Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  13-10-2023

Het is 2023. Op het platteland is het nog steeds stil. Maar zoals de afgelopen honderdduizend jaar is gebleken, komen er altijd weer nieuwe natuurgeluiden bij, van dieren die ons land binnenwandelen, vliegen of kruipen, óf die een handje worden geholpen door de mens. En die zich goed weten te handh...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  06-10-2023

Rond het jaar 1600 neemt de mens het landschap over. Er is bijna geen land meer dat niet door de mens gebruikt wordt. Bevers en kroeskoppelikanen verdwijnen, maar andere dieren vinden een mooie leefomgeving. Totdat de veengebieden er aan moeten geloven en Nederland steeds drukker wordt. In deze afle...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  29-09-2023

De Romeinen worden door de Germanen teruggedrongen. De bevolking neemt af, gebieden worden verlaten en de natuur keert terug. Maar rond het jaar 1000 komen er weer mensen en worden er grote stukken bos gekapt. De mens drukt een steeds zwaardere stempel op het landschap. In deze aflevering zijn te ho...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  22-09-2023

Het is 4.000 jaar geleden. In het westen wordt het steeds natter: door de stijgende zeespiegel ontstaan er uitgestrekte veengebieden. Duizenden jaren lang breidt het veen zich uit. En dan marcheren er zo’n 2000 jaar geleden goed getrainde beroepssoldaten het zuiden van ons land binnen. De Romeinen...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  15-09-2023

Het is 12.500 jaar geleden. Voor even is het weer ongelooflijk koud in ons land. De naaldbossen verdwijnen, en voor zo’n duizend jaar is Nederland weer een open toendra. Daarna schiet de temperatuur omhoog. De temperatuur stijgt zo’n 4 graden in 50 jaar. De jagers-verzamelaars zien het gebied wa...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  08-09-2023

Het is 15.000 jaar geleden. Het is al iets warmer, maar nog altijd koud. Vergeleken met enkele duizenden jaren terug is het vooral natter. De kale, desolate poolwoestijn is langzaam tot leven gekomen. Er zijn steeds meer planten en daardoor steeds meer dieren. Nederland is een toendra.  In deze afl...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  01-09-2023

Het is 50.000 jaar geleden. Langzamerhand wordt het steeds kouder op de mammoetsteppe. De winters worden steeds ijziger.  We zien wolharige mammoeten lopen, saiga-antilopes trekken kop aan staart voorbij en holenleeuwen liggen op de loer. En dat allemaal in gigantische hoeveelheden. Leven en dood l...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  25-08-2023

We beginnen onze tijdreis door de natuurhistorie van Nederland in de laatste ijstijd, zo’n 100.000 jaar geleden. Ons land ligt midden in de mammoetsteppe. Een onafzienbaar gebied dat zich uitstrekt van Ierland, via Azië tot aan Noord-Amerika. In dit unieke landschap leven heel bijzondere dieren,...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  22-08-2023

Klimaat en landschap veranderen voortdurend, en dieren komen en gaan. Wat hoor je precies als je rondloopt in de ijstijd, als er mammoeten en leeuwen rondstruinen? Hoe klinkt een middeleeuws bos, waar de laatste elanden en beren hun best doen de opkomende mens te overleven? In deze Vroege Vogels-p...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  21-10-2022

Anno nu zou een natuurgebied als De Beer nooit meer zonder slag of stoot kunnen verdwijnen, wordt wel gezegd. Toch leveren inwoners van Rozenburg nog bijna dagelijks strijd voor behoud van de weinige natuur die er nog is op de Landtong Rozenburg.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  14-10-2022

Het unieke natuurgebied ‘De Beer’ moest ruim 60 jaar geleden wijken voor de uitbreiding van de Rotterdamse haven. In dit deel: wat is er nog voor natuur te vinden in de huidige Europoort?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  07-10-2022

Henny Radstaak gaat op zoek naar de verhalen over het verdwenen vogeleiland ‘De Beer’, dat ruim 60 jaar geleden moest wijken voor de uitbreiding van de Rotterdamse haven. Hoe kon zo'n uniek natuurgebied zonder slag of stoot van de kaart geveegd worden?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  30-09-2022

In coronatijd hebben we massaal de heilzame effecten van de natuur ontdekt. Da’s mooi voor ons, maar natuurgebieden worden overspoeld door bezoekers. Hoe beschermen we de natuur én blijven we ervan genieten?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  23-09-2022

Konikpaarden, galloways, waterbuffels en wisenten: er lopen nogal wat grote grazers rond in Nederland. Deze wilde dieren zijn de beheerders van onze natuurgebieden. Waarom zijn ze zo belangrijk?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  16-09-2022

Nederland is de slechtste van de klas op het gebied van waterkwaliteit in Europa. Hoe heeft dit zover kunnen komen? En wat kunnen we eraan doen?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  09-09-2022

Bijna iedereen heeft ze wel een keer in het wild gezien: konijnen. Maar die kans wordt steeds kleiner: het gaat erg slecht met het konijn. Hoe komt dat? En hoe helpen we ze een handje?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  02-09-2022

Kleurrijke verenkleden, virtuoze zang en uitgebreide dansrituelen: in het dierenrijk wordt groots uitgepakt om de beste partner aan de haak te slaan.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  26-08-2022

Hoe werd de Grensmaas van een stinkende rivier tot een uniek onderdeel van de bijzondere Limburgse natuur? 

