Wetenschap Vandaag | BNR

Waarom beren tijdens hun winterslaap geen bloedpropjes krijgen

Wetenschap Vandaag | BNR
15-04-2023

Ondanks dat ze een winterslaap van meer dan een half jaar houden in koude temperaturen, blijven bruine beren uitzonderlijk gezond. Mensen kunnen al bij korte periodes van te weinig beweging, bijvoorbeeld wanneer je een tijdje in bed moet blijven vanwege een ziekte of breuk, last krijgen van bloedpropjes. Komen die op de verkeerde plek in het lichaam vast te zitten, dan kunnen ze levensgevaarlijk zijn. 
Beren hebben, ondanks lange periodes zonder beweging, geen last van bloedpropjes. In een nieuw onderzoek hebben wetenschappers uitgezocht wat ervoor zorgt dat de vorming van propjes wordt tegengegaan. Daarvoor moesten wel bloedmonsters worden verzameld van 13 Zweedse bruine beren in winterslaap. Ook werden dezelfde beren in de zomer, wanneer ze actief waren, één keer verdoofd, zodat ook dan een bloedmonster genomen kon worden.    
Daarna was het tijd voor een rits bloedtesten. Ze zagen dat de hoeveelheden van zeker 150 eiwitten erg verschillend waren als ze het bloed uit de winter vergeleken met het bloed uit de zomer. Die resultaten legden ze naast de stofjes die voor propvorming zorgen en zo zagen ze dat vooral één van de eiwitten - HSP47 - in de winterslaapperiode in veel minder hoge mate in het bloed van de beren terug te vinden was. In actieve beren helpt dit eiwit bij het stollen van wondjes, maar lig je veilig in je winterhol, dan heb je dat niet echt nodig.   
Om te kijken of dit mechanisme ook in mensen zit, verzamelden de onderzoekers ook bloedmonsters van een groep mensen voor en na een NASA-ruimtevluchtsimulatie van een maand. Bij deze mensen zagen ze ook een daling in de hoeveelheid HSP47. Iets vergelijkbaars zagen ze bij chronisch immobiele mensen. Het lijkt alsof het lichaam even tijd nodig heeft om dit mechanisme aan te zetten. Maar wellicht kunnen we het in de toekomst bij mensen die korte tijd niet kunnen bewegen een handje helpen. Met dank aan de beren.
Lees hier meer: How Bears Hibernate without Getting Blood Clots. Of hier: Now we know why hibernating bears don't get blood clots.
See omnystudio.com/listener for privacy information.