z...


Dominee Jan Veldhuizen vocht voor de waardigheid van mensen en won

Luister  

Stuurloos  /  25-04-2023

In deze aflevering een hoopgevend verhaal van een niet-alledaagse dominee. Jan Veldhuizen had door dat in de gemeente Enschede mensen die thuis zorg nodig hebben en mensen in de bijstand niet kregen waar ze recht op hadden. Samen met andere vrijwilligers bracht de voormalige manager bij een multinat...


Waarom lopen IT-projecten bij de overheid zo vaak uit de klauwen?

Luister  

Stuurloos  /  21-03-2023

Hoe kunnen computersystemen zo verouderd raken dat zoiets basaals als belasting innen op losse schroeven staat? En waarom gaat er überhaupt zoveel mis met IT-projecten bij de overheid? Cokky Hilhorst zette het onafhankelijk bureau op dat plannen toetst om zulke drama’s te helpen voorkomen. Dat de...


De ambtenaar die al vroeg alarm sloeg in het toeslagenschandaal

Luister  

Stuurloos  /  21-02-2023

Sandra Palmen was de hoogste juridisch adviseur bij de afdeling toeslagen van de belastingdienst, de afdeling die duizenden gezinnen in de ellende stortte. Zij sloeg al in 2017 alarm, maar er werd niet naar haar geluisterd. Ze werd op een zijspoor gezet en haar advies bleef jaren verborgen voor de b...


Laat sterven niet iets worden dat we óók al goed moeten doen

Luister  

Stuurloos  /  24-01-2023

Aan Kustaw Bessems vertelt dichter Lieke Marsman dat ze de onbegrijpelijke taal van politiek en bestuur ziet als teken van onmacht en ze analyseert hoe het kabinet de bevolking onnodig van zich heeft vervreemd. Marsman betoogt - mede op grond van haar eigen ervaring - dat het zorgstelsel is afgedrev...


Wie problemen probeert te fiksen, snapt ze beter

Luister  

Stuurloos  /  10-01-2023

Door problemen van mensen op te lossen leert ‘actieonderzoeker’ Albert Jan Kruiter veel meer dan wetenschappers die afstand houden, vertelt hij aan Kustaw Bessems. Zoals mensen die zorg nodig hebben of in de schulden zitten, die geen huis hebben of verslaafd zijn. Ze hebben te maken met een kluw...


Nederland moet uit zijn naïeve bubbel komen en veel strategischer denken

Luister  

Stuurloos  /  06-12-2022

Hebben we in Nederland wel door hoe kwetsbaar we zijn door onze afhankelijkheid van andere landen? China en Rusland snapten al lang dat je je de economie, kennis en techniek tot wapen kon maken, terwijl wij daar net als de rest van Europa naïef in zijn geweest, legt filosoof Haroon Sheikh uit aan K...


Tijd om te leren heb je vaak niet, zegt deze topambtenaar

Luister  

Stuurloos  /  20-11-2022

Topambtenaren geven zelden interviews, dat laten ze aan hun politieke bazen. Abigail Norville, op een na hoogste ambtenaar op het ministerie van Volksgezondheid, doet dat wel. Aan Kustaw Bessems vertelt ze hoe zij als zwarte vrouw door extra hoepels heeft moeten springen en hoe ze probeert jongeren...


Thuis mag je een pervers mens zijn, maar buiten ben je burger

Luister  

Stuurloos  /  16-10-2022

  Weinigen kunnen met zoveel liefde spreken over de rechtsstaat als rechtsfilosoof Dorien Pessers. Eigenlijk wil ze sinds haar pensioen niet meer meedoen aan het publieke debat, maar voor Stuurloos maakt ze een uitzondering. Met Kustaw Bessems bespreekt ze hoe belangrijk het is om af te wijken van...


De boze burger op het platteland werd vergeten

Luister  

Stuurloos  /  01-10-2022

Al voordat boeren woedend bij een minister voor de deur stonden en toen Caroline van der Plas nog niet aan talkshowtafels zat, waarschuwde hoogleraar Caspar van den Berg al voor de kloof tussen stad en platteland. Aan Kustaw Bessems legt hij uit dat het bestuur zich heeft blindgestaard op de boze bu...


Met kunstmatige intelligentie kun je ook iets goeds doen

Luister  

Stuurloos  /  11-09-2022

Je kunt al snel denken dat kunstmatige intelligentie alleen maar iets is om voor op te passen. Een machtig wapen in handen van de overheid of van techbedrijven die zich schuldig maken aan privacyschending, discriminatie of onterechte straffen. Maar we kunnen met algoritmen juist problemen oplossen e...