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  20-05-2022

Iedereen kent de honingbij wel, maar wist je dat er in totaal 360 verschillende soorten wilde bijen zijn? Wat is precies het verschil tussen honing- en wilde bij? En waarom zijn dijken zo belangrijk voor insecten?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  13-05-2022

Klein, grasgroen, zuignapjes aan de tenen en ze hebben een grote mond waar veel kabaal uit kan komen: boomkikkers.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  06-05-2022

Invasieve exoten, zoals de Japanse Duizendknoop en de Amerikaanse Rivierkreeft, vormen een gevaar voor ons ecosysteem. Wat kunnen we er tegen doen?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  29-04-2022

Waarom spreekt de kraanvogel zo tot de verbeelding? Hoe komt het dat de kraanvogel in Japan zo'n belangrijk symbool is?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  22-04-2022

Forten van de Hollandse Waterlinie werden gebouwd ter verdediging van ons land en de natuur speelde een grote rol. Bomen en struiken werden neergezet als beschutting, als ‘prikkeldraad’ of voor hakhout. Wat voor rol spelen die forten voor de natuur?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  15-04-2022

De grutto is onze nationale vogel, maar - net zoals met andere weidevogels - gaat het niet zo goed met hem. Wat gaat er mis? Wat kunnen we doen? Met komiek en gruttofan Jochem Myjer, filmmaker Ruurd Jelle van der Leij en PhD-student Renée Veenstra.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  17-12-2021

In elke kerststal staan deze dagen natuurlijk een os en een ezel. Maar hoe zit dat met de dieren in het kerstverhaal? Wat voor rol spelen dieren in verhalen? En waarom worden dieren vaak als symboliek gebruikt?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  19-11-2021

Twee mannelijke flamingo’s die voor de kuikens zorgen, anemoonvissen die van geslacht veranderen en slakken die man en vrouw tegelijk zijn. In deze aflevering alles over LHBTQI+ in de dierenwereld.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  12-11-2021

Waarom zijn ratten en vliegende ratten - de bijnaam voor stadsduiven - eigenlijk heel slim?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  05-11-2021

Welke soorten slangen zijn er in Nederland? Welke zijn giftig? Waarom is onderzoek naar slangengif zo belangrijk? Hoe gaat het met de slangen in Nederland? 

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  29-10-2021

Welke dieren zijn nou sociaal en welke totaal niet? Doen ze het voor zichzelf of echt om de ander te helpen?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  22-10-2021

Vleermuizen zijn voor velen mysterieuze dieren. Ze komen veel voor in griezelfilms, ze kunnen snel vliegen, ze zijn actief in de nacht en daardoor zien we ze niet vaak. Tijd dus om alles over de vleermuis te bespreken.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  15-10-2021

Waarom heeft de hermelijn een witte vacht? Waarom zouden we zoveel muizen hebben als kleine roofdieren als bunzing, hermelijn en wezel er niet zouden zijn?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  08-10-2021

Hoe werkt het ‘wood wide web’? Hoe groeien paddenstoelen? En hoe werkt het met schimmels?

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  01-10-2021

Hoe overleven de dieren de winterslaap? Hoe komt het dat ze hierdoor langer leven? En waarom gaat de mens niet in winterslaap? 

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  24-09-2021

Waarom moeten we allemaal natuurlijk gaan tuinieren? En zijn voedselbossen het landbouwalternatief van de toekomst?  Anneke Naafs is in het Voedselbos Ketelbroek met eigenaar Wouter van Eck en natuurtuinier Katja Staring.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  17-09-2021

Het burlen van edelherten is een echt oergeluid. Waarom burlen de mannen en vertonen ze machogedrag? En waarom zijn de vrouwen de baas? Anneke Naafs bespreekt alles over de bronsttijd van het hert.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  10-09-2021

Anneke Naafs zoekt uit waarom we denken we dat de uil wijs is. En waarom we juist nu het angstaanjagende geluid van de bosuil kunnen horen. Hoe klinkt dat geluid eigenlijk?’

