Wetenschap Vandaag | BNR

Planten passen slim hun waterinfrastructuur aan bij droogte

Wetenschap Vandaag | BNR
20-11-2022

Bijna alle planten hebben een vatensysteem waarmee water wordt rondgepompt en uitdroging wordt voorkomen. Bij extreme droogte kan de ketting van watermoleculen die onderweg is door de steel breken. Dat veroorzaakt een bubbel van gas, waardoor water er niet meer langs kan. Als dit probleem zich uitbreidt door de plant, is het einde oefening.  
Onderzoek laat nu zien dat de oorspronkelijke vorm van dat vatenstelsel - een cilinder in het midden van de steel - gevoeliger wordt voor deze verspreiding naarmate de grootte van de plant toeneemt.  
De eerste planten met vatensysteem waren maar een paar centimeter hoog. Ze hielden van plekken waar veel water was. Om groter te groeien en op andere, drogeren plekken te leven, moest eerst dat vatensysteem anders. Hoe groter de plant, hoe groter de uitdaging om een versie te maken die het in droge omstandigheden goed doet. 
Fossielen laten zien dat dit vatenstelsel op allerlei verschillende manieren evolueerde, in allemaal verschillende vormen. Van cilinder, naar ovalen, sterren en ringen. Deze observatie was in de jaren 20 al gedaan, maar toen was niet duidelijk waarom die complex structuren in grotere planten ontstaan.  
Dankzij dit nieuwe onderzoek weten we nu: grotere planten zorgen voor een droogte-resistent vatensysteem door de breedte van het weefsel te beperken. Hoe groter de plant, hoe dunner het weefsel, hoe langer en complexer de vorm van de vaten wordt. En die kennis kan weer van pas komen bij het kweken van planten die beter tegen droogte kunnen.
Lees meer: Hundred-year-old riddle in botany reveals key plant adaptation to dry land.
See omnystudio.com/listener for privacy information.