Uitvoerders, heb eens wat meer lef en eis je plek op

Luister  

Stuurloos  /  17-07-2022

Politici en beleidsmakers houden niet genoeg rekening met de praktijk, hoor je vaak. Ziekenhuisbaas Pier Eringa is van die praktijk en vindt dat uitvoerders dit over zichzelf afroepen door zich veel te gedeisd te houden. Eringa,  eerder onder meer korpschef  en directeur van spoorbeheerder Prorail...


Bestaanszekerheid zou niet links of rechts moeten zijn

Luister  

Stuurloos  /  24-06-2022

Pieter Omtzigt speelt een belangrijke rol in de discussie over beter bestuur. Aan Kustaw Bessems legt hij uit dat burgers het direct merken als de Kamer geen goede informatie krijgt. Of ze nu slachtoffer zijn in het toeslagenschandaal, in een verpleeghuis wonen of proberen rond te komen van een laag...


Waarom je nerdfluisteraars nodig hebt bij de overheid

Luister  

Stuurloos  /  22-05-2022

Waarom is het zo moeilijk voor de overheid om mensen te werven die ergens echt veel vanaf weten? En waarom hebben die experts daar weinig zin in en houden ze het, áls ze eraan beginnen, vaak maar kort uit? Techneut Bert Hubert werkte voor de AIVD, leverde software aan de overheid en houdt daar nu t...


Is de overheid een ontembaar beest?

Luister  

Stuurloos  /  06-05-2022

Bijna nooit wordt aan slachtoffers van overheidsfalen gevraagd wat ze eigenlijk nodig hebben, ziet Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen. Dat zou hen meer recht doen en kunnen zorgen dat herstel eindelijk opschiet in plaats van vast te lopen in procedures. De overheid moet niet afwachten waar een...


Lakse bestuurders maken de samenleving onveilig, vooral voor kwetsbaren

Luister  

Stuurloos  /  24-04-2022

Wanneer leiders tegen burgers zeggen: zoek het allemaal zelf uit, creëren zij een onveilige samenleving waarin ieder zijn eigen werkelijkheid heeft, betoogt socioloog en pedagoog Mieke van Stigt. Ze herkent daarin gedrag uit haar werk over pesten. Sturing is nodig om ook de kwetsbaren te beschermen...


Gevaarlijke combinatie: politici én ambtenaren zonder vakkennis

Luister  

Stuurloos  /  20-03-2022

Als carrièrepolitici kunnen leunen op deskundige ambtenaren, is de schade nog te overzien. Maar wat krijg je als ook de ambtenaren vakkennis missen en bovendien steeds meer met de rug naar de burger gaan staan? Geert-Jan Hamilton, als griffier jarenlang de stille kracht achter de Eerste Kamer, en P...


Hoe 'ons kent ons' Nederland regeert

Luister  

Stuurloos  /  03-03-2022

In Nederland maken gesloten netwerken de dienst uit, vertelt Willeke Slingerland aan Kustaw Bessems. Het zijn te vaak dezelfde mensen die belangrijke posities krijgen en die hebben niet goed door wat hun beleid voor gevolgen heeft. Slingerland is jurist, filosoof en docent. Ze heeft zich gespecialis...


De bestuurlijke kilte van Nederland

Luister  

Stuurloos  /  19-01-2022

Om beter te begrijpen wat er misgaat in de behandeling van burgers door de overheid, kunnen we leren van de geschiedenis, denkt radiomaker en historicus Michal Citroen. Met Kustaw Bessems praat zij over haar levenswerk: het onderzoek naar de opvang van joodse slachtoffers na de Tweede Wereldoorlog....


Kies geen leiders meer die doen of ze alles weten

Luister  

Stuurloos  /  23-12-2021

Waarom maken leiders zo vaak dezelfde fouten, van jouw afdelingschef tot de minister-president? Omdat ze niet op zoek gaan naar hun eigen ongelijk, legt econoom Marilieke Engbers uit, die tientallen keren als vlieg op de muur meeluisterde aan de top van bestuurlijk Nederland. Met Kustaw Bessems spre...


De Kamer, dat zijn wij: informeer ons eerst maar eens over de problemen in plaats van over plannen

Luister  

Stuurloos  /  24-11-2021

Wim Voermans roert zich als hoogleraar staats- en bestuursrecht vol vuur in het debat. Zijn nieuwste boek heet ‘Het land moet bestuurd worden’, naar een uitspraak van onze premier. Kustaw gaat met hem in gesprek. Over de informatieachterstand van de Kamer én van ons als burgers, over de wapens...


Stuurloos, vanaf 24 november

Luister  

Stuurloos  /  23-11-2021

Hoe kan Nederland beter worden bestuurd?  Kustaw Bessems praat met gasten die het niet bij klagen laten, maar ideeën hebben over hoe het wel moet met onze democratie. Hoe zorgen we dat iedereen gehoord wordt? Hoe voorkomen we dat we van schandaal naar schandaal rennen? En hoe krijgen we de beste l...