Wetenschap Vandaag | BNR

Aangepaste plant produceert verwarrend seksstofje als vervanger voor pesticide

Wetenschap Vandaag | BNR
14-04-2023

Feromonen zijn moleculen die boodschappen overbrengen tussen individuele organismen. Die boodschap kan bijvoorbeeld zijn: hoi hoi, ik zoek een partner. Soms wordt een synthetische variant van deze stofjes ingezet tussen gewassen om insecten voor de gek te houden.  
Alleen de productie ervan is duur en de bijproducten zijn niet altijd even milieuvriendelijk. En dus dachten onderzoekers: misschien is het wel mogelijk om die stofjes te laten maken door planten.  
Nou kun je planten zo aanpassen dat ze meer van iets gaan produceren. Of je kunt het anders aanpakken. In dit geval namen ze tabaksplanten en pasten ze die zo aan dat ze - met niet meer dan een beetje water en zonlicht - motten-seksferomonen fabriekjes werden.  
De planten produceerden dus stofjes die ze van nature niet maken en die in plaats van pesticiden gebruikt kunnen worden tussen gewassen. Eerder werd dezelfde plantensoort al gebruikt om onder andere ebola-antilichamen te produceren.  
Deze truc luistert wel nogal nauw: een plant die al z'n energie gebruikt voor het produceren van zulke stofjes, houdt misschien niet meer genoeg energie over om zelf te groeien.
 Daarom gebruikten ze ook een techniek waarmee de expressie van elk gebruikt motten-gen apart gereguleerd kon worden. Het lukte ze zelfs om zo de feromonen-mix steeds iets bij te stellen, zodat verschillende mottensoorten geïmiteerd konden worden. Zonder dat de plantengroei negatief werd beïnvloed. 
De onderzoekers stellen zich een toekomst voor waarin hele kassen vol met planten staan die op deze manier een grote variatie aan stofjes produceren. Het zou volgens hun goedkoper en duurzamer zijn dan de synthetische chemische variant.
Lees hier meer over het onderzoek: Engineered plants produce sex perfume to trick pests and replace pesticides.
See omnystudio.com/listener for privacy information.