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  03-09-2021

Was deze zomer een natte en koude zomer of valt dat eigenlijk wel mee? En was die wateroverlast nou het gevolg van klimaatverandering? Anneke Naafs praat over zomerregen en herfstweer met weervrouw Helga van Leur en bioloog Arnold van Vliet.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  27-08-2021

Eind augustus begint de periode dat je veel meer spinnen ziet dan normaal. Hoe komt dat? En waarom is het juist goed om spinnen in huis te hebben? Anneke Naafs zoekt dat uit met spinnendeskundigen Andrea Dekkers en Sjef Overdijk en praat over spinnenfobie met psycholoog Maartje Kroese.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  20-08-2021

Het is augustus en de vogeltrek naar het zuiden lijkt in volle gang. Maar hoe weten die vogels nou waar ze naar toe moeten vliegen? Anneke Naafs probeert samen met vogelonderzoeker Joost van Bruggen en ecoloog Almut Schlaich de raadselen van de vogeltrek te ontrafelen. Verbijstering en kippenvel!

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  18-06-2021

Moet je de vos nou slim of sluw noemen? En wat is zijn plek in de natuur? Stadsecoloog Sasja Voet en boswachter Mark Kras delen hun voorliefde voor de vos met Auke Florian Hiemstra en Anneke Naafs.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  11-06-2021

Midden in het Jaar van de Otter ontvangen Anneke Naafs en Auke Florian Hiemstra niet alleen Elze Polman van de Zoogdiervereniging, maar ook Addy de Jongh van Otterstation Nederland die over zijn wel heel bijzondere relatie met een otter vertelt.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  04-06-2021

De scholekster broedt steeds vaker op daken. Waarom doet-ie dat? En is dat wel altijd een voordeel? Auke Florian Hiemstra en Anneke Naafs horen alles over deze 'bonte piet' van scholeksteronderzoekers Rafaël Martig en Bruno Ens.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  28-05-2021

Galloways, Schotse Hooglanders, Heckrunderen, in een beetje natuur grazen runderen. Wie is de baas in zo'n kudde? En wat zeggen koeien als ze loeien? Auke Florian Hiemstra en Anneke Naafs stappen in de wereld van het rund, met kuddebeheerder Tanja de Bode en taalkundige Leonie Cornips.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  21-05-2021

Vroeger was hij gerenommeerd circusartiest, maar nu kom je hem bijna nooit meer tegen: de vlo. Door ons zeepgebruik is de mensenvlo nagenoeg verdwenen. Auke Florian Hiemstra en Anneke Naafs ontvangen in deze aflevering Daan Drukker van EIS Kenniscentrum Insecten, die onderzoek doet naar vlooien. 

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  14-05-2021

Dat in mei alle vogels een ei leggen klopt niet helemaal, maar het is wel de maand waarin vogels bij het krieken van de dag het hardst en het mooist zingen. Auke Florian Hiemstra en Anneke Naafs presenteren het Nationaal Vogelconcert, de 'Dawn Chorus'.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  07-05-2021

Waarom spreekt de wolf zo tot de verbeelding? En waarom is  dit dier zo belangrijk voor de Nederlandse natuur? Auke-Florian Hiemstra en Anneke Naafs ontvangen wolvenonderzoeker Mirte Kruit, die feilloos het gehuil van wolven nadoet, en schrijver Dik van der Meulen, die ooit héél dicht bij een wol...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  30-04-2021

Elegant, zwart in het pak, met een witte snavel en een witte plek op z’n kop. De meerkoet broedt nu volop, ook in de stadsgrachten, waar ie z'n nest vaak bouwt van plastic afval. Auke Florian Hiemstra doet onderzoek aan meerkoetnesten en duikt samen met Anneke Naafs in de wereld van deze fascinere...

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  23-04-2021

Wat hebben een fietspomp en de Pink Panther te maken met de koolmees? En waarom is hij de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn? Auke-Florian Hiemstra en Anneke Naafs gaan na wat de koolmees ons via wetenschappelijk onderzoek allemaal te vertellen heeft.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  16-04-2021

Hoe paren egels, met al die scherpe stekels? En hoeveel stekels heeft dit dier eigenlijk? De egel, zo wordt beweerd, is evolutionair het oudste zoogdier ter wereld. Auke-Florian Hiemstra en Anneke Naafs zoeken uit of ie inderdaad ouder is dan de dinosauriër. 

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  09-04-2021

Hoe lang kan een regenworm worden? Hoeveel zijn er eigenlijk? Auke-Florian Hiemstra en Anneke Naafs horen van wormenonderzoeker Ingrid Lubbers waarom de regenworm een charismatisch dier is.

Zo klonk Nederland: Van mammoet tot halsbandparkiet  /  04-04-2021

Auke-Florian ziet een zeearend en gaat helemaal uit z'n dak! Nienke Beintema, auteur van het boek 'de Zeearend', legt uit hoe het komt dat de grootste roofvogel van Europa zich thuisvoelt in Nederland.